Mosterd
Sinapis alba

Mosterd soorten

Er zijn verschillende soorten mosterd en zelfs verschillende planten die als mosterd worden gebruikt. De meest bekende soorten zijn de Gele Mosterd (Sinapis alba) en de Sareptamosterd (Brassica juncea) die ook wel bekend staat als Bruine Mosterd of Indonesische Mosterd. Dan zijn er ook nog de Zwarte Mosterd (Brassica nigra) en de Ethiopische Mosterd (Brassica carinata). Alle soorten worden op de zelfde manieren gebruikt, je kunt zo bijvoorbeeld het blad gebruiken maar ook de zaden om bijvoorbeeld mosterd (sausje) mee te maken. Bij het maken van een keuze kan de scherpte van de mosterd een rol spelen. Kies Zwarte Mosterd als je van een zeer scherpe smaak houd, dit soort is namelijk scherper dan de andere soorten.

Mosterd zaaien en planten

Wanneer kan je mosterd zaaien? Mosterd kan je direct buiten zaaien van april tot mei. Mosterd kan je binnen (voor)zaaien van maart tot april. De beste temperatuur om mosterd te ontkiemen is boven de 10℃.

Mosterd kun je al vroeg in het voorjaar binnen voorzaaien in potjes. In het voorjaar kan je dan de jonge plantjes buiten zetten op een definitieve plek. Bij het uitplanten geef je de zaailingen bij voorkeur een plekje in de volle zon, daar groeit mosterd het beste.

Per vierkante meter kan je ongeveer 26 tot 47 mosterd planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 5 tot 9 mosterd planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.

Mosterd verzorgen/standplaats

Mosterd is een eenjarig plantje en een makkelijk plantje om zelf te kweken. Hoewel je het voornamelijk voor het blad kweekt is het eigenlijk een koolsoort. Van gele mosterd wordt het sausje mosterd gemaakt. Om precies te zijn van de zaden, en dat kun je natuurlijk ook zelf eens proberen. Je hebt dan wel flink wat zaden nodig en geduld om de planten op te kweken tot ver na de bloeiperiode, wanneer de zaden zijn opgedroogd.

Mosterd goede en slechte buren

Mosterd wisselteelt
Voor het kweken van mosterd hoef je geen wisselteelt te gebruiken.

Mosterd goede buren
Mosterd kan goed worden gecombineerd met (combinatieteelt: goede buren):
Appel Kers Peer Perzik Pruim

Mosterd slechte buren
Mosterd kan slecht worden gecombineerd met (combinatieteelt: slechte buren):
Biet Bloemkool Boerenkool Broccoli Knolraap Paksoi Palmkool Rode kool Romanesco Snijbiet Spruitkool Witte kool

Mosterd grondsoort

Houd de grond constant licht tot matig vochtig. Voor het kweken van mosterd is niet veel nodig, behalve dat je de grond een klein beetje beter doorlaatbaar maakt als je op zware grond kweekt. Dat kan op kleigrond bijvoorbeeld door het toevoegen en doormengen, met een spitvork of grondwoeler) van brekerzand. Voor mosterd kweken is geen uitgebreide bewerking van de bodem nodig.

Wat is pH?

Mosterd bemesten

Moet je mosterd bemesten? Om het maximale uit je plantjes te halen zou je kunnen bemesten, maar dit is lang geen vereiste. Mosterd wordt namelijk ook vaak gebruikt als groenbemester, waarbij deze plant zelf juist voedingsstoffen aan de bodem toevoegt na het onderspitten.

Voor de teelt van witte mosterd, of gele mosterd, zoals deze plant (Sinapis alba) wordt genoemd, geef je alleen liever geen of heel weinig stikstof. Hiermee bevorder je de bladgroei terwijl je dit plantje juist graag voor de zaden kweekt, die na de bloei ontstaan. Daarom zou je eventueel wat extra fosfor kunnen overwegen.

Welke meststof gebruik je voor mosterd? De beste meststof voor het kweken van mosterd heeft bij benadering een NPK samenstelling van 2-3-2.

Wat is NPK?

Mosterd bloei en bestuiven

Wanneer bloeit mosterd? Mosterd bloeit doorgaans van juni tot juli.

Moet je mosterd bestuiven? Nee, mosterd maakt tweeslachtige bloemen en is hiermee zelfbestuivend, dan wel met behulp van bestuivende insecten. Vooral voor bijtjes, hommels, zweefvliegen maar ook vlinders is mosterd een zeer aantrekkelijke plant.

Wanneer mosterd oogsten

Wanneer kan je mosterd oogsten? Mosterd oogst je doorgaans van juli tot november.

Hoe oogst je mosterd? Van mosterd worden de zaden geoogst. Mosterdzaad kan je winnen door de zaden aan de plant op te laten drogen. Vervolgens trek je de planten uit de grond en hang je deze op om verder te drogen. Hierna moeten de zaden uit de zaaddozen worden gehaald, wat best een flinke klus is.

Bij goed gedroogde mosterd kunnen de zaaddozen in een grote (papieren) zak worden gestopt. Door de zak goed af te sluiten en hard te schudden, of er eventueel op te slaan (voorzichtig zodat de zak niet scheurt), komen de zaden los uit de zaaddozen. Belangrijk is dat de zaden dan eerst heel goed gedroogd zijn, anders werkt het niet.

Een andere superhandige manier om de mosterdzaden te oogsten is door deze net als bij de bovengenoemde methode eerst goed tussen de handen te wrijven. Uiteraard werkt dit alléén als het geheel volledig is opgedroogd. Je laat de zaden en de overblijfselen van de zaaddozen in een schaal vallen, en vult de schaal vervolgens met water.

De uitgedroogde zaaddoosjes blijven in het water drijven en de zwaardere (gevulde) zaden zinken naar de bodem van de schaal. Zo kan je de "troep" eruit scheppen. De zaden laat je vervolgens weer goed opdrogen. Sommige zaden zullen toch blijven drijven, maar dit zijn lege zaden. Daar heb je dus niets aan.

Een andere methode om de zaden te winnen is door een ventilator over een schaal te laten blazen op de zachte stand. Door de zaaddozen tussen de handen te wrijven komen de zaden los. De ventilator blaast de zeer lichte en droge "troep" weg voor het in de schaal valt.

Mosterd gebruiken en bewaren

Waarvoor gebruik je mosterdzaad? De zaden vormen één van de basis-ingrediënten in het gelijknamige sausje dat ook mosterd heet. Afhankelijk van de bereiding bevat het sausje fijngemalen of hele zaden. Er wordt water, azijn en suiker aan toegevoegd.

Natuurlijk is mosterdzaad ook te gebruiken om diverse gerechten een pittige smaak te geven. Mosterdzaad is zeer divers te gebruiken en blijft gedroogd ook lang goed.

Hoelang kan je mosterdzaad bewaren? Je kunt mosterdzaad als dit goed gedroogd is nog jaren bewaren, in een goed afgesloten (glazen) pot. Er kan weinig mis gaan en de zaden kunnen bijna niet bederven. Mosterdzaad winnen is dus veel werk, maar je hebt er ook heel lang iets aan.

Mosterd kiemgroenten

Kan je van mosterd ook de kiemen eten? Ja, mosterdkiemen zijn een heerlijke en pittige toevoeging voor diverse gerechten. Zo wel van zaadmosterd (Sinapis alba) als de net zo pittige bladmosterd (Brassica juncea) kunnen de kiemen worden gegeten.

Mosterd ziektes en plagen

Welke ziektes en plagen zijn er bij mosterd? Mosterd is redelijk resistent tegen schimmels en ziektes. Ook plaagdieren komen bijna niet voor, met uitzondering van spinnen die graag tussen de stengels schuilen. Spinnen doen de plant geen kwaad en gebruiken deze enkel als schuilplaats.

Mosterd plant tabel