Planten vermeerderen

Hoe vermeerder je planten? Misschien heb je een bessenstruik die wel hele lekkere bessen geeft. Soms zie je een plant in het wild die je graag mee naar huis zou nemen. Wat de reden ook is, je kunt planten op verschillende manieren vermeerderen. Zo kan je die ene plant toch mee naar huis nemen, of er zo veel van in de moestuin als je wilt!

Het ontkiemen van zaden

Het is misschien het makkelijkste om de zaden van je plant te verzamelen. Na de bloei ontstaan er zaden, vaak in zaaddoosjes of vruchten waar zaden in zitten. Deze zaden kan je gebruiken om je plant te vermeerderen. Dit werkt het beste bij snelgroeiende planten. In de moestuin kan je planten het beste vermeerderen via de zaden, als die planten éénjarig zijn of de teelt maar een jaar duurt.

Meerjarige planten kan je vaak ook zaaien, maar dit is iets ingewikkelder. Zo moeten zaden van druiven of bosbessen bijvoorbeeld eerst gestratificeerd worden, anders ontkiemen ze niet. Ook is het zo dat meerjarige planten vaak ook langer de tijd nodig hebben voor je ze kunt oogsten. Zo duurt het bij een appelboom op z'n vroegst wel vier jaar voor de eerste appeltjes überhaupt verschijnen.

Zaden ontkiemen is dus handig als je snel wilt oogsten, bijvoorbeeld bij éénjarige planten. Het ontkiemen van zaden is geen makkelijke en snelle manier om meerjarige planten te vermeerderen. Er zijn verschillende manieren om zaden te ontkiemen, zoals de Deno-methode, een vochtig zakje of gewoon in zaai- en stekgrond. Lees ook meer over het ontkiemen van zaden in de moestuin!

Stekken maken van takken

Wil je planten vermeerderen die meerjarig zijn, dan kan je deze vermeerderen door stekken te maken van takken. Hoe makkelijk een plant te stekken is hangt een beetje af van het soort plant. Niet alle planten stekken even makkelijk, maar je hebt bij veel struiken, zoals aalbessen en bosbessen, een grote kans dat het lukt. Stekken maak je door een stuk van een tak te nemen en deze in aarde te zetten, of in water tot deze wortels krijgt. Wil je weten hoe stekken precies werkt? Lees dan ook alles over het maken van stekken.

Wortelstekken maken

Sommige planten doen het van zichzelf al, vermeerderen via de wortels. Zo kunnen bramen en frambozen gaan woekeren doordat de wortels ondergronds overal naartoe groeien. Een iets minder leuk voorbeeld is de haagwinde die vaak als onkruid wordt gezien. Zelfs als je de plant hebt verwijderd en er blijft slechts één centimeter wortel achter in de grond, kan de plant van daaruit weer helemaal opnieuw gaan woekeren.

Wortelstekken zijn bij sommige planten dus makkelijker dan stekken maken van takken. Om een wortelstek te maken moet je vaak wel even graven om bij de wortels te komen. Je neemt een stuk van de wortel van een plant en graaft deze ergens anders weer in. Zo komt de plant op die andere plek opnieuw op en krijgt deze een broertje of zusje, als alles goed gaat. Lees zeker ook eens alles over het maken van wortelstekken.

Vermeerderen met afleggers

Er zijn planten waarbij de takken -wanneer ze de grond raken- erg makkelijk opnieuw wortelen vanuit de tak. Je herkent deze planten vaak aan de manier waarop ze groeien. Vanuit het midden groeien de takken, die als een soort boog naar buiten toe groeien en daar weer de grond raken. Eigenlijk zijn de uitlopers van aardbeienplantjes dus ook een soort afleggers.

Je maakt afleggers van planten door een mooie, lange tak van de struik te nemen. Deze buig je af naar de grond toe. Ergens halverwege de tak laat je deze de grond weer raken. Je kan op die plek ook een stukje van de bast wegschrapen met je nagel of een scherp mes (als de bast dikker is). Vanuit deze plek maakt de tak wortels en groeit deze verder. Wanneer de wortels voldoende gegroeid zijn kan je de tak lossnijden van de moederplant. Lees nog meer informatie over afleggers maken.

Bollen of knollen planten

Wist je dat er planten zijn die zelfs geen zaden maken? Veel knoflooksoorten maken helemaal geen zaden. Doen zij dit wel dan ontstaan er broedbolletjes, wat dus geen echte zaden zijn. Knoflook vermeerdert het makkelijkste door de tenen te planten. Van uien worden ook vaak kleine plantuitjes geplant. Aardappelen kweek je door een knol in de grond te stoppen. Zo vermeerdert de plant zich van nature, ondanks dat deze ook een soort bessen met zaden maakt.