Appel
Malus domestica - Rosaceae
Aanplanten kweken en oogsten

Appel soorten

Welke soorten appelbomen zijn er? Sommige appelbomen zijn zelfbestuivend. Andere soorten hebben een mannelijke en vrouwelijke boom nodig om te groeien. Een appelboom kan dus éénhuizig of tweehuizig zijn.

Verder zijn er zure appels, mierzoete appels en alles wat daar tussenin valt. Wanneer je een appelboom kiest moet je daar absoluut rekening mee houden. Een appelboom staat namelijk nog jaren in de moestuin. Dan wil je wel appeltjes plukken die je zelf erg lekker vind. Ook zijn er appels die vroeg of juist laat bloeien. Dit bepaalt dus óók of je eerder of juist later in het jaar appeltjes kunt oogsten.

Appel zaaien en planten

Wanneer kan je appel planten?
Appel planten of uitplanten op de bestemde plek kan buiten van november tot maart.

Wanneer appelboom planten? Het beste moment om een appelboom te planten is in het vroege voorjaar of in het najaar. Van november tot (begin) maart kan je een appelboom planten in de volle grond. Houd er rekening mee dat je het eerste jaar nog geen appeltjes kunt oogsten. Kies een plekje uit waar je appelboom de ruimte heeft om te groeien. Niet te dicht bij een muur, schutting (kleine boompjes) en andere bomen of struiken.

Het tweede jaar waarschijnlijk ook niet. Een fruitboom zoals de appel moet eerst goed aanslaan. De wortels moeten zich ontwikkelen en de boom moet wennen aan zijn nieuwe plekje. Mocht je toch een paar appeltjes zien in het eerste of tweede jaar, dan blijven deze waarschijnlijk erg klein. Ze smaken vaak zuur of zijn heel meelderig. De appelboom is dan eigenlijk nog niet voldoende aangeslagen om vruchten te maken.

Kan je appelpitten zaaien? Ja, maar de meeste appelzaden moeten gestratificeerd worden. Dat wil zeggen dat je de zaadjes een winter buiten laat liggen, of enkele maanden in de koeling bewaart. Door de koude periode worden de zaden geactiveerd. Zou je dat niet doen, dan zijn de zaden meestal niet levensvatbaar. Kan je een appelboom uit pitje opkweken? Ja, dat kan maar het geeft helaas veel onzekerheid.

Het opkweken van een appelboom uit zaden is niet gebruikelijk. Je hebt namelijk geen zekerheid dat je hetzelfde ras krijgt. Appelbomen zijn niet zaadvast. Daarnaast duurt het minimaal 4 jaar voor een appelboom überhaupt vruchten kan gaan geven. De kans is groot dat de appeltjes niet zo lekker zijn. Meestal heeft een appelboom nog wat jaren nodig om goed uit te kunnen groeien en te kunnen wortelen in de bodem.

Per vierkante meter kan je ongeveer 0 tot 1 appel planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 0 tot 1 appel planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.

Appel standplaats en verzorgen

Hoe verzorg je een appelboom? Door regelmatig te bemesten en een goede plek te kiezen kan je straks veel appeltjes plukken. Een appelboom staat graag een klein beetje beschut en toch in de volle zon. Een appelboom of andere fruitboom kweek je het beste in de volle grond. Toch is het ook mogelijk om een appelboom in een pot te kweken. Kies hiervoor wel een zeer grote pot of kuip uit, en een dwergras.

Een appelboom bloeit al heel vroeg in het voorjaar, maar er zijn ook soorten die iets later bloeien. Oudere appelbomen geven vaak wat minder appels of de appels zijn minder lekker, zuurder en de kwaliteit gaat achteruit. Een hele jonge appelboom maakt ook nog erg weinig appels, die vaak niet voldoende kunnen rijpen. Het beste is dus om een jonge appelboom te kiezen en deze enige tijd te laten staan.

Bij vorst kunnen de knoppen en kan de bloesem van een appelboom stukvriezen. Jonge knoppen en twijgen kan je bij vorst, vroeg in het jaar, het beste besproeien met water. Dat lijkt tegenstrijdig, maar een laagje ijs beschermt de knoppen juist goed tegen vorst. Het heeft de werking van een soort iglo. Bij vroege appelsoorten zal je sneller last hebben van vorst dan bij later bloeiende soorten.

Appel is een meerjarige plant, niet wintergroen en blijft in leven zo lang de temperatuur hoger is dan -20℃.

Appel combinatieteelt en wisselteelt

Appelbomen worden vaak in boomgaarden gekweekt.

Appel
Voor het kweken van appel hoef je geen wisselteelt te gebruiken.

Appel goede buren
Appel kweken kan goed samen met bieslook, brandnetel, daslook, knoflook, mosterd, oost-indische kers, uien als je gebruik maakt van combinatieteelt.

Appel slechte buren
Appel kweken gaat liever niet samen met aardappel, doperwt kapucijner, linzen, peul pronkboon, slaboon, tuinboon, als je gebruik maakt van combinatieteelt.

Appel water geven

Heeft een appelboom veel water nodig? Een diep gewortelde (vaak wat oudere) appelboom haalt veel grondwater uit diepere lagen in de bodem. Tijdens droge perioden kan het raadzaam zijn om extra water te geven. Over het algemeen is dit bij een boom in de volle grond alleen in de zomer nodig.

Een appelboom in een pot of kuip moet je -in de zomer, maar ook de rest van het jaar- iedere dag veel water geven. Controleer ten minste of de bodem nog licht vochtig aanvoelt. Is dat niet het geval, geef dan weer water. De vruchten worden voornamelijk gevuld met vocht (uit de bodem). Droogte zorgt bij fruitbomen zoals de appel dat de vruchten klein blijven. De appeltjes kunnen als gevolg van droogte verschrompelen aan de boom.

Ondanks dat je een appelboom -vooral in een pot of kuip- heel veel water moet geven, let óók goed op dat je de boom niet verzuipt. Als de boom constant onder water staat dan maak je deze ook niet bepaald vrolijk. Geef dus regelmatig veel water, maar let op dat je niet tè veel water geeft.

Appel grondsoort en bodem

Welke grond heeft een appelboom nodig? Een appelboom groeit op voedzame en doorlaatbare gronden met veel humus. Bij het planten van een appelboom vul je een ruim uitgegraven plantgat met veel compost en organisch materiaal vóór de aanplant. Appelbomen groeien het beste op een pH-neutrale tot een (licht) zure bodem.

Hoewel je de boom veel water geeft, moet overtollig water ook makkelijk weg kunnen. Zorg dus voor een goede drainage. Bij een appelboom in pot kan je hydrokorrels toevoegen aan de grond. Je kunt ook de pot of kuip vullen met een laag kiezels alvorens deze met potgrond te vullen. Zorg bij potten en kuipen altijd voor voldoende (grote) gaten in de bodem. Hierdoor kan overtollig water makkelijker uit de pot stromen.

pH

Appel tolereert bodems waarvan de pH-waarde tussen deze twee waarden in ligt. Links is zuur en rechts is basisch. Lees ook: Wat is pH?

Appel bemesten

Hoe vaak appelboom bemesten? Geef een meststof voor fruitbomen (in korrelvorm) 2-3 keer per jaar en hark de korrels licht in. Doe dit bij voorkeur vóór een periode met regenval. Een appelboom kan zich beter weren tegen bladluizen als deze de juiste bemesting krijgt. Ook andere kwaaltjes worden zo sneller verholpen of zelfs voorkomen.

Voor het kweken van een appelboom kan je het beste terughoudender zijn met het geven van stikstof. Hiermee bevorder je bladgroei maar dit gaat -zelfs bij grote fruitbomen- ten koste van de vruchten. Een appelboom heeft veel baat bij een kaliumrijke voeding. Kies eventueel voor een gebalanceerde meststof met de juiste NPK-samenstelling en voeg een handje extra kalium toe.

Appel bloei en bestuiven

Wanneer bloeit appel? Appel bloeit doorgaans van maart tot mei.

Moet je een appelboom bestuiven? Appelbomen hoef je zelden met de hand te bestuiven, dit doen de wind en insecten namelijk al voor je. Bijtjes zijn gek op appelbloesem. Er zijn zo wel éénhuizige als tweehuizige appelsoorten. Dat wil zeggen: er zijn zelfbestuivende appelbomen, maar ook soorten die mannelijk of vrouwelijk zijn. Afhankelijk van het ras kan het dus zijn dat je een mannelijke en vrouwelijke appelboom nodig hebt.

Wanneer je appelboompje goed is bestoven, blijven er vruchtbeginsels hangen. Deze worden naar verloop van tijd steeds groter. Hoe snel dit gaat is voor een deel afhankelijk van het weer. Soms lijken de kleine appeltjes een groeispurt te maken.

Wanneer appel oogsten

Wanneer kan je appel oogsten? Doorgaans doe je dit van augustus tot oktober.

Wanneer kan je appels plukken? De exacte tijd is afhankelijk van het ras dat je hebt. Zo kan je een vroege of late appelsoort hebben staan, die je eerder of later kunt oogsten. De meeste appels zijn goed rijp als ze van de boom zijn gevallen. Omdat ze dan vaak door diertjes worden opgegeten, pluk je appels vaak iets eerder van de boom.

Wanneer is een appel rijp? Appels die makkelijk loslaten zijn plukrijp. Ze kunnen dan eventueel nog even narijpen op de fruitschaal. Als je appels van de grond opraapt en er zitten geen gaten in, dan zijn deze zeker veilig om direct (na kort afspoelen) op te eten.

Aan de appel kan je vaak goed zien of deze op z'n minst bijna rijp is. Hoewel dit niet altijd zo is (sommige appels blijven groen), is de uiteindelijke kleur afhankelijk van het soort appel. Heeft de appel de kleur die deze hoort te krijgen, dan kan deze bijna rijp zijn om te plukken. Meestal is dit ongeveer rond half september, maar nogmaals: Dat verschilt natuurlijk per soort appel.

Appel gebruiken en bewaren

Waar kan je appels voor gebruiken? Appelmoes of -compote is één van de meest bekende toepassingen voor appeltjes. Als je een gigantische oogst hebt kan je er moes van maken voor het hele gezin. Er is niets lekkerder dan zelfgemaakte appelmoes of -compote. Je kunt appels natuurlijk ook rauw opeten, dat weet iedereen. Appeltjes worden ook vaak door een fruitsalade gegeten, of door een gewone salade! Zo blijkt maar weer hoe veelzijdig appeltjes eigenlijk zijn.

Appel houdbaarheid

Hoelang is een appel houdbaar? Vers geplukte appeltjes kan je tot wel 3 weken bewaren, maar soms zelfs nog iets langer. Ze worden mogelijk iets minder lekker als je ze langer bewaard. Appels kunnen verschrompelen. Eventuele beurse plekjes kan je wegsnijden, maar appels die te lang liggen worden ook erg meelderig. Ze zijn dan nog steeds eetbaar, maar niet bepaald lekker te noemen. Een geschilde appel is slechts enkele dagen houdbaar in de koelkast.

Appel snoeien

Wanneer kan je appel snoeien? Doorgaans doe je dit van februari tot maart en van mei tot juni.

Wanneer appelboom snoeien? Een appelboom snoei je op twee momenten in het jaar, te beginnen in februari of maart. Vroeg in het voorjaar snoei je de boom om deze mooi in vorm te houden. Eventueel kruisende takken verwijder je op dit moment. Daarnaast snoei je een appelboom ook vanaf mei tot begin juni. Deze snoei is vooral bedoeld om de groei iets af te remmen. Eventuele groeipunten verwijder je, waardoor alle energie naar de appeltjes gaat. Wees voorzichtig en snoei niet per ongeluk appeltjes weg.

Een appelboom moet regelmatig worden gesnoeid, al is het alleen om deze in vorm te houden. Verwijder dode en zieke takken altijd zo snel mogelijk. Hiermee voorkom je dat de problemen groter worden en de hele boom aantasten. Het kan zijn dat je bij een grote appelboom een lange takkenschaar nodig hebt, of zelfs een ladder. Kleine boompjes in een pot of kuip zijn makkelijker te onderhouden, net als dwergappelbomen.

Bij jonge appelbomen kan het verstandig zijn om -als je ze ziet- de hele kleine appeltjes te verwijderen. Op die manier gaat alle energie naar de overige appels. Deze worden dan groter en lekkerder. Vereist is het niet, maar bij jonge appelbomen die net een jaar in de grond staan is het verstandig.

Appel ziektes en plagen

Welke ziektes en plagen zijn er bij appels? Appelbomen -en veel andere inheemse fruitbomen- hebben voornamelijk veel last van bladluis. Dit is te verhelpen met combinatieteelt en door goed voor je boompje te zorgen. Een gezonde appelboom kan zich beter weren tegen ziektes, schimmels en plagen. Door goed te snoeien kan je tevens schimmels en infecties voorkomen aan takken die elkaar kruisen. Kruisende takken kunnen namelijk gaan schuren, waardoor de boom verwondingen oploopt.

Appel kweken informatie