Wat is de pH-waarde bij planten?

De pH-waarde van de grond is te zuurtegraad. Een lager getal is zuurder en een hoger getal is meer alkalisch. Hoe zuur de grond is bepaalt welke planten er goed op groeien. Sommige keukenplanten tolereren alles en hebben slechts een lichte voorkeur. Andere keukenplanten gaan dood als de zuurtegraad niet goed is.

Dus wat betekent die pH-waarde precies? En hoe kan je deze veranderen in jouw moestuin?

Wat is de pH-waarde?

De pH-waarde van de bodem is een getal van 1 tot 14, waarbij het laagste getal volledig zuur is en het hoogste getal volledig basisch. Basisch is dus het tegengestelde van zuur. Om de pH-waarde (zuurtegraad) van de grond te kunnen meten, kan je een pH-meter gebruiken die aangeeft hoe zuur de bodem is.

Geen enkele grond is volledig zuur of volledig basisch. Een hele zure grond zal ergens rond pH 4 zitten. De meest basische (ook wel alkalische) bodem zal ergens rond pH 8,5 zitten.

Hoe meet je de pH-waarde?

Om de zuurtegraad van de bodem te weten te komen, kan je een pH-meter gebruiken. Zo'n pH-meter steek je in de grond. Eenvoudige pH-meters hebben geen batterijen nodig. Die werken gewoon op de geleiding van de twee staafjes die aan het apparaat zitten. Deze staafjes steek je in de bodem, waarna de meter langzaam naar het juiste getal draait.

Er zijn ook meer geavanceerde, elektrische pH-meters op batterijen. Deze zijn veel nauwkeuriger maar ook wat duurder.

Wat groeit goed op zure grond?

Keukenplanten die goed op zure grond groeien zijn bijvoorbeeld bosbessen. Bij bosbessen is de zuurtegraad geen voorkeur maar een eis. Als de bodem erg alkalisch is dan gaat de bessenstruik simpelweg dood. Een ander voorbeeld is de veenbes, die ook wel bekend staat als de cranberry. Deze groeit alleen goed op zure grond.

Veel coniferen zijn afhankelijk van een zure bodem. Als ergens coniferen staan dan is de bodem vaak zuur (maar niet altijd). Als de bodem alkalisch (basisch) is en je wilt er zuurminnende planten kweken, zoals bosbessen en veenbessen, dan zal je de grond moeten verbeteren. Gelukkig zijn er mogelijkheden, die je verderop leest.

Wat groeit goed op alkalische grond?

Keukenplanten die graag op een alkalische (base) grond groeien zijn bijvoorbeeld lavendel en druiven. Ook groeien heel veel koolsoorten liever op een licht alkalische en kalkrijke grond. Bij lavendel is het echter zo, dat deze ook echt doodgaat als de bodem zuur is. Veel planten kunnen helemaal niet tegen zure bodems.

Als je een zure bodem wilt verbeteren voor keukenplanten die graag alkalische bodems hebben, dan zijn er mogelijkheden. Daarover lees je verderop meer.

Hoe maak je de bodem zuurder?

Een bodem zuurder maken is moeilijker dan een bodem meer alkalisch maken. Toch is het zeker niet onmogelijk. Snoeiafval van coniferen die op zure grond staan en sommige herfstblaadjes maken de bodem zuurder. Het makkelijkste is echter om turf te strooien. Gooi turf in het plantgat vóór je daar je zuurminnende keukenplanten in zet.

Let wel op, want het zuurder maken van een alkalische bodem is meestal tijdelijk. Als de hele bodem eigenlijk alkalisch is, dan raakt turf na een tijdje uitgewerkt. Het is ook de vraag of je de bodem zuur moet blijven maken om er wat keukenplanten op te kunnen kweken. Het beste zet je deze gewoon in een pot met een eigen grondmengsel.

Hoe maak je de bodem alkalisch?

Het alkalisch maken van een zure bodem is vrij eenvoudig. Door alkalische, neutraliserende materialen te gebruiken kan je de grond alkalisch maken en (proberen te) houden. Denk bijvoorbeeld aan het strooien van compost met veel bananenschillen en eierschalen. De meest effectieve manier is een kalk-meststof strooien.

Het alkalisch maken van de grond is iets dat je regelmatig moet blijven doen, wil je dat het effect blijft. De grond gaat namelijk altijd terug naar hoe deze oorspronkelijk was. Na verloop van tijd raakt de kalk en alkalische compost uitgewerkt. De vraag is net als bij het strooien van turf, of dit goed is voor de bodem die van nature heel anders is.

Je kunt een zure bodem alkalisch maken, of de keukenplanten die dit willen in eigen potten met speciaal grondmengsel zetten.