Paprika
voorzaaien kweken en oogsten

Paprika draagt de wetenschappelijke (Latijnse) naam Capsicum annuum en is een lid van de nachtschadefamilie, ook wel solanaceae.

Paprika soorten

Welke soorten paprika zijn er? Eigenlijk zijn pepers en paprika's exact dezelfde planten, beiden dragen de naam Capsicum annuum. Onder de pepers heb je dan ook nog de Capsicum cinense (meer over peper). Het enige verschil tussen peper en paprika: peper is pittig en paprika's zijn doorgaans groter.

Paprika's zijn er ook in veel verschillende soorten onderling. Heel lekker zijn de kleine, oranje snackpaprika's. Ze zijn vaak iets duurder maar bijzonder lekker en je kunt ze binnenshuis overwinteren. Je hoeft dan maar één keer te zaaien. Oranje snackpaprika's zijn makkelijker te kweken.

De rode paprika is misschien één van de bekendere soorten, waarna de gele en de paarse paprika een plekje delen. Dan zijn er ook nog groene paprika's, maar dat is geen apart soort. Groene paprika's zijn gewoon onrijpe paprika's, want je kunt alle paprika's gewoon eten als ze nog groen zijn.

Dan zijn er nog paprika's in verschillende vormen. De ene wat meer puntig en de andere wat ronder. Het meest bekende verschil is dat tussen de gewone paprika en de puntpaprika. Puntpaprika's zijn doorgaans veel zoeter van smaak, maar in onze ervaring net iets moeilijker om te kweken zonder kas.

Paprika zaaien en planten

Wanneer kan je paprika zaaien? Paprika zaaien of voorzaaien onder glas kan van februari tot april.

Wanneer kan je paprika planten? Paprika planten of uitplanten in een kweekkas kan van mei tot juni. Paprika planten of uitplanten kan buiten van mei tot juni.

Paprika's zal je binnen moeten voorzaaien, want ze hebben een lang en warm seizoen nodig om vruchten te dragen. Ook de vruchten rijpen erg langzaam. Het makkelijkste is om voor te zaaien in kweekpotjes, bijvoorbeeld van P7 (7x7 centimeter) formaat.

Zet de kweekpotjes waar je paprika's in voorzaait ook in een propagator of mini kweekkasje. Dit houdt warmte vast en vangt waterdamp op, waardoor je zaailingen warm genoeg staan en niet zo snel uitdrogen. Dit is belangrijk voor het opkweken van de jonge paprikaplantjes.

Rond half mei kan je paprika's buiten of in een kweekkas uitplanten, bijvoorbeeld in ruime potten. Doe dit niet eerder, want paprika's hebben echt voldoende warmte en zonlicht nodig om goed te kunnen groeien. Ook altijd je plantjes allereerst goed afharden voor je ze uit gaat planten.

Je voorkomt zonnebrand door je plant goed af te harden. Als je een kweekkas hebt kan je hier vliesdoek overheen spannen. Zo voorkom je dat de zon te sterk is voor de jonge plantjes. Later kan dit vliesdoek worden weggehaald. De tweede manier is iets omslachtiger maar werkt ook.

Je kunt je plantjes ook afharden door ze steeds even buiten te zetten en weer naar binnen te halen. Iedere dag een stukje langer buiten laten staan, tot ze dag en nacht kunnen blijven staan. Daarna kan je de plantjes definitief uitzetten op de bestemde plek, in potten of in de vollegrond.

Per vierkante meter kan je ongeveer 5 tot 8 paprika planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 2 tot 3 paprika planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.

Of je nu in rijen of per m² zaait, het is altijd verstandig om tussen de regels een grotere afstand aan te houden dan de plantafstand.

Paprika standplaats en verzorgen

Zo lang je een beschut plekje in de volle zon hebt kan je paprika's kweken. Heb je een kweekkas dan is het succes vaak groter. Althans, dat is bij ons altijd het geval geweest. Buiten deden paprika's het nooit helemaal goed, met enkele uitzonderingen. Afhankelijk van het soort kunnen paprikaplanten redelijk groot en bossig worden, zeker in de volle grond.

Beschermen tegen regen

Bescherm je planten tegen weersinvloeden zoals regen en harde wind. Een kweekkas is ideaal, maar heb je dat niet dan kan je de planten het beste in pot kweken. Zo verplaats je ze makkelijk naar een afdak als dat er is, bij regenval. Dat is sterk aan te raden om te doen. Houd er wel rekening mee dat de grond in potten, in de zon, ook veel sneller opdroogt.

Wel of niet toppen?

Je kunt je paprikaplant eventueel toppen. Dit wordt best vaak gedaan maar in de meeste gevallen is dat niet echt nodig. Soms is het bij paprika's zelfs onhandig. In tegenstelling tot pepers kunnen paprika's iets trager groeien waardoor bij een getopte plant -door het grote aantal vruchten- de paprika's niet goed rijpen. De plant moet te veel energie verdelen.

Alles over het toppen van een paprikaplant lees je onder het kopje over snoeien, verderop op deze pagina.

Sneller laten rijpen

Wanneer de paprika's een mooi formaat hebben maar nog wel groen zijn, kan je het rijpen iets versnellen. Sterkere rassen worden ook vaak voller, ze hebben meer blad. De paprika's schuilen daar dan onder. Als je het blad boven de vruchten een klein beetje weghaalt kan de zon direct op de vruchten schijnen. Je paprika's rijpen dan vaak een stuk sneller.

Paprika combinatieteelt en wisselteelt

Paprika
Voor het kweken van paprika zou je wisselteelt kunnen gebruiken. Paprika is een vruchtgewas. De ideale voorteelt is een bladgewas en de ideale nateelt is een wortel- of knolgewas of aardappelsoort volgens het wisselteelt schema.

Paprika goede buren
Paprika kweken kan goed samen met basilicum, majoraan, oregano, peper, tomaat, als je gebruik maakt van combinatieteelt.

Paprika slechte buren
Paprika kweken gaat liever niet samen met abrikoos bloemkool, boerenkool, broccoli, knolraap, koolrabi, paksoi, palmkool, pronkboon, rode kool, romanesco, slaboon, spruitjes, tuinboon, venkel, witte kool, als je gebruik maakt van combinatieteelt.

Paprika water geven

Hoeveel water heeft een paprikaplant nodig? Een paprikaplant staat niet graag drijfnat maar zeker ook niet (langdurig) erg droog. Je mag de grond best eens op laten drogen, maar geef dan wel zo snel mogelijk weer wat water. Geef ook niet te veel water in één keer maar spreid het. Bijvoorbeeld 's ochtends en 's avonds een beetje.

Paprika grondsoort en bodem

Welke grond heeft een paprikaplant nodig? Paprika's groeien op alle grondsoorten en zijn wat dat betreft niet veeleisend. Zorg voor een fijne, luchtige structuur waarin de planten makkelijk kunnen wortelen, en waarbij overtollig water makkelijk weg kan uit een eventuele pot of bak waar de paprikaplant in staat.

pH

Wat is pH?

Paprika bemesten

Moet je paprika's bemesten? Bemesten is nuttig bij paprikaplanten, maar geef dan zeker niet te veel stikstof en geen stikstofrijke meststoffen. Hierdoor maakt je paprikaplant veel blad, minder en kleinere vruchten. Wat je paprikaplant wèl nodig heeft is kalium, voor een goede weerstand tegen weersinvloeden of ziektes en schimmels.

Voor het bemesten van paprika zou je zelf de juiste hoeveelheid stikstof (N), fosfaat (P) en kalium (K) kunnen mengen in de verhouding 0-0-0. Dit is ons advies.

Wat is NPK?

Paprika bloei en bestuiven

Wanneer bloeit paprika? Paprika bloeit doorgaans van april tot september.

Moet je paprika's bestuiven? Paprika's zijn zelfbestuivend en maken tweeslachtige bloemen, maar ze hebben wel hulp nodig bij de bestuiving. Tik bijvoorbeeld met een stok voorzichtig tegen de stam van de plant, of schud de plant zachtjes heen en weer om de plant te bestuiven.

De bloemen van de paprikaplant worden ook door insecten en trillingen van de wind bestoven, maar wel erg beperkt. Door zelf te bestuiven zorg je voor meer bestoven bloemen en dus meer paprika's om te oogsten. Na de bestuiving ontstaan er groene vruchtbeginsels.

Wanneer de groene vruchtbeginsels beginnen te groeien dan is de bestuiving geslaagd. Anders worden de bloemetjes met kleine vruchtbeginsels geel en vallen ze af.

Wanneer paprika oogsten

Wanneer kan je paprika oogsten? Doorgaans doe je dit van juli tot oktober.

Net als bij pepers hangen paprika's vaak één kant op en het groene steeltje is dan ook gebogen. Door de paprika tegen de buiging van het steeltje in terug te buigen, breek je het steeltje makkelijk van de plant af. Zo pluk je de paprika moeiteloos van de plant.

Het maakt niet heel veel uit wanneer je paprika's oogst. De bekende groene paprika's uit de winkel zijn namelijk eerder geoogst, toen de paprika nog groen was. Het is dus helemaal geen apart soort. Je kunt paprika's groen oogsten of wanneer ze hun uiteindelijke kleur hebben gekregen.

Ik oogst paprika's altijd als ze gekleurd zijn. Rood, geel of paars bijvoorbeeld. Dan vind ik ze persoonlijk gewoon het lekkerste. Kwestie van smaak natuurlijk. Vooral de rode en gele soorten omdat deze lekker zoet zijn, maar al helemaal de rode puntpaprika's of de gele variant, want die bestaat ook. Heerlijk!

Je kunt paprika's ook met bijvoorbeeld een oogstschaartje van het steeltje losknippen. Paprika's worden eerst groot en kleuren daarna pas. Je kunt paprika's ook groen oogsten als ze dan al groot genoeg zijn. Een rijpe paprika oogst je als deze mooi en volledig gekleurd is.

Paprika gebruiken en bewaren

Waarvoor gebruik je paprika's? Paprika is heerlijk om te roerbakken en door gerechten heen te doen met bijvoorbeeld knoflook of uien. Ze geven zo een licht zoete smaak af. Wel wordt paprika dan snel slap en snotterig.

Je kunt paprika ook rauw eten. Dan zijn paprika's heerlijk knapperig en meestal ook lekker zoet, bijvoorbeeld in combinatie met komkommerschijfjes. Snackpaprika's zijn hier erg geschikt voor.

Paprika houdbaarheid

Hoelang kan je paprika's bewaren? Paprika's bewaar je ongeveer twee weken in de koelkast. Je kunt ze door gerechten verwerken en deze gerechten vervolgens invriezen, dan is de paprika met het gerecht een langere tijd houdbaar (tot maximaal een jaar).

Paprika snoeien dieven of toppen

Wat is dieven bij een paprikaplant? Dieven bij een paprikaplant is -net als bij tomatenplanten- het verwijderen van zijscheuten die vanuit de bladoksels ontstaan. Hiermee voorkom je kwetsbare takken die makkelijk afbreken, bijvoorbeeld door wind of het gewicht van de paprika's.

Moet je een paprikaplant dieven? Het dieven van een paprikaplant is niet nodig, maar kan bijdragen aan een betere oogst. Een gediefde tomatenplant is makkelijker op te binden langs een stok, en hierdoor minder kwetsbaar. Paprika's aan de hoofdstam worden vaak groter omdat de plant geen energie hoeft te verdelen.

Een niet-gediefde tomatenplant wordt mooi vol als deze het naar de zin heeft. De paprika's worden daarentegen meestal iets kleiner, omdat de plant energie moet verdelen tussen takgroei en vruchtgroei en vaak ook meer vruchten draagt aan al deze takken.

Wat is toppen bij een paprikaplant? Toppen is het verwijderen van de groeipunt van de paprikaplant. Dit wordt vaak in een vroeg stadium gedaan, omdat er dan vanuit het getopte deel twee nieuwe hoofdstammen groeien. Dit heeft als gevolg dat de plant twee hoofdstammen heeft om paprika's aan te laten groeien, dus meer paprika's

Moet je een paprikaplant toppen? Het toppen van een paprikaplant kan bijdragen aan een betere oogst, maar is zeker niet vereist. Paprika's kweken kan namelijk ook prima zonder de plant te toppen. Vaak worden paprika's kleiner, maar paprikaplanten groeien over het algemeen minder weelderig van peperplanten.

Hoe doe je een paprika toppen? Gebruik een (snoei)schaar om de groeipunt van de plant af te knippen, maar doe dit in een vroeg stadium. Een goed moment is na de eerste twee of drie paar èchte blaadjes aan de plant. Doe dit niet veel later, dan heeft het nog maar weinig nut.

Paprika ziektes en plagen

Vooral in het vroege voorjaar -zeker ook binnen in de vensterbank- zijn paprikaplanten gevoelig voor bladluizen. Deze kunnen zelfs binnenshuis een ware plaag vormen en de plant bij een grote plaag zelfs doen afsterven. Onderschat bladluizen niet! Ze zijn met een biologisch bestrijdingsmiddel te bestrijden, maar vooral Adalia larven, de larven van lieveheersbeestjes, worden regelmatig als natuurlijke bestrijder ingezet. Zij eten deze bladluizen op.

Paprikaplanten zijn ook erg gevoelig voor zonnebrand. Met name tijdens een warme en droge zomer, waarbij de planten de hele dag in de brandende zon staan. Paprikaplanten houden van zon en warmte, maar staan ook graag een beetje beschut en beschermd. Door de plant op het heetst van de dag in de schaduw van een andere (grotere) plant te laten staan, kan je zonnebrand voorkomen bij de vruchten. Van paprika's die zijn aangetast door zonnebrand kan je de niet-aangetaste delen nog gewoon eten. Het gedeelte dat is aangetast door zonnebrand snijd je dan weg en gooi je op de composthoop.

Paprika kweken informatie