Pronkboon
Voorzaaien kweken en oogsten

Pronkboon draagt de wetenschappelijke (Latijnse) naam Phaseolus coccineus en is een lid van de vlinderbloemenfamilie, ook wel fabaceae.

Pronkboon soorten

Wat is een pronkboon en welke soorten zijn er? De pronkboon is een zeer lange, platte boon die wat weg heeft van een snijboon. Waarschijnlijk heeft de pronkboon deze naam te danken aan de bijzondere, gevlekte en gestipte kleuren van de boontjes die in de peulvrucht zitten.

Pronkbonen zijn een soort stokbonen. Hoewel de boon zelf iets anders is, meestal veel groter, plat en een beetje harig, groeit de pronkboon verder precies hetzelfde als een stokboon. Pronkbonen hebben verschillende kleuren. Vaak wit met paars, gestipt en gevlekt in diverse varianten.

Pronkboon zaaien en planten

Wanneer kan je pronkboon zaaien? Pronkboon zaaien of voorzaaien kan direct buiten van mei tot juni. Pronkboon zaaien of voorzaaien onder glas kan van april tot mei.

Wanneer kan je pronkboon planten? Pronkboon planten of uitplanten kan buiten van mei tot juli.

Hoe zaai je pronkbonen? Pronkbonen kan je het beste voorzaaien in kweekpotjes (als het er niet zo veel zijn) of in een zaaitray (als je veel gaat zaaien). Je kunt pronkbonen binnen voorzaaien of vanaf mei direct buiten in de vollegrond, in een zaaitray of in kweekpotjes.

Zaai pronkbonen -net als andere bonen en peulgewassen- niet met meerdere in één bakje. De plantjes maken in korte tijd een groot wortelstelsel en raken de worteltjes verstrikt in elkaar. Bij het verspenen trek je dan worteltjes stuk.

Per vierkante meter kan je ongeveer 85 tot 115 pronkboon planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 8 tot 12 pronkboon planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.

Of je nu in rijen of per m² zaait, het is altijd verstandig om tussen de regels een grotere afstand aan te houden dan de plantafstand.

Pronkboon standplaats en verzorgen

Hoe kweek je pronkbonen? Pronkbonen kweken doe je langs stokken of draden, want ook de pronkboon wikkelt zich ergens omheen, net als andere klimmende slabonen (stokbonen). Pronkbonen staan graag lekker zonnig en warm en ook deze bijzondere bonensoort kan erg hoog worden.

Doorgaans wordt als bonenstaak een stok van ongeveer 2,5 tot 3 meter gebruikt, of meerdere stokken. Want je kweekt pronkbonen ook met meerdere planten tegelijk. Je kunt ze redelijk dicht op elkaar planten, bijvoorbeeld in piramidevorm langs stokken of in rijen met stokken. Bij iedere stok zet je dan twee tot vier plantjes.

Pronkboon combinatieteelt en wisselteelt

Pronkbonen worden langs stokken (bonenstaken) of draden gekweekt.

Pronkboon
Voor het kweken van pronkboon zou je wisselteelt kunnen gebruiken. Pronkboon is een peulgewas. De ideale voorteelt is een aardappelsoort of wortel- of knolgewas en de ideale nateelt is een koolgewas volgens het wisselteelt schema.

Pronkboon goede buren
Pronkboon kweken kan goed samen met aardappel, aardbei, andijvie, biet, bladselderij, bleekselderij, bloemkool, boerenkool, broccoli, courgette, dille, knolraap, knolraap, knolselderij kiwano, komkommer, kropsla, maïs, meloen, paksoi, palmkool, paprika, peper, pompoen, rode kool, romanesco, schorseneren, spruitjes, tomaat, tuinboon, veldsla, witte kool, wortel, als je gebruik maakt van combinatieteelt.

Pronkboon slechte buren
Pronkboon kweken gaat liever niet samen met bieslook, bosui, doperwt kapucijner, knoflook, peul prei, stengelui, venkel, als je gebruik maakt van combinatieteelt.

Pronkboon water geven

Hoeveel water hebben pronkbonen nodig? Pronkbonen kunnen best goed op licht vochtige tot droge grond staan, zo lang de droogte niet aanhoudend is. Geef dus regelmatig water, met name tijdens de warme en droge zomermaanden om complete uitdroging te voorkomen.

Pronkboon grondsoort en bodem

Welke grond heeft de pronkboon nodig? Pronkbonen kweken doe je op een doorlaatbare en goed gedraineerde bodem. Voor de aanplant kan je compost en/of koemestkorrels strooien om de structuur te verbeteren. Pronkbonen wortelen niet heel diep in de grond en zijn niet veeleisend wat betreft de grondsoort, zuurtegraad en dergelijke.

pH

Wat is pH?

Pronkboon bemesten

Moet je pronkbonen bemesten? Voor peulgewassen geldt dat je ze niet sterk hoeft te bemesten. Je kunt pronkbonen kweken zonder extra te bemesten of door een klein beetje te bemesten met een fosfaatrijke meststof. Hiermee bevorder je de aanmaak en ontwikkeling van (bloem)knoppen en verhoog je de opbrengst.

Geef fosfaat bij voorkeur als de plantjes nog jong zijn. Geef gedurende de groei een beetje extra kalium om deze niet-inheemse plant een betere weerstand te geven tegen weersinvloeden of ziektes en schimmels.

Voor het bemesten van pronkboon zou je zelf de juiste hoeveelheid stikstof (N), fosfaat (P) en kalium (K) kunnen mengen in de verhouding 0-0-0. Dit is ons advies.

Wat is NPK?

Pronkboon bloei en bestuiven

Moet je pronkbonen bestuiven? Pronkbonen zijn éénhuizig en maken tweeslachtige bloemen. Ze zijn hiermee goed zelfbestuivend en worden voornamelijk bestoven door de wind en door insecten. Je hoeft pronkbonen dus niet zelf te bestuiven.

Wanneer pronkboon oogsten

Wanneer kan je pronkboon oogsten? Doorgaans doe je dit van juli tot oktober.

Hoe oogst je pronkbonen? Pronkbonen zijn -net als vrijwel alle bonensoorten- het lekkerste als deze nog jong zijn. Pronkbonen kunnen namelijk gigantisch lang worden maar zijn lekkerder als je het niet zo ver laat komen. Grote pronkbonen worden hard en minder fijn van smaak.

Pronkboon gebruiken en bewaren

Waarvoor gebruik je pronkbonen? Je kunt pronkbonen in z'n geheel eten. Oudere en grotere peulen worden opengemaakt om de boontjes binnenin te eten, de schil kan dan bij het compost. Pronkbonen zijn erg geschikt voor roerbakken of andere gemengde gerechten.

Zorg dat je pronkbonen altijd goed verhit voor je ze gebruikt. Verhitting is belangrijk om eventuele licht giftige stofjes onschadelijk te maken. Het geeft natuurlijk niet als je een keer een boon rauw eet, maar dit wordt eigenlijk nooit gedaan. Doe dit ook niet te vaak of te veel in een keer.

Pronkboon houdbaarheid

Hoelang zijn pronkbonen houdbaar? Pronkbonen blijven ongeveer een week goed in de koelkast en kunnen -net als de meeste bonen- ook worden ingevroren. In het vriesvak blijven pronkbonen nog een jaar houdbaar. Zoals eigenlijk bijna alle groenten, fruit en kruiden, zijn ook pronkbonen natuurlijk het lekkerste als deze vers van de plant worden gegeten.

Pronkboon ziektes en plagen

Welke ziektes en plagen zijn er bij pronkbonen? Pronkbonen maken veel bladeren en groeien vrij bossig. Slakken schuilen dan ook vaak tussen de blaadjes en eten soms (delen van) de peulen op, met name als deze dicht bij de grond zitten. Ook het blad wordt vaak door slakken opgegeten. Verder kan ook meeldauw wel eens voorkomen, vooral wanneer het erg vochtig is (geweest) en wat koeler is.

Pronkboon kweken informatie