Munt
voorzaaien kweken en oogsten

Munt soorten

Dankzij het fijne aroma is munt een zeer geliefd plantje. Je kunt het zeer divers gebruiken en het groeit bijna overal wel. Munt is bijna niet weg te krijgen. Er zijn bovendien een aantal hele leuke, verschillende en unieke soorten munt. Deze zijn soms lastig uit elkaar te houden. Ze lijken sterk op elkaar.

Verder zijn er nog ontelbaar veel andere soorten munt. Hieronder een korte opsomming van de meest bekende soorten munt:

• Aarmunt - Mentha spicata
  Marokkaanse munt (Mentha spicata var. Moroccan) is een ondersoort van aarmunt. Aarmunt heeft iets grotere en vaak sterker geurende blaadjes dan andere soorten. Aarmunt wordt tot 80 centimeter hoog onder optimale omstandigheden. Van dit soort wordt meestal muntthee gezet.

• Akkermunt - Mentha arvensis
  Japanse pepermunt (Mentha arvensis var. piperascens) is een ondersoort van akkermunt, ook wel wilde munt. Akkermunt wordt ook veldmunt genoemd. Dit soort wordt doorgaans korter, tot 45 centimeter hoog. De stengel is hol en vierkant, in tegenstelling tot de andere soorten munt. Groeit op natte en voedzame bodems.
• Appelmunt - Mentha rotundifolia
  Ook wel wollige munt genoemd. Dit soort is vaak te vinden op vochtige en voedzame plekken, waaronder op dijken en in de bermen langs wegen, langs oevers en sloten. Woekert vooral ook onder de grond, erger dan andere soorten. De typische muntgeur is vrij duidelijk aanwezig.
• Gembermunt - Mentha gracilis
  Ook wel edelmunt genoemd. Een kruising tussen de bekende akkermunt (Mentha arvensis) en aarmunt (Mentha spicata).
• Hertsmunt - Mentha longifolia
  Kan tot een meter hoog worden. Is een beetje een soort kruipende plant, maar groeit veel meer de hoogte in. Dit in tegenstelling tot kruipmunt of Corsikaanse munt (zie hieronder). Heeft puntvormige (speervormige) blaadjes. Komt vooral voor op vochtige plekken langs heggen en in vochtige bermen. Heeft een zeer sterke muntsmaak.
• Kransmunt - Mentha verticillata
  Een kruising tussen akkermunt (Mentha arvensis) en watermunt (Mentha aquatica). Lijkt sterk op deze twee soorten en is daarom lastig te onderscheiden. Groeit op vergelijkbare plekken. Deze kruising van de twee soorten munt wordt doorgaans tot een halve meter hoog.
• Kruipmunt - Mentha requienii
  Ook wel Corsikaanse munt. Dit soort munt wordt maar enkele centimeters hoog, tot tien centimeter. Kruipende munt groeit namelijk vooral over de grond. Het is de ideale bodembedekker als je van munt houdt. Een snelgroeied plantje met de eigenschap ver te kunnen kruipen. Takjes die de grond raken wortelen zich opnieuw. Zo verspreidt kruipmunt zich heel makkelijk. Dit maakt ook dat kruipende munt erg snel kan woekeren. Wees dus bedachtzaam met de plek waar je kruipmunt zet. De blaadjes zijn stukken kleiner dan veel broertjes en zusjes van dit soort. De groeiwijze is ook anders met lange, kruipende takjes.

• Pepermunt - Mentha piperita
  Dit is het plantje waar pepermuntjes van worden gemaakt. Om precies te zijn van de olie die uit het plantje wordt gehaald (pepermuntolie). Dit soort groeit zo wel in de schaduw als zon. Pepermunt kan vrijwel de hele zomer lang bloeien.

• Poleimunt - Mentha pulegium
  Wordt ook wel in het kort 'polei' genoemd. Polei of poleimunt groeit op een natte grond maar niet in het water. Grond die 's winters is overstroomd leent zich uitstekend voor de teelt van poleimunt. Het staat ook graag op voedzame bodems. Polei bloeit in de late zomer.
• Watermunt - Mentha aquatica
  Dit soort munt komt vooral voor langs oevers en zelfs in het ondiepe water. Over het algemeen is watermunt door heel Europa te vinden. Dit soort bloeit heel lang en kan al vroeg in de zomer bloeien. De bloei duurt soms tot halverwege de herfst.
• Witte munt - Mentha suaveolens
  Zeer zeldzame plant! Groeit vooral op zeer voedzame grondsoorten die humusrijk zijn en waar veel composterend plantenmateriaal ligt. Je vindt witte munt onder andere langs oevers en in akkers. Ook witte munt is een prima bodembedekker en kan als keukenkruid worden gebruikt. De naam 'witte munt' heeft het plantje te danken aan de randen van de blaadjes. De bladranden zijn wit gekleurd en de geur doet ergens denken aan ananas.

Elk van deze soorten ziet er dus net iets anders uit, ruikt net iets anders of groeit op een andere plek. Er zijn ook andere soorten munt zoals Koreaanse munt (Agastache rugosa) en Chinese munt (Elsholtzia stauntonii). Dit zijn alleen geen echte soorten munt. Ze dragen alleen de naam maar komen uit een andere plantenfamilie.

Munt zaaien of planten

Wanneer kan je munt zaaien?
Munt zaaien of voorzaaien/voorkiemen kan direct buiten van april tot mei. Munt zaaien of voorzaaien/voorkiemen kan onder glas van maart tot april.
Wanneer kan je munt planten?
Munt planten of uitplanten op de bestemde plek kan buiten van april tot juni.

Munt is een van de makkelijkste plantjes om zelf te zaaien. Je kunt munt zaaien of buiten munt planten in het voorjaar. Dit geldt voor alle soorten munt zoals pepermunt, kruizemunt of Marokkaanse munt. Zelf zaaien we munt altijd op de vensterbank in kweekpotjes. Munt planten we dan in een pot en niet in de vollegrond, om te voorkomen dat het gaat woekeren.

Zelf munt zaaien in potjes

De reden dat we munt zaaien in kweekpotjes is om te voorkomen dat munt gaat woekeren. Zelf vind ik voorzaaien in potjes altijd handig. Munt zaaien we niet dieper dan een halve centimeter. Je kunt munt zaden eventueel uitstrooien over de zaaigrond in de potjes, en daar nog een niet te dik laagje zaaigrond overheen doen.

Houd de zaaigrond tijdens en na het kiemen goed vochtig maar niet drijfnat. Bij opkomst iets uitdunnen tot je twee of drie plantjes per potje over hebt. Je kan munt planten in het voorjaar, als de wortels onder uit de gaatjes in de kweekpotjes naar buiten komen. Munt planten we altijd in pot omdat het anders erg kan woekeren.

Natuurlijk kan je altijd munt planten in de vollegrond, maar zelf raad ik dit niet aan. Munt heeft een geweldig aroma dat al vlak na het zaaien te ruiken is, wanneer je over het blad wrijft.

Zelf een plantje munt stekken

In principe kan je van alle soorten munt een stengel afknippen en in een potje aarde steken. Geef daarna direct een flinke scheut water. Meer hoeft het niet te zijn. Munt stekt ontzettend makkelijk gedurende het groeiseizoen. Zo kan je makkelijk jouw muntplantjes vermeerderen.

Overigens is daar één soort munt het meest geschikt voor. Dat is kruipmunt. De scheuten van kruipmunt zijn er speciaal voor gemaakt. Wanneer ze ergens de grond raken en nat worden, gaan ze direct worteltjes maken. Zo krijg je in zeer korte tijd heel veel nieuwe muntplantjes.

Als bodembedekker woekert kruipmunt zeer snel en makkelijk alle kanten op. Wij hebben het daarom in een hangpot gestopt. De slierten hangen dan naar beneden. Onderaan kunnen we potjes met aarde zetten, waar we de scheuten in laten hangen. Zo krijgen we weer nieuwe plantjes kruipmunt.

Per vierkante meter kan je ongeveer 25 tot 35 munt planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 5 tot 8 munt planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.

Munt verzorging

Munt zet je liever niet in de volle grond. Omdat het erg kan woekeren wordt munt vaker in potten gekweekt. Munt kweken lukt vrijwel overal, al gaat de voorkeur wel uit naar een plekje in de volle zon. Wanneer je een paar struikjes munt hebt staan, ruik je het als je langs loopt en er staat een zacht briesje.

Munt is daarentegen wel een uitstekende bodembedekker. Eenmaal aangeplant, laat het bijna niets anders meer door. Zo blijft je tuin enigszins vrij van onkruid, maar staat deze wel weer vol met munt natuurlijk. Naast het zichzelf uitzaaien kan munt ook via wortelstokken gaan woekeren. Het komt dan elders opeens boven de grond kijken.

Munt is een meerjarig plantje en behoorlijk winterhard. Wintergroen is deze echter niet. Bovengronds sterft munt af, waarna het in het voorjaar opnieuw opkomt. Ieder jaar zal munt naar alle waarschijnlijkheid gaan bloeien. Er verschijnen witte tot violette bloemetjes aan bloeistengels vanuit de groeitoppen.

Je kunt het woekeren enigszins voorkomen door de bloeistengels optijd af te knippen, vóór de zaden ontstaan vanuit de bestoven bloemetjes. Wel is het leuk om de plant te laten bloeien, want deze trekt erg veel bijtjes, hommels, zweefvliegen en zelfs vlinders aan.

Een muntplantje kan over het algemeen veel hebben, maar een kruipmuntplantje spant de kroon. Kruipmunt weerstaat een korte tijd droogte (bijvoorbeeld in potten), kan kortdurig drijfnat staan na een regenbui en blijft ondanks alles in leven. Kruipmunt is daarnaast ontzettend leuk in hangende potten.

Op de foto hierboven zie je zo'n kruipmuntplantje in pot. In tegenstelling tot de meeste muntsoorten, maakt kruipmunt vrijwel direct wortels als het ergens de grond raakt. Zo kan je kruipmunt ook heel makkelijk vermeerderen. Zet er wat potjes aarde naast en druk wat sliertjes halverwege in de aarde, in het potje.

Munt is een meerjarige plant, wintergroen en blijft in leven zo lang de temperatuur hoger is dan -20℃.

Munt combinatieteelt en wisselteelt

Munt
Voor het kweken van munt hoef je geen wisselteelt te gebruiken.

Munt goede buren
Munt kweken kan goed samen met aardappel, bloemkool, boerenkool, bonenkruid, broccoli, druif, knolraap, paksoi, palmkool, rode kool, romanesco, spruitjes, tomaat, witte kool, als je gebruik maakt van combinatieteelt.

Munt slechte buren
Munt heeft geen nadrukkelijk slechte buren.

Munt water geven

Hoeveel water heeft munt nodig? Munt staat graag op een licht tot matig vochtige grond. Eenmaal uitgegroeid is dat niet zo'n probleem, want dit struikje overschaduwt de hele bodem rondom waardoor water minder snel verdampt.

Geef tijdens warme en droge periodes zoals in de zomer wat extra water. Voel of de grond (ook onder het oppervlak) is opgedroogd. Is dit het geval dan kan je zeker water geven. Let extra goed op bij munt in potjes, omdat potten zeker in de zon sneller uitdrogen.

Munt grondsoorten

Welke grond heeft munt nodig? Veeleisend is munt niet. Je kunt op bijna elke grond munt kweken. Wel is het belangrijk dat munt op een bodem met vochthoudende eigenschappen staat. Zeker als je munt kweekt in een pot en in de zon.

Munt groeit op zandgrond echt veel minder goed. Doordat de bodem erg arm is zou je aan zandgrond veel compost moeten toevoegen. De bodem hoeft niet buitengewoon voedzaam te zijn, maar op een ècht arme en schrale grond is het helaas niet te doen. Ook groeit munt graag op een heel licht zure bodem.

pH

Munt tolereert bodems waarvan de pH-waarde tussen deze twee waarden in ligt. Links is zuur en rechts is basisch. Lees ook: Wat is pH?

Munt bemesten

Moet je munt bemesten? Wanneer je munt een langere tijd op dezelfde plek hebt staan, raken bepaalde voedingsstoffen uitgeput. Het is dus handig om regelmatig te bemesten. Daarnaast is munt een stevige groeier die snel erg groot kan worden. Die sterke groei moet ergens mee gevoed worden.

Kies voor de teelt van munt bij voorkeur een meststof voor (geurende) kruiden. Munt heeft veel baat bij een stikstofrijke bemesting voor het bevorderen van de bladgroei. Ook kan extra fosfor bijdragen aan het versterken en aanmaken van knoppen, met name als de plant nog erg jong is.

Munt bloei en bestuiven

Wanneer bloeit munt? Munt bloeit doorgaans van juli tot september.

De meeste soorten munt maken bloeistengels waarlangs de bloemetjes groeien. Deze zijn vaak wit maar er zijn ook soorten die lila of roze kleuren. Enkele muntsoorten neigen zelfs naar een paarskleurige bloei. Van sommige soorten munt zijn de bloemtrossen langwerpig, bij andere soorten munt zijn deze kort en bolvormig. De kleine bloemetjes zijn makkelijk te herkennen en vallen goed op tijdens de bloei.

Heb je muntplantjes in bloei staan, kijk dan goed uit. Als deze zijn uitgebloeid maken ze zaden. Zo zaait munt zichzelf weer uit en kan het enorm gaan woekeren. Voor de zaadteelt is munt dus heel makkelijk. De wind en bestuivende insecten bestuiven de bloemetjes. Je hoeft daar zelf niets voor te doen. Je kunt de muntplantjes voorzichtig schudden tijdens de bloei, voor nog meer levensvatbare zaadjes straks.

De zaden oogsten we als deze zijn opgedroogd aan de plant. De bloeistengels zijn dan bruin en verdord. Zaden vallen er zo uit. Pluk de bloeistengels dus extra voorzichtig, zodat de zaden niet overal over de bodem vallen. Houd eventueel je hand eronder als je deze plukt, of trek voorzichtig een zak over de bloeistengel heen. Zo vallen de zaden in de zak en niet op de grond tijdens het plukken van de bloeistengels.

Munt bloeit in principe ieder jaar en vaak zelfs in het eerste jaar na het zaaien al. Munt maakt prachtige, tweeslachtige bloemetjes en is hiermee heel goed zelfbestuivend te noemen.

Mocht je kruipmunt hebben staan, deze bloeit niet met bloeistengels. Bij kruipende munt verschijnen de bloemetjes verspreid langs de scheuten. De bloemetjes zijn bij kruipmunt ook iets lastiger te vinden. Eenmaal in bloei dan merk je dat vaak wel op, alleen de bloemetjes zijn gewoon heel klein.

Wanneer munt oogsten

Wanneer kan je munt oogsten? Doorgaans doe je dit van juni tot november.

Hoe oogst je munt? Van munt worden de blaadjes geoogst en gebruikt als kruiden. Je kunt het blad altijd oogsten gedurende de hele groei, ook als munt in bloei staat. Pluk bij voorkeur niet als de plantjes nog erg klein zijn of net zijn uitgelopen in het voorjaar.

Munt gebruiken

Van pepermunt wordt het gelijknamige snoepje gemaakt. Dit wordt gedaan van de olie die wordt gewonnen uit dit plantje. Verder worden muntblaadjes vaak geserveerd bij een cocktail. Je kunt muntblaadjes drogen en er thee van zetten, muntthee. Kauw eens op een blaadje om de smaak van munt zelf te ervaren. De smaak van munt kan snel overheersen. Het is daarom beter om er nooit veel van te gebruiken.

Munt houdbaarheid

Hoelang kan je munt bewaren? Munt kan goed worden gedroogd en kan zo op een koele, donkere en droge plaats nog jaren bewaard blijven. Verse munt blijft slechts enkele dagen vers in de koelkast. Voor de beste smaakervaring gebruik je munt direct van de plant en pluk je het vers voor gebruik.

Munt snoeien

Wanneer kan je munt snoeien? Doorgaans doe je dit van maart en van augustus tot september.

Munt snoeien is niet vereist, maar je kunt je pepermuntplant in toom houden door te snoeien. Ook kan je munt snoeien voor deze is uitgebloeid, om te voorkomen dat munt zichzelf uitzaait. Munt snoeien we meestal door het tot vijftien centimeter boven de grond af te knippen, of zelfs nog iets korter.

Munt ziektes en plagen

Welke ziektes en plagen zijn er bij munt? Munt is goed resistent tegen de meeste ziektes en plagen. Ook ongedierte komt bij munt weinig voor. Door te veel water te geven kunnen de planten last krijgen van schimmels.