Spinazie
Zaaien kweken en oogsten

Spinazie draagt de wetenschappelijke (Latijnse) naam Spinacia oleracea en is een lid van de amarantenfamilie, ook wel amaranthaceae.

Spinazie soorten

Welke soorten spinazie zijn er? Spinazie is een relatief klein plantje dat hoofdzakelijk is te verdelen onder twee soorten; rondzadige spinazie en scherpzadige spinazie. De scherpzadige spinazie is bijna altijd wilde spinazie, een soort met groter en stugger blad dat vaak ook puntiger is. Scherpzadige spinazie wordt meestal groter.

Rondzadige spinazie is een kleiner soort dat ook vaak wordt gebruikt om babyspinazie te kweken. Babyspinazie wordt vaak met wortel en al gebruikt. Rondzadige spinazie maakt ook ovaalvormig blad zonder (scherpe) puntjes. Ook is dit blad vaak iets zachter. Beide soorten kan je overigens op dezelfde manieren gebruiken.

Verder is er ook nog Nieuw-Zeelandse spinazie maar dit is eigenlijk helemaal geen spinazie. Je kunt het op dezelfde manier gebruiken maar het is een compleet andere plantensoort. Ook is er aardbeispinazie waarvan je het blad kunt gebruiken. Aardbeispinazie is evengoed een heel ander soort plantje.

Spinazie zaaien en planten

Wanneer kan je spinazie zaaien? Spinazie zaaien of voorzaaien kan direct buiten van maart tot september. Spinazie zaaien of voorzaaien onder glas kan van januari tot februari en van oktober tot december.

Wanneer kan je spinazie planten? Spinazie planten of uitplanten in een kweekkas kan van oktober tot december. Spinazie planten of uitplanten kan buiten van februari tot oktober.

Hoe zaai je spinazie? Spinazie is maar een klein plantje en kan je hierdoor niet goed verspenen. Je wilt natuurlijk niet al die honderden plantjes met de hand uitplanten. Je zaait spinazie daarom liever direct op de bestemde plek. Dit kan al vroeg in het jaar, zelfs aan het einde van de winter, want spinazie kan goed tegen lage temperaturen.

Van rondzadige spinazie kan je de zaden breedwerpig uitstrooien over een zaaibed of in potten en bakken. Je hoeft dit zelden uit te dunnen. Scherpzadige spinazie zaai je liever in rijtjes. Omdat scherpzadige spinazie iets groter wordt heeft deze meer ruimte nodig. Je kunt dan eventueel uitdunnen na het opkomen van de zaailingen.

In de zomer kan je spinazie beter niet zaaien omdat spinazie dan snel doorschiet. Het is natuurlijk mogelijk maar niet aan te raden. De plant gaat dan bloeien en maakt meer nitraat aan, wat door ons lichaam wordt omgezet in nitriet. Dit heeft in grote hoeveelheden nadelen voor onze gezondheid. Ook droogt de grond 's zomers snel uit.

Wil je spinazie vroeg voorzaaien, bijvoorbeeld in een kweekkas of vensterbank, dan kan dit natuurlijk ook. Het beste is dan wel om direct in potten of (balkon)bakken te zaaien. Zo kan je de hele balkonbakken of potten later naar buiten verplaatsen waar spinazie dan verder kan groeien.

Per vierkante meter kan je ongeveer 85 tot 115 spinazie planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 8 tot 12 spinazie planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.

Of je nu in rijen of per m² zaait, het is altijd verstandig om tussen de regels een grotere afstand aan te houden dan de plantafstand.

Spinazie standplaats en verzorgen

Hoe kweek je spinazie? Spinazie kweken is ontzettend makkelijk. Hierdoor is spinazie ook erg geschikt voor beginners en mensen die vinden dat zij geen "groene vingers" hebben. Spinazie heeft naast water weinig verzorging nodig, maar je kunt de teelt natuurlijk zo professioneel maken als je zelf wilt.

Spinazie groeit erg snel en heeft weinig ruimte nodig. Een schaduwrijk plekje is al genoeg om spinazie te kweken. Je hoeft dus geen balkon of tuin op het zuiden te hebben. Zeker als je ondanks het eerder genoemde advies toch in de zomer wilt kweken, is een schaduwrijk plekje sterk aan te raden.

Wanneer je spinazie vroeg in het jaar kweekt kan je er nog best lang van oogsten. Bij temperaturen boven de 20°C en dagen langer dan 14 uur schiet spinazie makkelijk door. In de schaduw gebeurt dit echter veel minder snel dan in de volle zon. Het kweken in de volle zon is bijna nooit verstandig.

Spinazie combinatieteelt en wisselteelt

Spinazie
Voor het kweken van spinazie zou je wisselteelt kunnen gebruiken. Spinazie is een bladgewas. De ideale voorteelt is een koolgewas en de ideale nateelt is een vruchtgewas volgens het wisselteelt schema.

Spinazie goede buren
Spinazie kweken kan goed samen met aardappel, aardbei, andijvie, bladselderij, bleekselderij, bloemkool, boerenkool, broccoli, doperwt kapucijner, knolraap, knolselderij komkommer, koolrabi, kropsla, linzen, paksoi, palmkool, peul pronkboon, radijs, rammenas, rode kool, romanesco, schorseneren, slaboon, spruitjes, tomaat, tuinboon, veldsla, venkel, witte kool, wortel, als je gebruik maakt van combinatieteelt.

Spinazie slechte buren
Spinazie kweken gaat liever niet samen met biet, als je gebruik maakt van combinatieteelt.

Spinazie water geven

Hoeveel water heeft spinazie nodig? Zorg dat de grond niet uitdroogt en geef regelmatig water. Let tijdens de zomer en bij de teelt in potten of bakken extra goed op omdat de grond dan sneller uitdroogt. Geef bij voorkeur 's ochtends en 's avonds water maar niet midden op de dag.

Spinazie grondsoort en bodem

Welke grond heeft spinazie nodig? Spinazie kweken doe je het beste op een licht vochthoudende grond die ook een beetje doorlaatbaar is. Een grote hoeveelheid water van een grote regenbui moet makkelijk weg kunnen maar de grond mag niet snel opdrogen tijdens warme zomers of bij de teelt in potten en bakken.

Spinazie stelt heel weinig eisen aan de bodem en je kunt spinazie ook kweken op een kleigrond. Wel groeit spinazie op klei een heel stuk langzamer en krijg je iets sneller last van geel blad. Meestal is dit een gevolg van een zuurstofgebrek omdat de kleigrond simpelweg niet luchtig genoeg is.

Je kweekt spinazie evengoed in potten en bakken. De meeste soorten potgrond of moestuinaarde zijn zeer geschikt voor de teelt van spinazie. Zorg voor potten of bakken waarin gaten zitten aan de onderkant. Bedek de bodem van potten of bakken eventueel met een laag hydrokorrels of kiezels voor een betere afwatering.

pH

Wat is pH?

Spinazie bemesten

Moet je spinazie bemesten? Als je moestuinaarde of potgrond gebruikt dan is deze meestal van zichzelf al licht bemest. Extra voeding is in dit geval zeker niet nodig. Kweek je op grond die al een tijdje ligt, bijvoorbeeld in de vollegrond of in kweekbakken die al vaker zijn gebruikt, dan kan je spinazie alsnog bemesten.

Voor spinazie kan je een stikstofrijke voeding gebruiken. Stikstof draagt bij aan het vormen en ontwikkelen van het blad. Je krijgt hiermee dus vollere planten met meer en grotere blaadjes.

Voor het bemesten van spinazie zou je zelf de juiste hoeveelheid stikstof (N), fosfaat (P) en kalium (K) kunnen mengen in de verhouding 0-0-0. Dit is ons advies.

Wat is NPK?

Spinazie bloei en bestuiven

Wanneer bloeit spinazie? Spinazie bloeit doorgaans van juni tot september.

Moet je spinazie bestuiven? Voor de zaadteelt kan je spinazie laten bloeien maar bij de gewone teelt is dit niet gewenst. Bloeiende spinazie maakt namelijk meer nitraat aan. Zoals eerder genoemd is dit stofje in grote hoeveelheden niet erg goed voor het lichaam. In kleine hoeveelheden kan dit geen kwaad.

Spinazie gaat meestal bloeien op dagen met meer dan 14 uur zonlicht en als de temperatuur boven de 20-23°C uitkomt. Je kunt de plantjes laten staan voor de zaadteelt. Spinazie is dan zelfbestuivend en wordt vooral door de wind bestoven. Je hoeft spinazie dus niet zelf te bestuiven.

Bij droog weer kan je de bloeistengels van spinazie voorzichtig schudden. Dat is niet nodig maar het is wel erg leuk om een keer te doen. Je ziet dan namelijk hele grote wolken stuifmeel van de bloemen afkomen. Zo draag je ook een beetje bij aan de bestuiving van je planten.

Wanneer spinazie oogsten

Hoe oogst je spinazie? Je kunt spinazie op verschillende manieren oogsten. Gedurende de hele groei kan je doorlopend blaadjes blijven plukken. Spinazie groeit dan steeds verder en maakt in korte tijd weer nieuwe blaadjes, die je dan ook weer kunt oogsten. Zo heb je lekker lang spinazie.

Je kunt spinazie ook in één keer oogsten door de volgroeide plantjes uit de grond te halen. Zo heb je in één keer veel spinazie die je bijvoorbeeld kunt gebruiken om te koken, omdat spinazie dan nog erg krimpt. Met de wortel aan de plant blijft spinazie langer houdbaar.

Daarnaast kan je jonge spinazieplantjes met wortel en al uit de grond halen. Je kunt de jonge plantjes dan met wortel en al gebruiken als babyspinazie. Vooral rondzadige spinazie is erg geschikt om te worden gekweekt als babyspinazie.

Spinazie gebruiken en bewaren

Hoe gebruik je spinazie in de keuken? Spinazie is erg  gezond. Spinazie is niet lang houdbaar en je gebruikt spinazie daarom het liefst direct na het oogsten. Of je oogst pas als je het gaat gebruiken natuurlijk. Je kunt spinazie koken waarbij je veel meer nodig hebt omdat spinazie dan krimpt.

Verder kan je spinazie in bijna alle (groente)salades gebruiken, ook in combinatie met andere saladegroenten zoals kropsla en veldsla of rucola. Gebruik spinazie in kleine hoeveelheden als je blaadjes gebruikt van bloeiende spinazie.

Spinazie houdbaarheid

Spinazie is met wortel en al het langst houdbaar. Je kunt de plantjes opfrissen door ze met de wortel in koud water te zetten. Verder kan je spinazie na het blancheren eventueel invriezen, als je het daarna wel direct uit de vriezer gebruikt tot maximaal een jaar na de oogst.

Losse blaadjes spinazie gebruik je het liefst direct. Deze zijn in de koelkast ongeveer een dag houdbaar en zijn daarna niet meer lekker om rauw te eten. De losse blaadjes worden heel snel slap of zelfs snotterig. Oogst spinazie dus zo kort mogelijk voor je het gaat gebruiken of oogst planten met wortel en al.

Spinazie kiemgroenten

Hoewel spinazie niet erg bekend is als kiemgroente kan je dit plantje ook heel goed als kiemgroente opkweken en eten. Spinazie is namelijk in z'n geheel eetbaar, van wortel tot blad. De smaak is vergelijkbaar met het jong geoogste blad of met babyspinazie.

Spinazie ziektes en plagen

Welke ziektes en plagen zijn er bij spinazie? Spinazie kan in dikke grondsoorten last krijgen van gele blaadjes door zuurstofgebrek. Uitdroging is een groot gevaar in de zomer omdat spinazie klein is en ondiep wortelt. Verder is spinazie soms vatbaar voor slakken en kevers die aan het blad eten. Over het algemeen heeft spinazie echter maar weinig last van ziektes en plagen.

Spinazie kweken informatie