Komkommer

• Aanbevolen

Komkommer (White Wonder) Franchi Sementi

Witte komkommers. Deze komkommer soort produceert ongeveer 18 centimeter la..

€ 1,99 Excl. BTW: € 1,83

Toevoegen

Komkommer (Johanna) Buzzy Seeds

Middelgrote komkommer. Komkommer is een wereldwijd bekend vruchtgewas. De k..

€ 1,99 Excl. BTW: € 1,83

Toevoegen

Variëteiten

Voor je je afvraagt waar de augurken zijn gebleven, dit is eigenlijk gewoon exact dezelfde plant maar een ander ras. Augurken zijn ingemaakte komkommers van komkommersoorten die vaak wat kleiner blijven. Komkommers die als augurk worden gekweekt hebben nu eenmaal bepaalde eigenschappen die beter zijn als augurk dan als komkommer. Vaak zijn augurken de stekelige en hele kleine komkommertjes, maar in principe zijn alle komkommers te gebruiken om in te maken als augurk (en alle augurken zijn geschikt als komkommer dus).

Blad van komkommer

Het blad van de komkommer is soms lastig te onderscheiden van het blad van een meloen of kiwano. Zeker in het begin kan dat erg lastig zijn, het blad lijkt dan nog heel erg op elkaar (zie foto hierboven). Het blad lijkt tevens op het blad veel andere soorten uit de komkommerfamilie. Naarmate het blad van de komkommer wat groter wordt, is het iets makkelijker te onderscheiden. Vaak is het blad van de komkommer net een klein beetje puntiger, en dat van een meloen is vaak iets ronder van vorm. Vrijwel alle planten uit de komkommerfamilie hebben haartjes op het blad. Klein en jong blad voelt hierdoor heel erg zacht en donzig aan, wat ouder blad voelt iets meer "prikkel" achtig. Hoe noem je dat eigenlijk? Het voelt iets harder, maar nog steeds erg zacht natuurlijk. Van alle planten vind ik komkommer- of meloenenblad misschien wel het fijnste aanvoelen.

Blad van komkommer close-up

Verder zijn er ook veel verschillende komkommersoorten met unieke smaken, een uniek uiterlijk en andere unieke eigenschappen. Zo is bijvoorbeeld de komkommer "White Wonder" een heel licht gele, bijna witte komkommersoort. De plant heeft eigenlijk geen ondersteuning nodig en groeit als een soort struikje. Hoewel extra ondersteuning zelfs voor dit soort handig is, is het niet nodig om de plant te laten groeien. Er zijn komkommersoorten met en zonder stekels, maar ook mega grote of juist mini komkommertjes. Gladde komkommers, kromme komkommers en rechte komkommers. Te veel rassen om op te noemen eigenlijk, maar allemaal het proberen waard.

Vermeerderen

Komkommer zal je binnen moeten voorzaaien, de plant heeft een lang en warm seizoen nodig. Na half mei pas kunnen de planten naar buiten, want onder de 15 graden celcius begint de aftakeling! Zorg dus ook binnen voor voldoende warmte. Alle komkommer-achtigen maken snel een groot wortelstelsel. Dat betekend dat je ze het beste ieder in een los potje voorzaait. Zou je dat niet doen, dan krijg je ze nog maar moeilijk uit elkaar. Zoals hieronder te zien is raken de wortels volledig met elkaar verstrengeld. Je krijgt ze dan niet meer uit elkaar zonder wortels stuk te trekken, met grote negatieve gevolgen natuurlijk. In losse potjes dus, en bij voorkeur ook wat grotere potjes. Bijvoorbeeld P7, maar eigenlijk nog liever P9 potjes.

Komkommer verstrengelde worteltjes

De jonge komkommerplantjes (zie hieronder) bescherm je liever tegen te sterk zonlicht. Het blad van de jonge plantjes is daar erg gevoelig voor, maar naarmate de plantjes groter worden kunnen zij hier steeds beter tegen. Jonge komkommerplantjes krijgen bij sterk, direct zonlicht heel snel last van zonnebrand. Het blad kleurt lichtbruin en droogt volledig uit. Dit herstelt zich niet meer en het remt de groei van de jonge plantjes enorm. Dat is heel makkelijk te voorkomen door de plantjes niet meteen vanaf dag 1 in de volle zon te zetten. Het beste is om de plantjes voor het buiten zetten eerst af te harden. Afharden betekend dat je ze geleidelijk laat wennen aan de nieuwe omstandigheden. Zet ze eerst een paar uurtjes buiten, na een paar dagen een paar uurtjes langer, na een paar dagen de hele dag (overdags), en na enkele weken pas dag en nacht buiten. Uiteindelijk groeit de komkommer natuurlijk het liefste in de volle zon, maar in het begin dus liever niet.

Komkommer zaailingen

Verzorging

Basis
Komkommers kan je het beste afharden. Laat ze langzaam wennen aan de omstandigheden buiten. Vanaf half mei kan je komkommers pas echt buiten zetten. Je kunt ze iets eerder of iets later laten wennen, maar houd het weer dus extra goed in de gaten. Zonnebrand op de blaadjes van jonge planten is makkelijk te voorkomen door de plant iets beschutter te zetten, al is het maar tijdelijk.

Komkommers maken veel hechtrankjes en zijscheuten. Ze hebben dus eigenlijk iets nodig om langs te klimmen. Je kunt een komkommerplant mooi recht laten klimmen langs een touw naar het dak van de kas. In de kas groeit een komkommer vaak het beste. Je kunt de plant ook langs een hele lange stok laten klimmen, langs een net, tegen een trellis of (beton)gaas, recht of schuin omhoog. Komkommerplanten kan je ook laten kruipen, gewoon over de grond. Dit werkt het beste bij komkommerplanten in pot, liever niet in de volle grond. Bedenk je goed dat de plant, het blad ervan maar ook de vruchten, de grond zullen raken. Daarmee wordt de kans op schimmels een stuk groter.

Het bestuiven van een komkommerplant is, in tegenstelling tot wat ik vroeger altijd dacht, niet echt nodig. Tenzij je zaden wilt oogsten, dan namelijk wel. Het bestuiven van de komkommer is vooral bedoeld om de zaden vruchtbaar te maken. Een goed bestoven bloem maakt een vrucht met harde en levensvatbare zaden. Een niet of slecht bestoven bloem maakt vruchten met vooral veel zachte en lege zaden. Dit laatste is natuurlijk lekkerder om van te eten. Niemand houd van een komkommer met stevige zaden aan de binnenkant. Mocht je een komkommer willen oogsten voor de zaden, wacht dan tot de komkommer volledig geel is gekleurd. Dan is de vrucht namelijk "rijp".

Bodem
Komkommer groeit graag op een voedzame, humusrijke bodem. Door veel compost en organisch materiaal door de bodem te mengen, maar ook over de grond rondom de plant te leggen, zorg je dat de bodem luchtig, doorlaatbaar en voedzaam blijft. Het geven van extra voeding (zie hieronder) is dan ook hard nodig. Je kunt een klein beetje brekerzand door de bodem mengen. Zelf merk ik dat dit een positief effect heeft op de doorlaatbaarheid van de bodem en de groei van de planten zelf.

Ook zal de bodem over een goede afwatering moeten beschikken. Te veel water veroorzaakt wortelrot en maakt de planten ziek, te weinig water droogt de planten uit en veroorzaakt onherstelbare schade. In een pot of bak leg je het beste op de bodem een flinke laag hydrokorrels, hiermee zorg je dat de gaten onderin de pot of bak niet verstopt raken met aarde. Water kan hierdoor goed weg uit de pot of bak. Geef de komkommer dan wel weer regelmatig water om te voorkomen dat deze uitdroogt. Zeker in de volle zon droogt de grond een stuk sneller uit.

Tot slot over de bodem: Kweek je op kleigrond? Hoe dikker de kleigrond hoe slechter de komkommerplanten zullen groeien. Extra veel brekerzand, maar zeker ook extra veel compost en organisch materiaal verhelpt dit een klein beetje. Waarschijnlijk is het beter om de komkommer in een pot of bak met een eigen grondmengsel te planten.

Voeding
Komkommer heeft veel voeding nodig. Het is een vruchtgewas en moet dus voldoende energie krijgen om de vruchten te laten groeien. Een algemene organische meststof voor de moestuin, is hiervoor geschikt. Daarnaast is het extra verstandig om extra kalium of een kaliumrijke meststof te geven. Doe dit dan ook regelmatig, de plant heeft hier veel baat bij. Hiermee verbeter je de weerstand van de komkommer, die zeker in ons klimaat veel last kan krijgen van schimmels en ziektes. Kalium voorkomt schimmels en infecties, maar verbetert ook de weerstand hiertegen. Evenals de weerstand tegen te warme of koude temperaturen, trouwens. Regelmatig kalium geven dus!

Snoeien
Echt snoeien is niet nodig, maar een komkommer maakt wel zijscheuten. De plant kan hierdoor alle kanten uit groeien, behalve de kant die je graag wilt. Als je een netjes recht opgaande plant wilt kan je wat zijscheuten verwijderen. Dit is vooral handig als je de plant smal wilt houden in een kas met beperkte ruimte, of als je de komkommerplant langs een touwtje of lange stok omhoog laat klimmen. In principe kan je alle zijscheuten verwijderen, de vruchten groeien dan namelijk ook aan de hoofdstengel van de plant. Het beste is echter om 3-5 zijscheuten te houden, zodat op deze zijscheuten de vruchten zich kunnen ontwikkelen.

Gevaren
Komkommers zijn, zeker in ons klimaat, erg gevoelig voor verschillende ziektes en plagen. Meeldauw (echte en valse), een soort schimmel, maar ook verschillende virale infecties kunnen de plant beschadigen. Één van de meest voorkomende ziektes is het komkommer mozaïekvirus (zie hieronder). Verreweg de meeste schimmels, ziektes en infecties zijn te voorkomen door een goede voeding te geven aan de plant. Zoals hierboven genoemd versterkt kalium de plant en verbetert het de weerstand. Een goede waterhuishouding voorkomt ook veel aandoeningen bij de komkommerplant. Bij te veel water vergroot je de kans op schimmels, bij te weinig water verslechtert de weerstand. De balans in de plant is hierbij extra belangrijk.

komkommer-mozaïekvirus

Oogsten

Een komkomer is oogstrijp/eetrijp als deze nog groen is, maar wel al enigszins volgroeid is. De lengte kan per variëteit enorm verschillen dus daar kun je niet aan zien of de vrucht rijp is. Je kunt de vrucht het beste plukken wanneer deze donkergroen is geworden. Door komkommers jong te oogsten stimuleer je de productiviteit van de plant. Deze zou dan dus meer vruchten gaan aanmaken. Zou je te lang wachten met oogsten, dan wordt de komkommer geel en gaat deze zelfs barsten en scheuren. De smaak is dan erg vies bitter en de vrucht kan je eigenlijk weggooien. Wanneer je een komkommer oogst voor de zaden, dan is het wel raadzaam om de vrucht eerst geel te laten worden. Een voorwaarde is dan wel dat de komkommer goed is bestoven, door insecten of door jou zelf. Alleen dan zijn de zaden levensvatbaar.

Komkommer oogst

Gebruiken

Komkommer is een veelzijdige vruchtgroente. Je kunt haar altijd rauw eten, met schil en al of door de komkommer eerst te schillen. Komkommer wordt rauw ook gebruikt door de salade en is heerlijk in combinatie met rauwe paprika. Deze twee zijn voor mij onafscheidelijk verbonden met elkaar. Ook kun je komkommer op de hamburger doen of door een salade. Er zijn mensen die zweren bij de genezende kracht van komkommer. Zij zullen vertellen dat je plakjes komkommer op de ogen kunt doen om kringen te verwijderen. Daarnaast zou komkommer ook ontstekingsremmend werken.

Bewaren

Een verse en ongesneden komkommer kan je tot maximaal 2 weken in de koelkast bewaren. Rauw kan je komkommer niet invriezen maar wel als deze even kort is gekookt. Ingevroren blijft gekookte komkommer nog een jaar houdbaar.