Bloemkoolkiemen

Spoel de kiemgroenten twee maal per dag goed schoon en laat deze vervolgens goed uitlekken. Doe je dat niet, dan kunnen ze gaan schimmelen en rotten. Je merkt dat als de kiemgroenten heel vies gaan ruiken. Het kweken van kiemgroenten is hierdoor niet altijd even makkelijk. Te veel vocht en ze gaan rotten, te weinig vocht en ze drogen uit. Vooral het regelmatig goed spoelen van de kiemgroenten is erg belangrijk.

Spoel de kiemgroenten twee maal per dag goed schoon en laat deze vervolgens goed uitlekken. Doe je dat niet, dan kunnen ze gaan schimmelen en rotten. Je merkt dat als de kiemgroenten heel vies gaan ruiken. Het kweken van kiemgroenten is hierdoor niet altijd even makkelijk. Te veel vocht en ze gaan rotten, te weinig vocht en ze drogen uit. Vooral het regelmatig goed spoelen van de kiemgroenten is erg belangrijk.

Aardbeien zijn meerjarige planten, alleen gaat na 2 jaar waarschijnlijk de opbrengst achteruit. De kans op schimmels en ziektes wordt groter naarmate de aardbeienplantjes ouder worden. Je kunt ze in principe zo lang laten staan als je wilt, tot ze niet meer op komen en zijn overleden. Voor de beste resultaten plant je iedere 2 jaar of zelfs ieder jaar nieuwe aardbeienplantjes. Aardbeienplanten kunnen verschrikkelijk veel uitlopers maken. Hoe meer uitlopers een aardbeienplant maakt, hoe minder energie de plant over heeft voor de aanmaak en groei van de aardbeien zelf. De plant doet nu eenmaal wat deze hoort te doen: zich op de makkelijkste en snelste manier voortplanten. Het is geen vereiste, maar voor meer (en grotere) aardbeien kan je de uitlopers het beste verwijderen. Aan het einde van het jaar, als de meeste vruchten van de plant af zijn, kan je een paar uitlopers laten zitten die je opkweekt tot nieuwe planten voor volgend jaar. Kies dan de planten die het meest productief zijn geweest.

Aardbeien zet je het liefste in de volle zon en geef je regelmatig water. Op droge grond, zeker in de zomer, gaan de planten bijna direct slap hangen. Kies dus voor een plekje waar veel zonlicht komt, maar als het kan waar alléén de bodem schaduw heeft. Door stro rondom de planten te leggen voorkom je het uitdrogen van de bodem, maar je voorkomt ook dat de vruchten de grond raken en worden opgegeten door beestjes uit de bodem. Een bijkomend voordeel is dat stro vergaat na verloop van tijd. Het wordt compost waarmee de bodem tegelijk wordt verrijkt. Als alternatief kan je ook een gronddoek gebruiken waarmee je de volledige bodem bedekt, op een paar gaten na waar de planten staan. Het grote voordeel hiervan is dat zelfs uitlopers geen kans meer maken. Deze raken de grond niet en de planten zullen dus niet gaan woekeren. Het is alleen nog wel nodig om ze met de hand te verwijderen natuurlijk.



Vooral de bosaardbei is de koning der uitlopers. Het verwijderen ervan is bij dit soort aardbei bijna onbegonnen werk, maar dit maakt de bosaardbei wel een zeer geschikte bodembedekker. Slechts een paar plantjes kunnen binnen één zomer meerdere vierkante meters bedekken. Je komt er alleen wel weer moeilijk vanaf, dus bedenk je altijd goed waar je ze plant en dat dit zo goed als permanent is. Bosaardbeitjes zijn leuk om eens uit te planten op lege plekjes waarvan je niet weet wat je ermee moet doen. Dat ene vergeten hoekje in de moestuin waar best veel schaduw is, bijvoorbeeld. Bosaardbeitjes groeien ook erg goed in de halfschaduw, maar als je ze kweekt voor de vruchtjes om te eten dan kan je ze het beste in de volle zon zetten. Bosaardbeitjes hebben nog minder verzorging nodig dan gewone aardbeien.

Spoel de kiemgroenten twee maal per dag goed schoon en laat deze vervolgens goed uitlekken. Doe je dat niet, dan kunnen ze gaan schimmelen en rotten. Je merkt dat als de kiemgroenten heel vies gaan ruiken. Het kweken van kiemgroenten is hierdoor niet altijd even makkelijk. Te veel vocht en ze gaan rotten, te weinig vocht en ze drogen uit. Vooral het regelmatig goed spoelen van de kiemgroenten is erg belangrijk.

De ananaskers is een lampionplant en officieel is het een meerjarige (vaste) plant. Hier wordt de ananaskers in de moestuin als éénjarige gekweekt, want in het zelfde jaar kun je er nog van oogsten en de plant is niet winterhard. Dat oogsten lukt dan alléén als het warm en zonnig genoeg is geweest en als de plant op de juiste bodem staat, anders kan de oogst wel eens gaan tegenvallen. Bij een slechte zomer pluk je mogelijk minder, maar dat is ook deels afhankelijk van het ras. De ananaskers staat graag op een beschut plekje, maar wel in de volle zon en zo warm mogelijk.

Linzen zijn niet zo bekend in de Nederlandse moestuin, maar de plantjes zijn erg makkelijk zelf te kweken. Je kunt het al proberen met een zakje gedroogde (belangrijk: onbewerkte) linzen uit de supermarkt! Linzen zijn onderhoudsarm. Wel heb je er flink wat van nodig voor een lekkere maaltijd. Net als lage slabonen of stamslabonen, heb je in een veldje van een vierkante meter een aardige opbrengst waar je met het gezin van kunt eten. Van één plantje krijg je amper genoeg voor jezelf.

Linzen zijn peulvruchten, zoals je misschien al vermoedde bij het zien van de linzen uit de winkels. De plantjes blijven vrij laag en hebben weinig verzorging nodig. Kies voor het kweken van linzen een warm plekje uit in de volle zon, of als het niet anders kan in de halfschaduw. Linzen geef je met enige regelmaat water. Je laat ze natuurlijk niet verzuipen, maar kurkdroog is ook niet prettig. Het beste is om de grond constant licht vochtig te houden.

Aardbeien zijn meerjarige planten, alleen gaat na 2 jaar waarschijnlijk de opbrengst achteruit. De kans op schimmels en ziektes wordt groter naarmate de aardbeienplantjes ouder worden. Je kunt ze in principe zo lang laten staan als je wilt, tot ze niet meer op komen en zijn overleden. Voor de beste resultaten plant je iedere 2 jaar of zelfs ieder jaar nieuwe aardbeienplantjes. Aardbeienplanten kunnen verschrikkelijk veel uitlopers maken. Hoe meer uitlopers een aardbeienplant maakt, hoe minder energie de plant over heeft voor de aanmaak en groei van de aardbeien zelf. De plant doet nu eenmaal wat deze hoort te doen: zich op de makkelijkste en snelste manier voortplanten. Het is geen vereiste, maar voor meer (en grotere) aardbeien kan je de uitlopers het beste verwijderen. Aan het einde van het jaar, als de meeste vruchten van de plant af zijn, kan je een paar uitlopers laten zitten die je opkweekt tot nieuwe planten voor volgend jaar. Kies dan de planten die het meest productief zijn geweest.

Aardbeien zet je het liefste in de volle zon en geef je regelmatig water. Op droge grond, zeker in de zomer, gaan de planten bijna direct slap hangen. Kies dus voor een plekje waar veel zonlicht komt, maar als het kan waar alléén de bodem schaduw heeft. Door stro rondom de planten te leggen voorkom je het uitdrogen van de bodem, maar je voorkomt ook dat de vruchten de grond raken en worden opgegeten door beestjes uit de bodem. Een bijkomend voordeel is dat stro vergaat na verloop van tijd. Het wordt compost waarmee de bodem tegelijk wordt verrijkt. Als alternatief kan je ook een gronddoek gebruiken waarmee je de volledige bodem bedekt, op een paar gaten na waar de planten staan. Het grote voordeel hiervan is dat zelfs uitlopers geen kans meer maken. Deze raken de grond niet en de planten zullen dus niet gaan woekeren. Het is alleen nog wel nodig om ze met de hand te verwijderen natuurlijk.



Vooral de bosaardbei is de koning der uitlopers. Het verwijderen ervan is bij dit soort aardbei bijna onbegonnen werk, maar dit maakt de bosaardbei wel een zeer geschikte bodembedekker. Slechts een paar plantjes kunnen binnen één zomer meerdere vierkante meters bedekken. Je komt er alleen wel weer moeilijk vanaf, dus bedenk je altijd goed waar je ze plant en dat dit zo goed als permanent is. Bosaardbeitjes zijn leuk om eens uit te planten op lege plekjes waarvan je niet weet wat je ermee moet doen. Dat ene vergeten hoekje in de moestuin waar best veel schaduw is, bijvoorbeeld. Bosaardbeitjes groeien ook erg goed in de halfschaduw, maar als je ze kweekt voor de vruchtjes om te eten dan kan je ze het beste in de volle zon zetten. Bosaardbeitjes hebben nog minder verzorging nodig dan gewone aardbeien.

Lenteui heeft niet erg veel verzorging nodig. Je kunt er veel dicht op elkaar planten, want lenteuitjes worden niet zo groot en wortelen ook niet erg diep. Dat tweede betekend dat de lenteui ook gevoelig is voor uitdroging, omdat de bovenste laag grond met de zon erop als eerste is opgedroogd. Op een plek in de halfschaduw zullen lenteuitjes het beste groeien. Voor de ontwikkeling van het bovengrondse deel is ook de ontwikkeling van wortels belangrijk. Dat lukt het beste als de grond doorlaatbaar is, bijvoorbeeld door compost en organisch materiaal toe te voegen. Dit is geen vereiste voor de lenteui.

Courgette is een snelgroeiende plant die aardig groot kan worden, en vooral erg breed. Hoewel de courgette geen inheemse plant is, kan je deze makkelijk op een warm en zonnig plekje in de tuin zetten. Een kas is niet per se nodig voor het kweken van courgette. Het kan natuurlijk ook gewoon in de kas, dan oogst je mogelijk nog iets eerder dan buiten. De courgette plant je in de volle grond. Het beste resultaat (de grootste opbrengst) krijg je wanneer je twee of meer de zelfde courgettes bij elkaar plant. Courgettes kunnen zeer productief zijn.

De plant kan al redelijk snel bloemen gaan maken. Als eerste (meestal) verschijnen de mannelijke bloemen, zoals te zien op de foto hieronder. Na enige tijd verschijnen ook vrouwelijke bloemen, deze hebben een vruchtbeginsel achter de bloem. Het bestuiven van courgettes is meestal niet nodig, gezien dit ook door insecten wordt gedaan bij de teelt in de open lucht. Om te voorkomen dat de courgette wordt bestoven met stuifmeel van een giftige soort (als deze in de buurt staat) kan je de bestuiving zelf overnemen. Wees er dan als eerste bij en gebruik een wattenstaafje of kwastje. Zorg dat je geen andere (giftige) pompoenen, kalebassen of courgettesoorten in de tuin of in de omgeving hebt staan.

Aubergine is niet de makkelijkste plant om te telen. De plant groeit in een kas het beste, buiten in de zon heb je minder kans op een goede oogst omdat de zomers vaak niet zo geschikt zijn. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat het buiten niet kan, het vraagt gewoon iets meer aandacht. Nadat je de plantjes in de vensterbank hebt opgekweekt, wat bij de juiste temperatuur nog best makkelijk gaat, zet je ze na half mei in de kas waar ze verder kunnen groeien. Pas bij de bloei ontstaan vaak grote problemen, omdat de bloemen soms daarna gewoon van de plant vallen. Meestal is dit het gevolg van een te hoge luchtvochtigheid, wat normaal is in een kweekkas en soms ook tijdens een vochtige zomer. Het stuifmeel blijft dan plakken en "stuift" niet echt, waardoor de bestuiving niet vanzelf gaat. Het beste kan je aubergine dus een handje helpen, door deze met een wattenstaafje of een kwast te bestuiven. Dan weet je in ieder geval (bijna) zeker dat het goed gaat. Bij geen of een slechte bestuiving vallen de bloemen af en maakt de plant geen vruchten.



Zorg dat je met het kwastje of wattenstaafje langs het gele deel van de bloem gaat, en daarna langs het kleine groene puntje in het midden. Wees extra voorzichtig en zorg dat er niets afbreekt of -valt. Als de bestuiving is gelukt blijft de bloem zitten. Een korte tijd daarna zie je het eerste kleine vruchtje al zitten zoals op de foto hierboven. Deze begint al direct bij de kleur die de aubergine hoort te hebben. De vrucht heeft wel enige tijd nodig om te groeien vanaf dat moment. Het exacte moment waarop je kunt oogsten lees je onder het kopje "oogsten".

Aubergines hebben verder veel warmte nodig, waardoor de kweekkas de beste keuze is om aubergines te planten. De plant kan prima in een pot worden gekweekt, maar zorg dan wel voor een ruime pot. Een aubergine wordt ongeveer net zo groot als een paprika en kan in een zelfde formaat pot staan. Bij warm en zonnig weer groeien de planten uiteraard het beste, maar zorg tevens voor een klein beetje bescherming op de plek waar ze staan. Harde wind is slecht voor de planten, evenals veel regen of water.

Veel warmte en een zonnig maar beschut plekje is voor de kousenband extra belangrijk, nog meer dan bij slabonen en pronkbonen. Ook een hoge luchtvochtigheid is bevorderlijk voor de ontwikkeling van deze tropische plant. Dat maakt de kousenband eigenlijk beter geschikt voor de teelt in kas dan voor de buitenteelt. In kassen blijft warmte en waterdamp beter hangen. In warme landen zoals Suriname is de kousenband erg populair, daar wordt de inheemse plant dan ook volop gekweekt.



In de kas is de opbrengst vaak hoger, de plant zal vaak meer weelderig groeien en meer bloemen maken dan in de buitenlucht. Dat betekend overigens niet dat je de plant niet buiten kunt kweken, ook dan lukt het doorgaans best aardig om wat van de planten te oogsten. Na enige tijd -wanneer de planten wat groter zijn- zullen ze gaan bloeien. De kleine bloemetjes zijn heel herkenbaar en blijven maar kort open staan. Niet veel later is dan het eerste kleine maar lange boontje te zien. Vanaf dat moment kan het erg snel gaan, want hoewel de boontjes gigantisch lang kunnen worden groeien ze ook nog erg snel!

Heel eerlijk gezegd is de opbrengst in ons land niet zo groot. Je hebt wel erg veel pinda planten nodig om een leuk zakje pinda's te kunnen oogsten. Dat neemt niet weg dat het natuurlijk hartstikke leuk is om eens te proberen. Je hebt kan op succes als je het plantje op een warme en zonnige plek zet waar niet veel water aanwezig is. Waar de pinda oorspronkelijk vandaan komt regent het niet erg veel.

Witte kool is een koolsoort, een sluitkool, die je op de zelfde wijze als rode kool kunt telen. Witte kool maakt een grote, lichtgroene kop in het hart van de plant. Dit is de witte kool die je straks kunt oogsten. Het plaatsen van insectengaas en het toepassen van wisselteelt is sterk aan te raden (zie ook onder het kopje "gevaren"). Witte kool wordt tamelijk breed maar blijft -in tegenstelling tot veel andere koolsoorten- best laag. Wel heeft de plant dus voldoende groeiruimte nodig.

Madeliefjes groeien graag op een plek in de volle zon of minimaal in de halfschaduw. Het zonlicht is nodig om de bloemetjes open te laten gaan. Omdat madeliefjes meerjarig en winterhard zijn kan je er meerdere jaren van genieten. Ze komen dus ieder jaar weer terug of zaaien zichzelf uit.

Dragon is een vaste (meerjarige) plant en staat graag een beetje beschut en beschermd tegen de wind. Op een plekje in de volle zon groeit dragon het beste. Dat komt doordat het plantje oorspronkelijk uit zuidelijk gelegen gebieden komt, en deze dus veel behoefte heeft aan zon en warmte.

Paprika's zijn leuke plantjes om te kweken. Vooral omdat je ze in iedere tuin, op ieder balkon of dakterras en elk ander plekje kunt kweken. Zo lang daar maar een flinke hoeveelheid zonlicht en warmte krijgen, doen ze het er vast erg goed. Paprika's zijn uitstekende planten voor in (dan wel ruime) potten en bakken en de planten kunnen, afhankelijk van het soort, erg groot worden. Ze maken meestal niet veel blad maar wel grote stengels.



Paprika's en bestuiving, dat is nog wel even een dingetje. Paprika's zal je zeker moeten bestuiven. Insecten en de wind doen veel voor je, maar niet alles. Net als bij tomaten kan je paprika's voorzichtig tegen de stam tikken met een stokje, of de plant voorzichtig schudden. Paprika's zijn zelfbestuivend, maar hebben wel hulp nodig van de wind. Zeker als je de planten in een kas kweekt (wat sterk is aan te raden, maar geen vereiste is), is het nodig om de bestuiving zelf in handen te nemen. Normaalgesproken schud de wind de planten heen en weer, in de kas zal jij dat even moeten doen. Bloemen die niet (goed) zijn bestoven, vallen van de plant af en worden zo teruggegeven aan de natuur.

Eigenlijk is zevenblad een berucht onkruid. Wanneer het eenmaal in je tuin verschijnt krijg je het niet meer weg, dat zal je weten ook! De plant zaait zichzelf keer op keer uit na het bloeien, maar ook de wortels verspreiden zich ondergronds. De plant duikt ieder jaar weer in tienvoud overal in de tuin op en het worden er ieder jaar meer en meer. Wat je ertegen kunt doen? Héél veel pesto eten! En om die reden zou je natuurlijk kunnen kiezen om alsnog zevenblad te kweken in een pot of bak of in een vak met stevig worteldoek. Zorg dan dat je de bloemen afknipt vóór de zaden zijn gevormd. Het plantje groeit ook op plekken in de halfschaduw en op schaduwrijke plekken erg goed.

Spoel de kiemgroenten twee maal per dag goed schoon en laat deze vervolgens goed uitlekken. Doe je dat niet, dan kunnen ze gaan schimmelen en rotten. Je merkt dat als de kiemgroenten heel vies gaan ruiken. Het kweken van kiemgroenten is hierdoor niet altijd even makkelijk. Te veel vocht en ze gaan rotten, te weinig vocht en ze drogen uit. Vooral het regelmatig goed spoelen van de kiemgroenten is erg belangrijk.

De vlier, vlierbes of gewone vlier is een grote heester. Op zich is is een vlier niet zo veeleisend en groeit deze heester vrijwel overal. Wel heeft deze een lichte voorkeur voor bepaalde grondsoorten. De vlier staat bij voorkeur alleen niet in de volle zon (te warm en te sterk licht), kies dan liever een plekje in de halfschaduw voor de aanplant van een vlier. In de volle zon krijgt een vlier, zeker in een open veld, last van geel blad of verdorring. Langs een bosrand (loofbos) is een ideale plaats voor de heester, maar bijvoorbeeld ook voor een deel van de dag in de schaduw van hogere bomen.

De vlier maakt schitterende bloemenschermen (zie foto hierboven) die bovendien ook erg sterk en overheerlijk ruiken! De bloemtjes van de vlier zijn wit en heel klein, maar zitten met heel veel op een vrij groot bloemscherm. Als de bloemetjes zijn uitgebloeid beginnen de besjes op het bloemscherm te groeien. Deze verschijnen stuk voor stuk, zijn eerst groen en kleuren langzaam donker van kleur. De besjes kleuren tegen zwart aan. Een beetje de zelfde kleur als de zwarte bes eigenlijk! En vanzelfsprekend wordt ieder bloemetje uiteindelijk een vlierbes die je straks kunt oogsten.

Spoel de kiemgroenten twee maal per dag goed schoon en laat deze vervolgens goed uitlekken. Doe je dat niet, dan kunnen ze gaan schimmelen en rotten. Je merkt dat als de kiemgroenten heel vies gaan ruiken. Het kweken van kiemgroenten is hierdoor niet altijd even makkelijk. Te veel vocht en ze gaan rotten, te weinig vocht en ze drogen uit. Vooral het regelmatig goed spoelen van de kiemgroenten is erg belangrijk.

Kersen zijn relatief kleine bomen, al is dat ook weer afhankelijk van het ras dat je hebt. In tegenstelling tot appels, zijn kersen niet erg geschikt om in een pot te worden gehouden. Een kers in de volle grond vereist zo nu en dan het nodige onderhoud, en het oogsten is ook nog best een uitdaging. Maar daar tegenover staat vaak een hoge opbrengst. Als je het juiste ras en de juiste omstandigheden hebt, ook heerlijk grote en zoete kersen. Voor het plukken van kersen heb je meestal een ladder nodig, of ander speciaal oogstgereedschap voor het plukken van kersen.

Lavendel is best een makkelijk plantje, maar alléén als de omstandigheden vanaf het begin af aan in orde zijn. Kies hiervoor de juiste plek en de juiste grondsoort uit. Lavendel staat het beste op een plekje met zo veel mogelijk zonlicht. Het struikje doet het goed op arme, droge plekken. Lavendel maakt mooie paars/blauwe bloemen die heerlijk ruiken. Als de plant het naar de zin heeft heb je er nog jaren plezier van. Ook in de winter blijft lavendel groen (als alles goed gaat). Lavendel is hierdoor sterk winterhard en wintergroen te noemen.

Peren zijn, als je ervan houd ten minste, heerlijke zoete en sappige, zachte vruchten. Heb je een vroeg bloeiend perenras? Vóór half mei (ijsheiligen) bestaat er nog steeds kans op vorst. Met name in maart en april is de kans op vorst nog flink aanwezig. Houd er rekening mee dat -wanneer je peer gaat bloeien- de bloesem stuk kan vriezen en je hierdoor heel veel oogst kunt mislopen. Hoe je je peer hiertegen kunt beschermen? Het lijkt heel tegenstrijdig, maar je kunt de knoppen van je perenboom beschermen door er vlak voor het gaat vriezen water overheen te sproeien. Je creëert hiermee een soort isolerende iglo om de knoppen heen. De knoppen blijven als het ware beschermd door een laagje ijs dat er omheen zit. Als de peer al bloeit kan je dit beter niet meer doen, het is echt bedoeld om de knoppen te beschermen. Anders werkt ook een plastic zak of noppenfolie rondom je boom erg goed als bescherming tegen vorst en kou.

Een perenboompje staat graag in de volle zon, dat is goed voor het rijpen van de vruchten, maar ook in de halfschaduw groeit een peer prima. Beperk de vegetatie rondom de stam tot het minimum. Gras en andere planten onder de perenboom nemen vocht en voedingsstoffen van het boompje weg voor dat het boompje er überhaupt van kan proeven. Het beste is om de gehele ruimte rondom de stam kaal te houden zodat alle vocht en voedingsstoffen direct naar het perenboompje kunnen.

De zwarte bes is een heerlijke bessensoort als je ervan houd. Dat laatste wil ik heel graag even benadrukken; Als je ervan houd, want de bessen hebben in tegenstelling tot veel ander kleinfruit een hele uitgesproken en eigen smaak. Van de zwarte bes wordt vaak cassis-siroop gemaakt. Daarom wordt de zwarte bes ook heel vaak cassisbes genoemd. Zwarte bessen doen het op zonnige plekken en in de halfschaduw uitstekend.

Sjalotten zet je het liefste op een zonnige plek, maar ook de halfschaduw voldoet aan de eisen. Sjalotjes zijn winterhard en kan je zelfs in de winter planten als je ze voor het loof kweekt. Voor de bolletjes beperk je je het beste tot het vroege voorjaar met het planten, en oogst je in de (late) zomer.

Rogge als groenbemester heeft niet zo veel aandacht nodig. Het groeit, en aan het einde van de groei werk je de rogge (liefst vóór de korrels ontstaan, in het voorjaar) onder in de bodem. Hiermee verbeter je de bodem voor de daarop volgende teelt. Voor de reguliere teelt om rogge(meel) van te oogsten, is iets meer verzorging nodig.

Zoals in de vorige alinea omschreven, neemt het kweken van tarwe best veel ruimte in beslag. Toch is het leuk om het eens te proberen! De teelt van tarwe is vrij eenvoudig, al heb je wel rekening te houden met de bemesting. Het èchte werk begint pas bij het oogsten. Op het platteland worden de de korrels van het stro gescheiden door grote maaidorsers. Bij het zelf kweken zal je hier een creatieve oplossing voor moeten bedenken. Veel werk, maar des te leuker is het om straks je (misschien wel eerste) zelfgemaakte brood te kunnen proeven!