Chinese kool soorten
Chinese kool (Brassica rapa subsp. pekinensis) is een plant waarvan de naam voor verwarring kan zorgen. Paksoi (Brassica rapa subsp. pekinensis) dat er sterk op lijkt wordt ook Chinese kool genoemd, al is dat niet helemaal de juiste naam. Ook Tatsoi (Brassica rapa subsp. narinosa) lijkt dan weer op beiden, maar al deze soorten zijn toch net iets anders.
- Bomdong - Brassica rapa var. glabra
- Chinese kool - Brassica rapa subsp. pekinensis - (deze pagina)
- Choy sum - Brassica rapa subsp. parachinensis
- Knolraap - Brassica rapa subsp. rapa
- Komatsuna - Brassica rapa subsp. perviridis
- Koolraap - Brassica rapa subsp. napobrassica
- Mizuna - Brassica rapa var. nipposinica
- Paksoi - Brassica rapa subsp. chinensis
- Rapini - Brassica rapa var. ruvo
- Tatsoi - Brassica rapa subsp. narinosa
Deze varieteiten zijn allemaal ondersoorten van de raap (Brassica rapa), ook heel bekend als koolzaad. Koolzaad kennen we allemaal van de grote velden met felgele bloemetjes, de koolzaadvelden. Je kunt koolzaad kweken om zelf olie uit de zaden te halen. Deze pagina gaat echter over Chinese kool en niet over koolzaad.
Chinese kool is een middelgrote koolsoort met dikke, vlezige bladstelen. De groeivorm lijkt ook sterk op paksoi, waardoor de twee vaak met elkaar worden verward. Toch is Chinese kool (ook wel genaamd Brassica pekinensis of Brassica campestris) een hele andere plant, hoewel je ze op gelijke manieren kunt bereiden.
Voor elk seizoen is er een geschikt ras te vinden. Het is belangrijk dat je het juiste ras bij het juiste seizoen kiest. Deze rassen zijn namelijk geselecteerd om niet door te schieten, in een specifieke tijd van het jaar of voor een specifieke teelt. Er zijn bijvoorbeeld Japanse rassen die we extra vroeg in een kweekkas kunnen kweken.
Ook zijn er specifieke F1-hybriden die bijna niet kunnen doorschieten. Deze specifieke rassen zijn geschikt om gedurende een langere tijd te zaaien. Eigenlijk kan je dus geen Chinese kool zaaien vanaf het late voorjaar of in de vroege zomer. De uitzondering zijn de genoemde specifieke F1-hybride rassen, die kan je dan wel zaaien.
Overigens ook leuk, is dat er van Chinese kool ook roze/rode rassen zijn. Deze planten kleuren volledig rozerood of paarsrood. Verder zijn ze nagenoeg hetzelfde hoor, maar voor de sier is dat wel heel mooi. Het fleurt je moestuin direct op!
Chinese kool zaaien en planten
Wanneer kan je chinese kool zaaien?
Chinese kool zaaien of voorzaaien/voorkiemen kan direct buiten van maart tot augustus.
Chinese kool zaaien of voorzaaien/voorkiemen kan onder glas van februari tot april.
Wanneer kan je chinese kool planten?
Chinese kool planten of uitplanten op de bestemde plek kan in de kweekkas van maart tot april.
Chinese kool planten of uitplanten op de bestemde plek kan buiten van april tot september.
Je kunt het beste later beginnen met Chinese kool zaaien. Net als bij paksoi, dat er sterk op lijkt en ook zo wordt genoemd, bestaat er namelijk de kans op doorschieten. Wil je Chinese kool vroeg zaaien, dan is de kans groot dat de plant gaat bloeien en de oogst hierdoor mislukt. Er is echter een uitzondering:
Doorschieten is een probleem, tenzij we extra vroeg Chinese kool zaaien in het vroege voorjaar. Dan kan je de Chinese kool oogsten nog vóór deze gaat bloeien. Een beetje vergelijkbaar met de teelt van paksoi dus. Ook daarbij is de kans op doorschieten aanwezig, waardoor vaak eerder wordt begonnen.
Begin je vroeg met zaaien, dan is het ook extra belangrijk om op tijd te oogsten! Als je te lang wacht met Chinese kool oogsten dan zal deze alsnog bloeien. Afhankelijk van wanneer we Chinese kool zaaien, kiezen we ook altijd een geschikt ras uit. Deze rassen zijn geselecteerd om doorschieten te voorkomen.
Hoe en wanneer Chinese kool zaaien?
Er zijn verschillende momenten waarop we Chinese kool zaaien. Het meest gebruikelijke is om na eind juni buiten te zaaien. Dit is ook het makkelijkste als dit je eerste keer is. Je hebt dan geen kans meer op doorschieten, dus kan je ook eigenlijk niet te laat oogsten. Je mag bij deze teelt ook gewoon voorzaaien als je dat makkelijk vindt. Vrijwel elk ras kan je na eind juni zaaien.
Verder kan je met de teelt spelen en andere momenten kiezen. Dan kies je dus wel altijd een geschikt ras. Je moet dan beter opletten met oogsten. Alle andere momenten om te zaaien, zijn dus iets uitdagender.
Chinese kool voorzaaien voor buiten of kasteelt
Zo wel buiten als voor in de kweekkas, kan je Chinese kool voorzaaien of direct in de vollegrond zaaien. Chinese kool voorzaaien doen we in vrij kleine kweekpotjes. Kan makkelijk want Chinese kool blijft net iets kleiner dan andere kolen die we in de moestuin zetten. Afhankelijk van de tijd van het jaar kan je ook onder glas voorzaaien, of buiten voorzaaien.
Chinese kool voorzaaien in het algemeen
Vul een of meer kweekpotjes met zaaigrond en druk dit aan. In elk potje stop je vervolgens meerdere zaadjes. Zo weet je zeker dat overal iets opkomt straks. Bij F1 hybride rassen hoef je hooguit 1 of 2 zaadjes per potje te zaaien. Dit zijn namelijk krachtige rassen, die productief zijn en bijna altijd goed kiemen.
Na het uitstrooien van de zaden strooi je daar nog een laagje zaaigrond overheen. Begraaf de zaadjes maximaal een hele centimeter diep. Een halve centimeter is al meer dan voldoende. Geef de eerste keer een flinke scheut water en houd de zaaigrond tijdens het kiemen ook licht vochtig.
Na opkomst zal je waarschijnlijk wat zaailingen moeten verwijderen (uitdunnen). Houd steeds één kiemplantje per kweekpotje over. Verwijder de rest en laat de eerste, mooiste en met de grootste blaadjes staan.
Chinese kool buiten voorzaaien
Wil je Chinese kool voorzaaien om buiten verder te kweken, dan kan je de kweekpotjes (zie hierboven) ook gewoon buiten zetten. Het is handig om de kweekpotjes met zaden hoog te zetten, bijvoorbeeld op een etagere of tuintafel. Zo kunnen er minder slakken bij komen.
Slakken eten heel vaak koolplantjes op, direct nadat ze opkomen. Deze slakken schuilen ook vaak tussen die kweekpotjes. Door ze hoog te zetten lukt dat niet meer. Je zaailingen blijven dus veel beter staan.
Chinese kool voorzaaien onder glas
Soms willen we Chinese kool voorzaaien onder glas. Bijvoorbeeld als we vroeg beginnen, wanneer het buiten nog erg koud is. Je kunt ook voorzaaien onder glas als je de plantjes straks in een kweekkas wilt opkweken. In beide gevallen zaai je in kweekpotjes op de vensterbank, of gewoon al vast in de kweekkas.
Ook als de kweekpotjes in de kweekkas staan geldt wat we hierboven al noemden. Neem maatregelen tegen slakken, want die zitten óók in de kweekkas. Zet de kweekpotjes met zaden dus op veilige afstand van de grond.
Chinese kool zaaien in de vollegrond
Direct in de vollegrond zaaien heeft bijna nooit onze voorkeur. Soms kan het niet anders, maar liever zaaien we altijd voor in kweekpotjes. In de vollegrond komen slakken heel makkelijk bij de jonge zaailingen. Je kunt bij het zaaien in de vollegrond maatregelen tegen slakken nemen, om te zorgen dat ze van je plantjes afblijven.
Chinese kool zaaien in de vollegrond kan zo wel buiten, als gewoon in de kweekkas. Dat is afhankelijk van hoe en wanneer je zelf Chinese kool wilt zaaien. Je ziet alle mogelijke teelten in de zaaikalender. Chinese kool zaaien we in de vollegrond in regeltjes. Maak de grond goed los en maak geultjes met een hark.
Strooi wat zaden uit op voldoende afstand van elkaar, in de geultjes. Houd ook voldoende afstand tussen de geultjes die je gebruikt om te zaaien. Voor Chinese kool geldt bij voorkeur een plantafstand van 25 tot 30 centimeter. Tussen de regels houd je dan bij voorkeur 40 centimeter tot een halve meter afstand. Dat moet voldoende zijn.
Geef ook bij het zaaien in de vollegrond regelmatig water. Houd de grond vochtig tijdens en na het kiemen. Strooi de zaden zelf ook iets dichter op elkaar, zodat je altijd genoeg planten over hebt na opkomst. Eventueel kan je er wat tussenuit halen, mochten ze toch nog te dicht op elkaar zijn opgekomen.
Per vierkante meter kan je ongeveer 0 tot 0 chinese kool planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 0 tot 0 chinese kool planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.
Chinese kool standplaats en verzorgen
Chinese kool kweken is niet heel moeiijk, als je maar op het juiste moment zaait. Kies ook vooral een geschikt ras uit per seizoen. Chinese kool kan namelijk doorschieten. Net als paksoi kan je het beste Chinese kool zaaien na de langste dag van het jaar, vanaf eind juni dus. De teelt is dan ook het makkelijkste. Bij alle andere teelten kan Chinese kool snel doorschieten.
Je kunt Chinese kool kweken in een kweekkas. Ook dan kan je vroeg beginnen en rond mei oogsten. In dat geval is de kweekkas eind mei direct weer beschikbaar voor nieuwe keukenplanten. Zo zet je vanaf eind mei vaak komkommers en meloenen, tomaten en paprika's -die je binnen hebt voorgezaaid- in de kweekkas. De teelt loopt zo precies over in de volgende.
Chinese kool kweken we zelf meestal buiten. Dit is de meest gebruikelijke manier. Je kunt dan het beste Chinese kool kweken in de halfschaduw of volle zon. Zorg verder altijd voor genoeg bemesting want het blijft een koolgewas. Die heeft eenmaal veel extra voeding nodig. Chinese kool groeit het beste boven de 10°C en schiet sneller door boven de 22°C tot 25°C.
Chinese kool combinatieteelt en wisselteelt
Chinese kool
Voor het kweken van chinese kool zou je wisselteelt kunnen gebruiken.
Chinese kool is een koolgewas. De ideale voorteelt is een peulgewas en de ideale nateelt is een bladgewas volgens het wisselteelt schema.
Chinese kool goede buren
Chinese kool kweken kan goed samen met
aardappel,
andijvie,
biet,
bladselderij,
bleekselderij,
doperwt
kamille,
kapucijners,
knolselderij,
linzen,
munt,
oost-indische kers,
peul
pronkboon,
radijs,
slaboon,
schorseneren,
tuinboon,
wortel,
als je gebruik maakt van combinatieteelt.
Chinese kool slechte buren
Chinese kool kweken gaat liever niet samen met
aardbei,
aardpeer,
spinazie,
uien
zonnebloem,
als je gebruik maakt van combinatieteelt.
Chinese kool water geven
Chinese kool kweken we het liefst op licht vochtige grond. Is de grond niet al te vochthoudend dan geef je meer water. Ook in de zomer geef je Chinese kool extra water. Net als veel koolsoorten maakt Chinese kool hele ondiepe wortels. De wortels groeien ergens onder het grondoppervlak. Droogte is hierdoor snel van invloed op de groei van dit plantje.
Chinese kool grondsoort en bodem
Je kunt de lekkerste Chinese kool kweken op bodems die niet al te zuur zijn. Chinese kool kweken we dus het liefst op grond met een pH-waarde boven de 6.5 en het liefst zelfs boven de 7.0. Dit betekend niet dat je op zuurdere grond geen Chinese kool kunt kweken, maar op zuurdere grond groeit het plantje waarschijnlijk iets minder goed.
Verder kan je heel goed Chinese kool kweken op kleigrond. Deze grondsoort is van nature vochthoudend en daar houdt deze kool van. Zandgrond is heel sterk af te raden omdat dit snel opdroogt en schraal kan zijn. Je kunt alleen Chinese kool kweken op zandgrond, als aan die zandgrond veel compost en organisch materiaal is toegevoegd om het vochthoudender en voedzamer te maken.
pH
Chinese kool tolereert bodems waarvan de pH-waarde tussen deze twee waarden in ligt. Links is zuur en rechts is basisch. Lees ook: Wat is pH?
Chinese kool bemesten
Het is belangrijk dat de bodem ook voedzaam is. Net als bij andere kolen gaat Chinese kool kweken gepaard met veel extra bemesting. Koolsoorten hebben namelijk allemaal veel voeding nodig. Dat is bij Chinese kool niet anders. Kies dan een gebalanceerde maar vrij sterke bemesting voor Chinese kool.
Voor het bemesten van chinese kool adviseren we bij benadering de samenstelling stikstof (N), fosfaat (P) en kalium (K) 10-10-8 of 12-8-8 . Dit is ons advies en geen vereiste. Je kunt zelf mest mengen naar verhouding. Lees ook: Wat is NPK mest?
Chinese kool bloei en bestuiven
Als de teelt goed gaat voorkom je juist dat Chinese kool gaat bloeien. Schiet deze toch door, dan kan je de kool laten staan voor de zaadteelt. Ook kan je speciaal voor de zaadteelt kiezen om Chinese kool eerder of later te zaaien, juist zodat deze dan gaat bloeien. Deze eenjarige plant bloeit dan nog in hetzelfde jaar.
Chinese kool maakt grote bloeistengels met gele bloemetjes. Deze doen een beetje denken aan bloemen van koolzaad, dat we kennen van koolzaadvelden. Chinese kool is immers een ondersoort van de raap. In principe zou je de zaden van Chinese kool ook net zo kunnen gebruiken. Net als andere kolen kruist Chinese kool makkelijk en is deze evengoed zelfbestuivend.
Wanneer chinese kool oogsten
Wanneer kan je chinese kool oogsten? Doorgaans doe je dit van mei tot november.
De kunst is bij Chinese kool om op het juiste moment te zaaien. Doe je dit niet, dan is de kunst juist om op tijd te oogsten. Of wel je zaait vroeg en oogst vóór de plant bloeit, òf je zaait na de langste dag en oogst Chinese kool op je gemak. Chinese kool oogsten we dus voor deze gaat bloeien. Wacht daarom niet te lang, tenzij je na de langste dag hebt gezaaid.
Je kunt Chinese kool oogsten door de plant direct tegen de grond aan los te snijden. De buitenste bladeren kan je verwijderen. Wat overblijft is een langwerpig kropje kool waarvan de bladstelen doen denken aan paksoi. Chinese kool is dan ook het zusje van paksoi, maar toch is het een hele andere plant.
Chinese kool gebruiken en bewaren
Je kunt Chinese kool heel divers gebruiken. Bijvoorbeeld als saladegroente, maar meestal wordt Chinese kool gebruikt om mee te roerbakken. Net als paksoi, dat vaak wordt verward met Chinese kool, kan je Chinese kool dus fijn snijden en in een grote wokpan bereiden. Samen met allerlei andere ingrediënten, eventueel ook uit de moestuin.
Chinese kool houdbaarheid
Je kunt een verse Chinese kool na het oogsten 4 tot 8 weken bewaren. Chinese kool staat erom bekend wat langer houdbaar te zijn dan kool doorgaans zou zijn. Zeker als deze vers uit je eigen moestuin komt. Wel bewaar je Chinese kool dan in een open zak in de groentelade van de koelkast. Zo blijft deze het langste vers.
Chinese kool ziektes en plagen
Net als andere kolen kan Chinese kool worden opgegeten door rupsen. Het kan daarom handig zijn om een tunnel van insectengaas te gebruiken. Chinese kool in een kweekkas heeft minder snel last van rupsen, maar kan toch ook worden aangetast. Chinese kool kweken we buiten vooral onder insectengaas, om te voorkomen dat vlinders eitjes op het blad leggen, waar rupsen uitkomen die de plant kaalvreten.
Ook kan Chinese kool -net als andere kolen- last krijgen van knolvoet. Toch zijn er zeer krachtige F1 hybride rassen, die tegenwoordig heel goed bestand zijn tegen knolvoet. Van sommige rassen Chinese kool wordt zelfs beweerd dat deze volledig vrij zijn van knolvoet. Of dat in de praktijk werkt blijft uitproberen, maar we geloven best dat deze rassen goed weerbaar zijn.
Verder kom je ook luizen en slakken tegen. Slakken vooral bij jonge koolplantjes. Houd hier dus rekening mee tijdens het zaaien. Ook bij het oogsten komt men soms jonge slakjes tegen tussen het buitenste blad van de kool. Dat is niet per se een ramp, zo lang de kool zelf nog mooi is. Meestal is dat wel het geval. Slakken later tijdens de teelt, hoeven dus niet per se een groot probleem te zijn.
