Pronkboon
Phaseolus coccineus

Pronkboon soorten

Pronkbonen lijken op snijbonen maar zijn wat langer. Ze zijn er in aardig wat verschillende rassen, maar verre weg de meeste pronkbonen zijn klimmers. Net als stokslabonen eigenlijk, ideaal langs een paar stokken of draden de hoogte in te kweken. De zaden van pronkbonen kunnen verschillende kleuren hebben, en als je deze bekijkt dan wordt direct duidelijk waarom het "pronkbonen" wordt genoemd. Ze pronken behoorlijk, en je kunt er zelf ook mee pronken! Soms zijn ze wit, maar minstens zo vaak zijn ze prachtig paars met gekleurde stippen, of zelfs licht met donkere stippen en streepjes. De bonen zelf worden ook erg groot en hebben een ruw schilletje.

Pronkboon zaaien en planten

Wanneer kan je pronkboon zaaien? Pronkboon kan je direct buiten zaaien van mei tot juni. Pronkboon kan je binnen (voor)zaaien van april tot mei. De beste temperatuur om pronkboon te ontkiemen is boven de 17℃.

Pronkbonen kun je in de kas al iets vroeger voorzaaien in potjes (liever in de vensterbank), zo lang het er maar warm genoeg is, maar ook gewoon buiten in het voorjaar. Zaai pronkbonen bij voorkeur in aparte vakjes of losse potjes als je dit niet direct op de bestemde plek doet. De plantjes maken snel flink wat worteltjes. Je wil ze dan nog wel makkelijk uit elkaar kunnen halen zonder deze te beschadigen. Voor het uitplanten zijn er verder geen bijzonderheden, bij bonen gaat dit over het algemeen erg makkelijk.

Per vierkante meter kan je ongeveer 60 tot 105 pronkboon planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 8 tot 13 pronkboon planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.

Pronkboon verzorgen/standplaats

Pronkbonen groeien net als stokslabonen. Eigenlijk zijn alle pronkbonen klimmende planten, waarbij de groeitop zich ergens omheen wil draaien. De pronkboon groeit dus het beste langs een lange stok van ten minste 2 meter lang (het liefst nog langer). Pronkbonen kunnen zeker gedurende een warme zomer erg snel groeien. Je kunt lange stokken in een piramidevorm tegen elkaar zetten en vastbinden. Aan de voet van iedere stok in de grond plant je dan 2-4 plantjes.

Pronkbonen lijken heel erg op snijbonen, maar zijn meestal langer dan de snijboon of stokslaboon. Pronkbonen hebben -in tegenstelling tot andere bonen- een ruwe schil. Je zet pronkbonen vooral op een warme en zonnige plek, in de volle zon dus. In principe groeit de pronkboon op de zelfde plek en op de zelfde manier als de stokslaboon. Wat de verzorging betreft verschillen de twee praktisch niets en je kunt ze dus dicht bij elkaar kweken, in het zelfde vak.

Pronkboon goede en slechte buren

Pronkboon wisselteelt
Pronkboon is een peulgewas. De ideale voorteelt is een aardappelsoort of wortelgewas en de ideale nateelt is een koolgewas, volgens de principes van wisselteelt.

Pronkboon goede buren
Pronkboon kan goed worden gecombineerd met (combinatieteelt: goede buren):
Aardappel Aardbei Andijvie Biet Bladselderij Bleekselderij Bloemkool Boerenkool Broccoli Courgette Dille Knolraap Knolraap Knolselderij Kiwano Komkommer Kropsla Maïs Meloen Paksoi Palmkool Paprika Peper Pompoen Rode kool Romanesco Schorseneren Spruitkool Tomaat Tuinbonen Veldsla Witte kool Wortel

Pronkboon slechte buren
Pronkboon kan slecht worden gecombineerd met (combinatieteelt: slechte buren):
Bieslook Bosui Erwten Kapucijners Knoflook Peulen Prei Stengelui Venkel

Pronkboon grondsoort

De grond is voor pronkbonen ideaal als deze licht vochtig is en een goede doorlaatbaarheid heeft. De grond mag zeker niet te nat zijn of te lang nat blijven. Het beste is om compost en organisch materiaal door de bodem te mengen. Dat hoeft niet heel diep, pronkbonen wortelen niet zo diep in de grond. Ook hoeft de bodem niet erg voedzaam te zijn.

Wat is pH?

Pronkboon bemesten

Pronkbonen staan als peulgewas niet voor niets als laatste in het cirkeltje van de wisselteelt. Peulgewassen hebben maar weinig voeding nodig. Als je dan toch voeding geeft, zorg dan vooral voor wat extra kalium en geen stikstof. Pronkbonen zijn goed in staat om te groeien met wat ze hebben en hebben niet veel extra's nodig. Extra voeding is zeker geen vereiste.

Welke meststof gebruik je voor pronkboon? De beste meststof voor het kweken van pronkboon heeft bij benadering een NPK samenstelling van --.

Wat is NPK?

Wanneer pronkboon oogsten

Wanneer kan je pronkboon oogsten? Pronkboon oogst je doorgaans van juli tot oktober.

Je kunt de jonge bonen oogsten voor je gerecht maar als je hier wat langer mee wacht, dan worden de bonen groter en dikker. Ook dan zijn ze nog eetbaar alleen worden ze dan vaak opengemaakt en worden de boontjes die in de peulvrucht zitten gebruikt.

Pronkboon gebruiken en bewaren

De jonge boontjes worden vaak in z'n geheel gekookt en gegeten. De oudere en grotere bonen worden opengemaakt en dan eet men de boontjes zelf die erin zitten. Uiteraard zijn ook pronkbonen prima geschikt voor roerbakgerechten of ander soort "gemengde" gerechten. En ook net als andere bonensoorten dienen ook pronkbonen goed verhit te worden voor gebruik, omdat dit het licht giftige stofje in de bonen onschadelijk maakt.

Pronkbonen blijven ongeveer een week goed in de koelkast en kunnen -net als de meeste bonen- ook worden ingevroren. In het vriesvak blijven pronkbonen nog een jaar houdbaar. Zoals eigenlijk bijna alle groenten, fruit en kruiden, zijn ook pronkbonen natuurlijk het lekkerste als deze vers van de plant worden gegeten.

Pronkboon plant tabel