Spinazie

Komkommers kan je het beste afharden. Laat ze langzaam wennen aan de omstandigheden buiten. Vanaf half mei kan je komkommers pas echt buiten zetten. Je kunt ze iets eerder of iets later laten wennen, maar houd het weer dus extra goed in de gaten. Zonnebrand op de blaadjes van jonge planten is makkelijk te voorkomen door de plant iets beschutter te zetten, al is het maar tijdelijk.

Komkommers maken veel hechtrankjes en zijscheuten. Ze hebben dus eigenlijk iets nodig om langs te klimmen. Je kunt een komkommerplant mooi recht laten klimmen langs een touw naar het dak van de kas. In de kas groeit een komkommer vaak het beste. Je kunt de plant ook langs een hele lange stok laten klimmen, langs een net, tegen een trellis of (beton)gaas, recht of schuin omhoog. Komkommerplanten kan je ook laten kruipen, gewoon over de grond. Dit werkt het beste bij komkommerplanten in pot, liever niet in de volle grond. Bedenk je goed dat de plant, het blad ervan maar ook de vruchten, de grond zullen raken. Daarmee wordt de kans op schimmels een stuk groter.



Het bestuiven van een komkommerplant is, in tegenstelling tot wat ik vroeger altijd dacht, helemaal niet nodig. Tenzij je zaden wilt oogsten, dan namelijk wel. Het bestuiven van de komkommer is vooral bedoeld om de zaden vruchtbaar te maken. Een goed bestoven bloem maakt een vrucht met harde en levensvatbare zaden. Een niet of slecht bestoven bloem maakt vruchten met vooral veel zachte en lege zaden. Dit laatste is natuurlijk lekkerder om van te eten. Niemand houd van een komkommer met stevige zaden aan de binnenkant. Mocht je een komkommer willen oogsten voor de zaden, wacht dan tot de komkommer volledig geel is gekleurd. Dan is de vrucht namelijk "rijp".



Je kunt vaak de verschillende komkommer rassen al een beetje onderscheiden als je het vruchtbeginsel achter de bloemetjes ziet zitten. Vergelijk de hierboven getoonde foto maar eens met de foto ervoor. Beiden zijn komkommers, het ene ras maakt wat stekelige en ruwere komkommers. Het andere ras maakt kleinere, gladde snackkomkommers. Beiden waren overigens erg lekker!

Spoel de kiemgroenten twee maal per dag goed schoon en laat deze vervolgens goed uitlekken. Doe je dat niet, dan kunnen ze gaan schimmelen en rotten. Je merkt dat als de kiemgroenten heel vies gaan ruiken. Het kweken van kiemgroenten is hierdoor niet altijd even makkelijk. Te veel vocht en ze gaan rotten, te weinig vocht en ze drogen uit. Vooral het regelmatig goed spoelen van de kiemgroenten is erg belangrijk.

Oregano doet het goed op een zonnig plekje. Zeker in de zomer zal je zien dat de plant dan extra hard gaat groeien, en in de volle grond kan deze zelfs licht gaan woekeren. Zon en warmte doet de planten opleven, mits voldoende water aanwezig is. Het kruid is ook geschikt voor het kweken in de vensterbank, en is ook erg geschikt voor in een pot of bak op een balkon of terras. Hoewel officieel niet winterhard, blijkt in de praktijk dat oregano vaak in het volgende jaar weer opnieuw uit zal lopen. Neem dit niet voor lief aan, het is een mediterraan kruid, maar houd er rekening mee dat het een meerjarige plant is.

Pronkbonen groeien net als stokslabonen. Eigenlijk zijn alle pronkbonen klimmende planten, waarbij de groeitop zich ergens omheen wil draaien. De pronkboon groeit dus het beste langs een lange stok van ten minste 2 meter lang (het liefst nog langer). Pronkbonen kunnen zeker gedurende een warme zomer erg snel groeien. Je kunt lange stokken in een piramidevorm tegen elkaar zetten en vastbinden. Aan de voet van iedere stok in de grond plant je dan 2-4 plantjes.

Pronkbonen lijken heel erg op snijbonen, maar zijn meestal langer dan de snijboon of stokslaboon. Pronkbonen hebben -in tegenstelling tot andere bonen- een ruwe schil. Je zet pronkbonen vooral op een warme en zonnige plek, in de volle zon dus. In principe groeit de pronkboon op de zelfde plek en op de zelfde manier als de stokslaboon. Wat de verzorging betreft verschillen de twee praktisch niets en je kunt ze dus dicht bij elkaar kweken, in het zelfde vak.

Boerenkool is een koolsoort en kan aardig groot worden. Hoewel de grootte doorgaans kleiner is dan bijvoorbeeld bloemkool of broccoli, is het toch aan te raden flink wat ruimte te reserveren voor de teelt van boerenkool. Zoals het gezegde dat iets "groeit als kool" al beweert, groeit ook boerenkool aardig snel. Zet je boerenkool op een plekje in de halfschaduw dan groeit deze het beste. Dit is vooral belangrijk als je de teelt, zoals gebruikelijk bij boerenkool, iets later in het jaar laat plaatsvinden. Je zal gedurende (de tweede helft van) de zomer te maken krijgen met warmte en mogelijk een hittegolf. In de volle zon zal het voor boerenkool aardig heet worden.

Boerenkool smaakt op z'n best als er een nacht (of meerdere) stevige vorst overheen is geweest. Dit is een hele goede reden om de teelt van boerenkool iets later in het jaar te starten. Wanneer aan het einde van het jaar, het begin van de winter, een stevige vorst over de boerenkool is gegaan dan smaakt deze vaak nog net iets beter. Dit is trouwens ook het geval bij palmkool en bij spruitkool, waar spruitjes vandaan komen.

Kamille groeit graag op een plekje in de volle zon. Echte kamille is een éénjarig plantje en stelt geen bijzondere eisen aan de bodem of voeding. Roomse kamille is meerjarig en ziet er iets anders uit.

Veldkers is niet bepaald een veeleisend plantje. Het wordt immers vaak gezien als onkruid omdat dit tussen de tegels groeit en in grote getalen voorkomt in het wild. Veldkers is één van de kleinere en zeker een van de makkelijkste plantjes om zelf te kweken. Ook op plekken in de halfschaduw groeit het plantje goed. Op erg schaduwrijke plekken groeit veldkers minder goed.

Muismeloen, ook wel "cucamelon" genoemd, is qua groei een beetje vergelijkbaar met de komkommer en de meloen. De plant groeit op de zelfde wijze, maar dan wel met een stuk kleinere blaadjes. De plant maakt ook hechtrankjes en heeft iets nodig om langs omhoog te klimmen. Je kunt de muismeloen langs een draad naar het dak van de kas laten groeien, langs een stok, een trellis of betongaas. Ook buiten de kas groeit het plantje best goed. Zet de muismeloen altijd op een plekje in de volle zon, de plant groeit slecht in de halfschaduw.

De muismeloen of cucamelon mag niet vóór half mei naar buiten. Het beste is om de plant voor je deze buiten zet eerst af te harden. Dat is het laten wennen aan de nieuwe omstandigheden. Zet de muismeloen eerst een paar uurtjes buiten in de warme zon, na enkele dagen een paar uurtjes langer. Net zo lang tot je de plant dag en nacht buiten kunt laten staan. Je kunt de muismeloen trouwens ook laten kruipen, net als meloenen en komkommers, maar bedenk je dan wel het volgende: Het blad, de vruchten en andere delen van de plant raken de -vaak vochtige- grond. De kans op schimmels en infecties neemt hierdoor enorm toe. Dit is te voorkomen door de weerstand van de plant te verbeteren (zie ook onder het kopje "voeding").

Eigenlijk is de cucamelon of muismeloen een meerjarig plantje. Ondergronds maakt het plantje een soort langwerpige knolletjes die wat de diepte in gaan, wat opvallend is voor dit soort plant. Muismeloen is makkelijk op te kweken uit zaadjes, maar wie het leuk lijkt kan de knolletjes overwinteren. Zet de pot of bak dan op een tamelijk warme en zeker vorstvrije plek gedurende de hele winter. In het voorjaar zullen de knolletjes opnieuw gaan uitlopen en groeit het plantje opnieuw uit. Je kunt dan mogelijk zelfs iets eerder oogsten dan wanneer je de muismeloen opkweekt uit zaadjes. De muismeloen of (cucamelon) hoeft niet met de hand te worden bestoven.

Bij de muismeloen of cucamelon is het extra belangrijk om op de omgeving te letten. De juiste temperatuur, niet te koud, maar ook niet te veel of te weinig water. Als de omgeving niet goed is zal de plant mogelijk toch bloemetjes maken, maar dan vallen deze af en groeien ze niet uit tot vruchtjes. Je kunt de beginnende vruchtjes herkennen aan het bloemetje met een vruchtbeginsel erachter, zoals op de foto hieronder.

De tomaat is zeker niet de makkelijkste plant om te kweken, want het is geen onderhoudsarme plant. Het blijft ieder jaar wel een leuke uitdaging natuurlijk. De makkelijkst te kweken tomaat is de cherrytomaat, ook wel kerstomaat genoemd. Deze is vaak beter bestand tegen het weer hier en hoef je niet te dieven (het verwijderen van zijscheuten). Vleestomaten en andere soorten zijn iets lastiger. Bij tomaten moet je echt zorgen voor consistentie in de omgeving. Tuurlijk, temperaturen kunnen schommelen, maar houd de bodem het liefst constant licht vochtig en de omgeving zo rond dezelfde temperatuur. Grote wisselingen werken aandoeningen in de hand, tomaten zijn gevoelig voor fasciatie en schimmelziektes zoals neusrot.

Tomatenplanten groeien eigenlijk alleen goed in de volle zon. De plant zelf zal misschien wel groeien, maar altijd iets minder als deze niet zo veel zonlicht krijgt. Maar het belangrijkste van alles is dat de vruchten niet (goed of snel genoeg) kunnen afrijpen als de plant onvoldoende zonlicht krijgt. Dan heb je aan het einde van de jaar een tros tomaten die niet rood wil worden, om maar een voorbeeld te noemen. Dit houd je altijd, want de herfst komt vroeg of laat, maar met voldoende zonlicht kan je vaak net die 2 trossen extra oogsten omdat de tomaten sneller afrijpen.

Je kweekt een tomatenplant het beste in een kweekkas met voldoende ruimte, maar vergis je niet. Ook in de buitenlucht is het kweken van tomaten namelijk heel goed te doen! Houd er rekening mee dat je de planten bij (hevige) regenval even onder een afdakje zet als je ze in de buitenlucht kweekt. Te veel water in de bodem werkt neusrot in de hand. Ook zal je bijna alle tomatenplanten moeten opbinden langs een stevige (bamboe)stok of draad naar het dak van de kas. Je wil natuurlijk niet dat de planten afbreken als je er tegenaan loopt, als het waait, of als de tomaten die aan een tak hangen te zwaar worden. En dit laatste brengt mij bij het volgende:



Tomatenplanten maken in iedere bladoksel ook zijscheuten. Deze noemen we "dieven" en zijn goed te zien op de foto hierboven. Dieven is bij alle tomaten belangrijk, met uitzondering van kerstomaten. Niet verplicht, maar eigenlijk toch wel een beetje noodzakelijk. Tomatenplanten maken veel zijscheuten, in iedere bladoksel komt weer een nieuwe zijtak te zitten. Deze zijtakken breken makkelijker af omdat deze niet verticaal omhoog groeien maar zijlinks, waardoor het gewicht vol op de tak komt te zitten. Bovendien kan je één rechte hoofdstam makkelijk langs een stok of draad leiden, maar al die kleine zijtakken niet. Ze zijn dus kwetsbaar en kosten de plant alleen maar energie, die de plant beter kan gebruiken voor het maken van tomaten die wel blijven zitten.



Dan nog de bestuiving, want tomatenplanten zal je met de hand moeten bestuiven. Gelukkig hoef je niet langs ieder bloemetje te gaan, maar het is wel iets om rekening mee te houden. De meeste rassen tomaten maken gesloten bloemen, wat betekend dat er geen insecten bij kunnen komen. In het wild worden de planten bestoven door de wind, waardoor stuifmeel binnen in de bloem, intern zeg maar, wordt overgebracht. Zonder wind (in een kweekkas) en zonder dat insecten erbij kunnen, wordt de bestuiving erg lastig. Tik daarom een aantal keer stevig (maar wel voorzichtig) tegen de stam van de plant. Zo veroorzaak je trillingen waardoor de plant zichzelf bestuift. Je kan de plant ook zachtjes heen en weer schudden, uiteraard ook voorzichtig.



Tomatenplanten, zeker de grotere soorten zoals vleestomaten, krijgen vaak last van fasciatie. Een verschijnsel waarbij vergroeiingen en misvormingen van bloemen, takken en vruchten ontstaan. Niets om je zorgen over te maken, het levert leuke resultaten op. Soms krijg je hele grote tomaten die met elkaar vergroeid zijn, meestal vanuit evengoed vergroeide bloemen die je al snel kunt herkennen, waardoor je een soort "tweeling" tomaat krijgt. Je kan ze het beste toch verwijderen, want dit soort vergroeide vruchten lopen een verhoogd risico op schimmels. Dat is zonde, want ze kosten de plant veel energie die beter gebruikt kan worden voor de vruchten die wel goed blijven.



Hier heb ik nog een voorbeeld van fasciatie bij de bloemen van tomatenplanten (zie de foto hieronder). Als je dit ziet bij de bloemen van je tomatenplant dan krijg je bijna altijd een vrucht met fasciatie zoals vergroeiing met elkaar. De bloem op de foto zijn eigenlijk twee bloemen die helemaal met elkaar vergroeid zijn geraakt. De plant in kwestie was een vleestomaat, bij de gewone tomaten komt dit een stuk minder voor (maar nog steeds wel af en toe).

Meloenen hebben als eerste veel warmte nodig, en veel zonlicht natuurlijk. Zoals hierboven genoemd, en ik benadruk het nog maar even, zijn meloenen net als komkommers gevoelig voor zonnebrand. De jonge plantjes kan je beter eerst afharden (lees hierboven bij het kopje "ontkiemen"). Meloenen staat graag op een plekje in de volle zon. Meestal staat de kas wel in de volle zon, maar wie het buiten de kas probeert kiest het beste de meest zonnige en warme plek in de tuin uit. In een (hele ruime) pot, in de buurt van een muur en op een terras (tegels) wordt de grond veel warmer dan ergens in de open grond.

Eenmaal uitgeplant hebben meloenen iets nodig om langs omhoog te klimmen. De steeltjes van de meloenen kunnen knappen als de vrucht te zwaar wordt, de meloenen kunnen stukvallen en de hele plant stuktrekken in hun val naar beneden. Meloenen kweek je dus liever schuin omhoog, langs een schuin hekwerk, betongaas, trellis, een schuin muurtje of wat dan ook. Ergens waar je de meloenen kunt vastbinden of waar je de vruchten op kunt leggen ter ondersteuning. Je kunt meloenen ook -net als komkommers- laten kruipen maar dit werkt schimmels in de hand, met name wanneer het blad en de vruchten de vochtige bodem raken.

In tegenstelling tot komkommers, hebben meloenen wel een goede (handmatige) bestuiving nodig. Vrouwelijke bloemen (met vruchtbeginsel) die niet zijn bestoven, zullen van de plant vallen. Deze bloemen hebben geen nut meer en de plant verwerpt ze, om energie naar andere bloemen te laten gaan. Je bestuift een meloen door het stuifmeel van de mannelijke bloemen over te brengen op de vrouwelijke bloemen. De vrouwelijke bloemen zijn te herkennen aan het kleine, ronde of ovaalronde (vaak harige) vruchtbeginsel achter de bloem. De mannelijke bloemen hebben dat niet. Je kunt een mannelijke bloem plukken en daarmee tot 3-5 vrouwelijke bloemen bestuiven door de bloemen tegen elkaar te drukken (uiteraard wel zachtjes). Je kunt ook een wattenstaafje of kwastje gebruiken om het stuifmeel over te brengen.

Aardbeien zijn meerjarige planten, alleen gaat na 2 jaar waarschijnlijk de opbrengst achteruit. De kans op schimmels en ziektes wordt groter naarmate de aardbeienplantjes ouder worden. Je kunt ze in principe zo lang laten staan als je wilt, tot ze niet meer op komen en zijn overleden. Voor de beste resultaten plant je iedere 2 jaar of zelfs ieder jaar nieuwe aardbeienplantjes. Aardbeienplanten kunnen verschrikkelijk veel uitlopers maken. Hoe meer uitlopers een aardbeienplant maakt, hoe minder energie de plant over heeft voor de aanmaak en groei van de aardbeien zelf. De plant doet nu eenmaal wat deze hoort te doen: zich op de makkelijkste en snelste manier voortplanten. Het is geen vereiste, maar voor meer (en grotere) aardbeien kan je de uitlopers het beste verwijderen. Aan het einde van het jaar, als de meeste vruchten van de plant af zijn, kan je een paar uitlopers laten zitten die je opkweekt tot nieuwe planten voor volgend jaar. Kies dan de planten die het meest productief zijn geweest.

Aardbeien zet je het liefste in de volle zon en geef je regelmatig water. Op droge grond, zeker in de zomer, gaan de planten bijna direct slap hangen. Kies dus voor een plekje waar veel zonlicht komt, maar als het kan waar alléén de bodem schaduw heeft. Door stro rondom de planten te leggen voorkom je het uitdrogen van de bodem, maar je voorkomt ook dat de vruchten de grond raken en worden opgegeten door beestjes uit de bodem. Een bijkomend voordeel is dat stro vergaat na verloop van tijd. Het wordt compost waarmee de bodem tegelijk wordt verrijkt. Als alternatief kan je ook een gronddoek gebruiken waarmee je de volledige bodem bedekt, op een paar gaten na waar de planten staan. Het grote voordeel hiervan is dat zelfs uitlopers geen kans meer maken. Deze raken de grond niet en de planten zullen dus niet gaan woekeren. Het is alleen nog wel nodig om ze met de hand te verwijderen natuurlijk.



Vooral de bosaardbei is de koning der uitlopers. Het verwijderen ervan is bij dit soort aardbei bijna onbegonnen werk, maar dit maakt de bosaardbei wel een zeer geschikte bodembedekker. Slechts een paar plantjes kunnen binnen één zomer meerdere vierkante meters bedekken. Je komt er alleen wel weer moeilijk vanaf, dus bedenk je altijd goed waar je ze plant en dat dit zo goed als permanent is. Bosaardbeitjes zijn leuk om eens uit te planten op lege plekjes waarvan je niet weet wat je ermee moet doen. Dat ene vergeten hoekje in de moestuin waar best veel schaduw is, bijvoorbeeld. Bosaardbeitjes groeien ook erg goed in de halfschaduw, maar als je ze kweekt voor de vruchtjes om te eten dan kan je ze het beste in de volle zon zetten. Bosaardbeitjes hebben nog minder verzorging nodig dan gewone aardbeien.

Stengelui is eigenlijk een soort kleine prei, zo wordt de plant ten minste gekweekt. Wat betreft de wisselteelt is het toch een beetje een apart geval, want eigenlijk is het een ui-achtige, maar je kweekt het als bladgewas. Alleen als bladgewas krijgt stengelui al snel te veel stikstof, dus je kunt het plantje toch beter samen met de andere ui-achtigen kweken in het zelfde vak. In tegenstelling tot prei, die je liever bij de bladgewassen zet. In de halfschaduw doet de stengelui het uitstekend, zo lang je de bodem licht vochtig weet te houden.

De koolraap kweek je in het vak van de koolgewassen, ondanks dat deze voor de wortel (knol) wordt gekweekt. De koolraap is namelijk een grootverbruiker, de plant, voornamelijk het blad en de steel ervan, groeit erg snel en wordt behoorlijk groot. De koolraap geef je daarom ook liever de ruimte. Op een plekje in de halfschaduw doet de koolraap het erg goed.

Pepino, die ook wel "meloenpeer" wordt genoemd, is een vruchtgewas dat veel behoefte heeft aan warmte en zonlicht. Hoewel de plant bij minder zonlicht toch aardig zal groeien, is de volle zon nodig voor het vormen van de vruchten die de plant maakt. De meloenpeer of pepino wordt ook vaak als sierplant gehouden, gewoon binnenshuis. Het is eigenlijk een meerjarige plant. Als je pepino op de juiste manier weet te overwinteren, kan deze volgend jaar verder groeien. Kies hiervoor in de winter een warme, zeker vorstvrije en lichte plek uit. Een vensterbank op het zuiden of een verwarmde serre zijn ideaal.

Pepino heeft een zeer lang seizoen nodig. Je zaait de plant al heel vroeg in het jaar, het liefste in januari of februari al. Later kan ook, maar hiermee duurt het langer voor (en wordt het onzekerder of) je vruchten krijgt. Vanaf half juni kan het plantje buiten staan, vanaf half mei kan dat al in de kas. Doe het ook zeker niet eerder, vorst maar óók wat lagere temperaturen zijn een grote boosdoener. De vruchten van pepino hebben heel lang nodig om te groeien en rijpen. Als het buiten of in de kas te koud wordt zal je de plant binnen moeten zetten. Daar rijpen de vruchten verder af. Soms is dat pas in december en het kan bij uitzondering zelfs in januari volgend jaar zijn. Vanaf het opkomen van de zaden duurt het ongeveer 9 maanden voor de vruchten van de pepino rijp zijn.

Heb je al meerdere jaren een pepino staan die het erg goed doet? Dan kan je deze makkelijk vermeerderen door kopstekken te nemen. De groeipunten zijn goed levensvatbaar en wortelen makkelijk. Dat is als de plant eenmaal goed groeit, niet in een vroeg stadium. Te vroeg zou zijn in de zomer van het eerste groei-jaar van de plant. Takken die je op dat moment verwijderd kan de plant eigenlijk niet missen. Stekjes maken is vooral vanaf het tweede jaar heel erg makkelijk.

Pompoenen worden groot, maar vooral erg breed. Geef de plant dus voldoende ruimte door de plantafstand op te volgen (wordt bovenaan deze pagina genoemd). De plant wordt niet alleen erg groot maar groeit ook supersnel. Daarom kan je deze dus ook wat later in het jaar zaaien, maar het leukste is natuurlijk dat je ook snel kunt oogsten. Zet de pompoen op een warm en zonnig plekje in de tuin, in de volle zon, dan heb je weinig verdere zorgen. De planten hebben weinig verzorging nodig.



Pompoenen maken mannelijke bloemen (foto hierboven) en vrouwelijke bloemen (foto hieronder). De mannelijke bloemen verschijnen altijd als eerste aan de plant en zijn makkelijk te herkennen. Deze mannelijke bloemen hebben namelijk geen vruchtbeginsel achter de bloem zitten. Zelfs in het begin als je alleen nog de bloemknop ziet, herken je dus al dat het om een mannelijke bloem gaat. De (gele) bloemen staan ook meer open en je kan de binnenkant van de bloem duidelijk zien.



Later verschijnen ook de vrouwelijke bloemen, die weer makkelijk te herkennen zijn aan het vruchtbeginsel achter de bloem. De vrouwelijke bloemen zijn vaak meer gesloten. Bestuiven is eigenlijk niet nodig, dat doen insecten maar al te graag. De pompoen is een geliefde plant bij hommeltjes en bijtjes. Als je twijfelt of de plant voldoende bestoven is dan kan je het natuurlijk ook zelf doen met de hand. Sommige vrouwelijke bloemen zullen van de plant vallen als gevolg van een slechte bestuiving, als er geen bestuivers aanwezig zijn om de plant hierbij te helpen.

Spoel de kiemgroenten twee maal per dag goed schoon en laat deze vervolgens goed uitlekken. Doe je dat niet, dan kunnen ze gaan schimmelen en rotten. Je merkt dat als de kiemgroenten heel vies gaan ruiken. Het kweken van kiemgroenten is hierdoor niet altijd even makkelijk. Te veel vocht en ze gaan rotten, te weinig vocht en ze drogen uit. Vooral het regelmatig goed spoelen van de kiemgroenten is erg belangrijk.

Tuinbonen kan je als één van de eerste buiten planten, meestal samen met erwten, kapucijners, peulen, spinazie en andere planten die de kou goed kunnen verdragen. Je zet tuinbonen in het vak van de peulgewassen omdat deze ongeveer de zelfde behoeften hebben, maar de tuinboon is zeker geen naaste familie van de slaboon of de peul. Op een plekje in de volle zon staat de tuinboon het beste, omdat de zon vroeg in het jaar (wanneer je tuinbonen buiten plant) nog niet erg actief is. In de zomer groeien tuinbonen zeer slecht of zelfs helemaal niet, dat is de hoofdreden waarom de tuinboon vroeg in het jaar al wordt gezaaid.

Spoel de kiemgroenten twee maal per dag goed schoon en laat deze vervolgens goed uitlekken. Doe je dat niet, dan kunnen ze gaan schimmelen en rotten. Je merkt dat als de kiemgroenten heel vies gaan ruiken. Het kweken van kiemgroenten is hierdoor niet altijd even makkelijk. Te veel vocht en ze gaan rotten, te weinig vocht en ze drogen uit. Vooral het regelmatig goed spoelen van de kiemgroenten is erg belangrijk.

Spoel de kiemgroenten twee maal per dag goed schoon en laat deze vervolgens goed uitlekken. Doe je dat niet, dan kunnen ze gaan schimmelen en rotten. Je merkt dat als de kiemgroenten heel vies gaan ruiken. Het kweken van kiemgroenten is hierdoor niet altijd even makkelijk. Te veel vocht en ze gaan rotten, te weinig vocht en ze drogen uit. Vooral het regelmatig goed spoelen van de kiemgroenten is erg belangrijk.

Citroengras komt uit tropische streken. Dat betekend dat sereh, zoals de plant ook wel wordt genoemd, veel warmte nodig heeft. Ook heeft citroengras veel licht nodig en de ideale standplaats is dus echt in de volle zon. Je kunt de plant in een pot kweken en buiten zetten vanaf half mei, maar het kan ook in de volle grond in een kas. In tropische streken wordt de plant tot wel anderhalve meter hoog, maar hier zal de plant niet zo groot worden. Het tropische plantje staat graag een beetje beschut, beschermd tegen de wind. In de kas zou deze het dus uitstekend kunnen doen.

Citroengras of sereh is beslist niet winterhard, maar bij de teelt in potten of bakken kan je de pot of bak in de winter binnen zetten. In de kas wil het soms ook lukken om sereh te overwinteren, als je de plant extra in bescherming neemt. Als je citroengras in de volle grond zet in een kas, bedenk je dan goed dat de plant hier nog jaren kan blijven staan (mits deze de winters overleefd). Citroengras blijft toch een vaste plant.

De kiwi komt uit het verre oosten en groeit het beste in een overwegend tropisch klimaat. Het is eigenlijk een slingerplant. De meeste kiwi rassen bij kwekers vandaan zijn matig winterhard. Dat betekend dat zij de vorst kunnen overleven, maar dat je ze bij strenge vorst het beste een beetje in bescherming neemt. Ook kan je de kiwi in een pot houden, maar kies dan wel een zeer grote potmaat en stel de bodem zorgvuldig samen. Het kweken van een kiwi lukt het beste als er geen concurrentie is. Dat betekend dat er geen andere planten onder groeien die vocht en voeding wegnemen. De grond onder de kiwi houd je dus het liefste kaal.

De kiwi kan aardig weelderig groeien. In gebieden waar deze oorspronkelijk vandaan komt groeien kiwi's vaak als onkruid, slingerend tussen andere planten door als een soort liaan. In de tuin, zelfs in ons klimaat, kan een kiwi de gevel van een woning volledig overgroeien. De plant kan in tropische gebieden goed in de schaduw van andere planten groeien, maar voor de teelt van de vruchten kan je de kiwi hier beter in de volle zon zetten. Dit is beter voor het rijpen van de vruchten.

Omdat een kiwi een slingerplant is, heeft deze iets nodig om langs te kunnen slingeren. Echt een klimplant is het niet, hij maakt geen hechtrankjes of zuignapjes. De takken slingeren zich over bestaand materiaal heen en blijven zo liggen. Wil je de kiwi ergens langs laten klimmen? Dan heeft deze mogelijk wat hulp nodig. Leid de kiwi een beetje, dan zoekt deze zelf de weg verder. Kies bij voorkeur wel iets stevigs. Na enige tijd zullen slingerende uitlopers verhouten, wat de nodige schade aan kan brengen als je de kiwi enkel langs een dunne rozenboog leid. Kies dus vooral iets stevigs uit als plantensteun, zoals een stevige pergola van houten balken en tuinpalen.

Gedurende de groei zal de hoofdtak van de kiwi, waar alle zijscheuten aan groeien, zich verder en verder ontwikkelen. Het is daarbij van belang dat je deze hoofdtak de nodige ondersteuning geeft. Leid de hoofdtak langs een paal, pergola of waar je de kiwi langs wilt laten groeien, en bind deze hierlangs op. De hoofdtak is het hoofd-groeipunt van de plant. Deze snoei je daarom niet terug.

De bomen waar de perzik en nectarine aan groeit zijn nagenoeg het zelfde en qua verzorging verschillen ze niets. Oorspronkelijk komt de perzik of nectarine uit warme streken en zijn de boompjes absoluut niet winterhard. Tegenwoordig zijn er rassen die ook in ons klimaat een winter best kunnen overleven. Maar dan ligt er nog wel een gevaar op de loer, want perziken en nectarines bloeien meestal al heel vroeg in het jaar. Dat kan zelfs al in maart zijn, en dan is de kans op vorst nog aardig aanwezig. De bloesem zal dan natuurlijk stuk vriezen en je hebt dit jaar geen perziken of nectarines. Je kunt het stuk vriezen van de bloesem voorkomen door de boom te beschermen bij nachtvorst. Dat kan met dubbel noppenfolie, plastic zakken of vliesdoek om de boom te wikkelen. De bloesem is een stuk moeilijker te beschermen. Als het boompje in een (grote) pot staat, verplaats deze dan tijdelijk naar binnen en zet de boom op het lichtst mogelijke plekje in huis.

Aalbessen staan goed op een plekje in de halfschaduw of in de volle zon. De aalbes is een vaste maar niet wintergroene struik waarvan je de heerlijke besjes kunt eten. Het is een relatief makkelijk te kweken struik die dus lang op de zelfde plek blijft staan. Kies de plaats waar je een aalbes wilt planten dus zorgvuldig uit, zodat deze direct op de goede plek staat waar de struik het naar z'n zin heeft. De aalbes loopt al vroeg in het voorjaar uit en bloeit als één van de eerste -samen met vroege appelbomen en ander kleinfruit.

Sjalotten zet je het liefste op een zonnige plek, maar ook de halfschaduw voldoet aan de eisen. Sjalotjes zijn winterhard en kan je zelfs in de winter planten als je ze voor het loof kweekt. Voor de bolletjes beperk je je het beste tot het vroege voorjaar met het planten, en oogst je in de (late) zomer.

Rogge als groenbemester heeft niet zo veel aandacht nodig. Het groeit, en aan het einde van de groei werk je de rogge (liefst vóór de korrels ontstaan, in het voorjaar) onder in de bodem. Hiermee verbeter je de bodem voor de daarop volgende teelt. Voor de reguliere teelt om rogge(meel) van te oogsten, is iets meer verzorging nodig.

Zoals in de vorige alinea omschreven, neemt het kweken van tarwe best veel ruimte in beslag. Toch is het leuk om het eens te proberen! De teelt van tarwe is vrij eenvoudig, al heb je wel rekening te houden met de bemesting. Het èchte werk begint pas bij het oogsten. Op het platteland worden de de korrels van het stro gescheiden door grote maaidorsers. Bij het zelf kweken zal je hier een creatieve oplossing voor moeten bedenken. Veel werk, maar des te leuker is het om straks je (misschien wel eerste) zelfgemaakte brood te kunnen proeven!