Pronkboon
Phaseolus ciccineus

Spoel de kiemgroenten twee maal per dag goed schoon en laat deze vervolgens goed uitlekken. Doe je dat niet, dan kunnen ze gaan schimmelen en rotten. Je merkt dat als de kiemgroenten heel vies gaan ruiken. Het kweken van kiemgroenten is hierdoor niet altijd even makkelijk. Te veel vocht en ze gaan rotten, te weinig vocht en ze drogen uit. Vooral het regelmatig goed spoelen van de kiemgroenten is erg belangrijk.

Spoel de kiemgroenten twee maal per dag goed schoon en laat deze vervolgens goed uitlekken. Doe je dat niet, dan kunnen ze gaan schimmelen en rotten. Je merkt dat als de kiemgroenten heel vies gaan ruiken. Het kweken van kiemgroenten is hierdoor niet altijd even makkelijk. Te veel vocht en ze gaan rotten, te weinig vocht en ze drogen uit. Vooral het regelmatig goed spoelen van de kiemgroenten is erg belangrijk.

Vanille is een tropische, klimmende orchidee die in landen van oorsprong tot wel 15 meter hoog kan worden. De teelt van vanille is ook mogelijk in ons klimaat, maar dan wel in goed verwarmde kassen of binnenshuis. De temperatuur moet altijd boven de 18 graden (kamertemperatuur) blijven en de 15 meter zal deze zeer waarschijnlijk niet halen. Commercieel is de teelt van vanille niet rendabel genoeg, maar voor de hobbyist is het natuurlijk een schitterende uitdaging. En dit laatste, een uitdaging, dat is het zeker! Niet omdat de algemene verzorging van de plant erg ingewikkeld is, maar vooral omdat je de juiste omgeving moet creëren en behouden om de plant te laten groeien, bloeien èn vruchten te laten maken.

Vanille is een klimmende plant die dus vanzelfsprekend ondersteuning nodig heeft. Het beste werkt het om een houten hekwerk te gebruiken, al wordt dit voor de meeste mensen lastig omdat zij geen verwarmde kweekkas of serre hebben waar de temperatuur hoog genoeg blijft. Bij de teelt in potten kan je zelf een houten ondersteuning maken voor je vanille orchidee. Dit is nodig om te zorgen dat de plant zich goed kan ontwikkelen. Laten kruipen is niet verstandig en maakt de verzorging onnodig moeilijk, en eventuele bloemen kwetsbaarder.

Naast het kiezen van de juiste bodem en voeding (zie de kopjes bodem en bemesting), is het ontzettend belangrijk om je plant niet te veel water te geven. Hier kunnen orchideeën, en dus ook de vanille orchidee, heel slecht tegen. Geef dus steeds een beetje water. Wat wel goed kan helpen en wat de plant erg prettig zal vinden, is het besproeien van de plant met een fijne nevel. Hiermee geef je het idee van een hoge luchtvochtigheid, wat erg gunstig is voor de plant die luchtwortels maakt om vocht uit de lucht te halen. Dit heeft alles te maken met de tropische afkomst van de vanille orchidee.

Bloeien zal de plant op de eerste plaats niet zo snel doen, maar met de juiste verzorging verhoog je de kans op bloeien enorm. Als eerste moet de plant ten minste 2 of 3 jaar oud zijn voor deze kan gaan bloeien. Als het dan zo ver is, zal je de plant zelf moeten bestuiven om kans te maken op een (vaak kleine) oogst. Ik zeg daarbij ook nadrukkelijk "kans op bloeien" en "kans op een oogst" omdat deze uitdaging niet te onderschatten is. De plant doet dit nu eenmaal niet zo snel in een vreemde omgeving. Om de bloemen te bestuiven moet je het bloemvlies doorbreken met een scherp voorwerp. Doe dit heel voorzichtig! Vervolgens druk je de mannelijke pollen en de vrouwelijke stempels tegen elkaar.

Let bij het bestuiven goed op de timing. Dit is erg belangrijk, want als de plant bloeit dan is dit maar heel kort. Bovendien bloeit de plant eigenlijk alleen maar in de ochtenden. Dit kan al vanaf een uur of 6 in de ochtend gebeuren, maar in de middag zijn de bloemen al lang en breed verwelkt. Zoals je begrijpt zal je er dus heel snel bij moeten zijn en moet je de plant in de gaten houden als je het vermoeden krijgt dat deze wel eens kan gaan bloeien. Wees daarom alert. Zonder de bloemen te bestuiven vallen ze af en kan je geen vanille oogsten.

Het is misschien leuk om te weten dat de vanille orchidee niet alleen klimt langs andere bomen en planten, maar ook in sommige gevallen zelfs volledig het contact met de grond kwijtraakt. Wanneer de luchtwortels voldoende voedingsstoffen op kunnen nemen heeft de plant de wortels in de grond niet langer nodig. Deze leeft in zo'n geval volledig op mineralen en vocht uit de lucht.

Spoel de kiemgroenten twee maal per dag goed schoon en laat deze vervolgens goed uitlekken. Doe je dat niet, dan kunnen ze gaan schimmelen en rotten. Je merkt dat als de kiemgroenten heel vies gaan ruiken. Het kweken van kiemgroenten is hierdoor niet altijd even makkelijk. Te veel vocht en ze gaan rotten, te weinig vocht en ze drogen uit. Vooral het regelmatig goed spoelen van de kiemgroenten is erg belangrijk.

Zorg voor zo constant mogelijke omstandigheden om doorschieten te voorkomen, vooral wanneer je eerder in het jaar groenlof kweekt. De planten kunnen goed tegen lagere temperaturen in het najaar. Zorg dat de bodem licht vochtig blijft en niet uitdroogt en zet de planten in de volle zon of de halfschaduw. Over het algemeen is groenlof makkelijk te telen en stelt de plant niet veel eisen aan de omgeving.

Boerenkool is een koolsoort en kan aardig groot worden. Hoewel de grootte doorgaans kleiner is dan bijvoorbeeld bloemkool of broccoli, is het toch aan te raden flink wat ruimte te reserveren voor de teelt van boerenkool. Zoals het gezegde dat iets "groeit als kool" al beweert, groeit ook boerenkool aardig snel. Zet je boerenkool op een plekje in de halfschaduw dan groeit deze het beste. Dit is vooral belangrijk als je de teelt, zoals gebruikelijk bij boerenkool, iets later in het jaar laat plaatsvinden. Je zal gedurende (de tweede helft van) de zomer te maken krijgen met warmte en mogelijk een hittegolf. In de volle zon zal het voor boerenkool aardig heet worden.

Boerenkool smaakt op z'n best als er een nacht (of meerdere) stevige vorst overheen is geweest. Dit is een hele goede reden om de teelt van boerenkool iets later in het jaar te starten. Wanneer aan het einde van het jaar, het begin van de winter, een stevige vorst over de boerenkool is gegaan dan smaakt deze vaak nog net iets beter. Dit is trouwens ook het geval bij palmkool en bij spruitkool, waar spruitjes vandaan komen.

De paardenbloem is iets meer berucht als onkruid en iets minder bekend in de keuken. Het blad is echter gewoon eetbaar en de bloem ook. Reden genoeg om dit toch wel een beetje nuttige plantje in de tuin te verwelkomen. Een plekje in de volle zon is het beste voor de paardenbloem, maar ook op beschutte plekken in de halfschaduw groeien ze vaak. Ook op grasveldjes en in de perken bij woonwijken.

Basilicum heeft veel zonlicht nodig. Aan de zonnige zijde van het huis lukt het ook nog wel om het plantje in de serre te kweken, maar in de kas of gewoon in de buitenlucht gaat het vaak erg goed. Kies dus een zonnige en warme plek uit en zet basilicum pas na half mei buitenshuis op de bestemde plek. Basilicum is als kruidje erg geschikt voor in een pot op het terras. Let dan goed op dat deze niet uitdroogt, bij langdurige droogte gaat het plantje slap hangen en potplanten zijn veel gevoeliger voor uitdroging.

Zoals onder het kopje "Variëteiten" ook genoemd is, bestaat er dus ook een meerjarige basilicumsoort. Dat is een basilicum die zal verhouten na verloop van tijd. De meerjarige basilicum is makkelijk te overwinteren, gewoon in een lichte maar warme vensterbank in huis. Na half mei kan je het plantje dan weer veilig buiten zetten. Bij éénjarige basilicum lukt dit natuurlijk niet, deze maakt enkel groene stengeltjes en het plantje sterft aan het einde van het jaar gewoon weer af.

Saffraankrokussen groeien graag op een zo zonnig mogelijke plaats. Je zou saffraankrokussen ook in potten of bakken kunnen kweken en zelfs in een kweekkas. In een kweekkas warmt het sneller op waardoor je iets eerder kunt beginnen met planten. Over het algemeen zijn saffraankrokussen redelijk winterhard, tot iets onder het vriespunt, maar het kan voorkomen dat ze de winter niet overleven door strenge vorst. Wees dus bedacht op eventuele strenge winters. Kweek je saffraankrokussen? Geef dan niet te veel water, daar kunnen de bollen van gaan rotten. Geef ook weer niet te weinig water natuurlijk! De saffraankrokus zal met geluk rond september of oktober kunnen gaan bloeien, in de herfst. De plantjes worden dan zo'n 10-20 centimeter hoog en bloeien in een licht-violette kleur.

Pepino, die ook wel "meloenpeer" wordt genoemd, is een vruchtgewas dat veel behoefte heeft aan warmte en zonlicht. Hoewel de plant bij minder zonlicht toch aardig zal groeien, is de volle zon nodig voor het vormen van de vruchten die de plant maakt. De meloenpeer of pepino wordt ook vaak als sierplant gehouden, gewoon binnenshuis. Het is eigenlijk een meerjarige plant. Als je pepino op de juiste manier weet te overwinteren, kan deze volgend jaar verder groeien. Kies hiervoor in de winter een warme, zeker vorstvrije en lichte plek uit. Een vensterbank op het zuiden of een verwarmde serre zijn ideaal.

Pepino heeft een zeer lang seizoen nodig. Je zaait de plant al heel vroeg in het jaar, het liefste in januari of februari al. Later kan ook, maar hiermee duurt het langer voor (en wordt het onzekerder of) je vruchten krijgt. Vanaf half juni kan het plantje buiten staan, vanaf half mei kan dat al in de kas. Doe het ook zeker niet eerder, vorst maar óók wat lagere temperaturen zijn een grote boosdoener. De vruchten van pepino hebben heel lang nodig om te groeien en rijpen. Als het buiten of in de kas te koud wordt zal je de plant binnen moeten zetten. Daar rijpen de vruchten verder af. Soms is dat pas in december en het kan bij uitzondering zelfs in januari volgend jaar zijn. Vanaf het opkomen van de zaden duurt het ongeveer 9 maanden voor de vruchten van de pepino rijp zijn.

Heb je al meerdere jaren een pepino staan die het erg goed doet? Dan kan je deze makkelijk vermeerderen door kopstekken te nemen. De groeipunten zijn goed levensvatbaar en wortelen makkelijk. Dat is als de plant eenmaal goed groeit, niet in een vroeg stadium. Te vroeg zou zijn in de zomer van het eerste groei-jaar van de plant. Takken die je op dat moment verwijderd kan de plant eigenlijk niet missen. Stekjes maken is vooral vanaf het tweede jaar heel erg makkelijk.

Muismeloen, ook wel "cucamelon" genoemd, is qua groei een beetje vergelijkbaar met de komkommer en de meloen. De plant groeit op de zelfde wijze, maar dan wel met een stuk kleinere blaadjes. De plant maakt ook hechtrankjes en heeft iets nodig om langs omhoog te klimmen. Je kunt de muismeloen langs een draad naar het dak van de kas laten groeien, langs een stok, een trellis of betongaas. Ook buiten de kas groeit het plantje best goed. Zet de muismeloen altijd op een plekje in de volle zon, de plant groeit slecht in de halfschaduw.

De muismeloen of cucamelon mag niet vóór half mei naar buiten. Het beste is om de plant voor je deze buiten zet eerst af te harden. Dat is het laten wennen aan de nieuwe omstandigheden. Zet de muismeloen eerst een paar uurtjes buiten in de warme zon, na enkele dagen een paar uurtjes langer. Net zo lang tot je de plant dag en nacht buiten kunt laten staan. Je kunt de muismeloen trouwens ook laten kruipen, net als meloenen en komkommers, maar bedenk je dan wel het volgende: Het blad, de vruchten en andere delen van de plant raken de -vaak vochtige- grond. De kans op schimmels en infecties neemt hierdoor enorm toe. Dit is te voorkomen door de weerstand van de plant te verbeteren (zie ook onder het kopje "voeding").

Eigenlijk is de cucamelon of muismeloen een meerjarig plantje. Ondergronds maakt het plantje een soort langwerpige knolletjes die wat de diepte in gaan, wat opvallend is voor dit soort plant. Muismeloen is makkelijk op te kweken uit zaadjes, maar wie het leuk lijkt kan de knolletjes overwinteren. Zet de pot of bak dan op een tamelijk warme en zeker vorstvrije plek gedurende de hele winter. In het voorjaar zullen de knolletjes opnieuw gaan uitlopen en groeit het plantje opnieuw uit. Je kunt dan mogelijk zelfs iets eerder oogsten dan wanneer je de muismeloen opkweekt uit zaadjes. De muismeloen of (cucamelon) hoeft niet met de hand te worden bestoven.

Bij de muismeloen of cucamelon is het extra belangrijk om op de omgeving te letten. De juiste temperatuur, niet te koud, maar ook niet te veel of te weinig water. Als de omgeving niet goed is zal de plant mogelijk toch bloemetjes maken, maar dan vallen deze af en groeien ze niet uit tot vruchtjes. Je kunt de beginnende vruchtjes herkennen aan het bloemetje met een vruchtbeginsel erachter, zoals op de foto hieronder.

De koolraap kweek je in het vak van de koolgewassen, ondanks dat deze voor de wortel (knol) wordt gekweekt. De koolraap is namelijk een grootverbruiker, de plant, voornamelijk het blad en de steel ervan, groeit erg snel en wordt behoorlijk groot. De koolraap geef je daarom ook liever de ruimte. Op een plekje in de halfschaduw doet de koolraap het erg goed.

Veel warmte en een zonnig maar beschut plekje is voor de kousenband extra belangrijk, nog meer dan bij slabonen en pronkbonen. Ook een hoge luchtvochtigheid is bevorderlijk voor de ontwikkeling van deze tropische plant. Dat maakt de kousenband eigenlijk beter geschikt voor de teelt in kas dan voor de buitenteelt. In kassen blijft warmte en waterdamp beter hangen. In warme landen zoals Suriname is de kousenband erg populair, daar wordt de inheemse plant dan ook volop gekweekt.



In de kas is de opbrengst vaak hoger, de plant zal vaak meer weelderig groeien en meer bloemen maken dan in de buitenlucht. Dat betekend overigens niet dat je de plant niet buiten kunt kweken, ook dan lukt het doorgaans best aardig om wat van de planten te oogsten. Na enige tijd -wanneer de planten wat groter zijn- zullen ze gaan bloeien. De kleine bloemetjes zijn heel herkenbaar en blijven maar kort open staan. Niet veel later is dan het eerste kleine maar lange boontje te zien. Vanaf dat moment kan het erg snel gaan, want hoewel de boontjes gigantisch lang kunnen worden groeien ze ook nog erg snel!

Veldkers is niet bepaald een veeleisend plantje. Het wordt immers vaak gezien als onkruid omdat dit tussen de tegels groeit en in grote getalen voorkomt in het wild. Veldkers is één van de kleinere en zeker een van de makkelijkste plantjes om zelf te kweken. Ook op plekken in de halfschaduw groeit het plantje goed. Op erg schaduwrijke plekken groeit veldkers minder goed.

Lavas wordt ook wel maggiplant genoemd, maar eigenlijk alleen maar omdat de plant ruikt en smaakt naar maggi. De plant heeft helemaal niets te maken met maggi zelf. Schrik niet als de plant aan het einde van het jaar bovengronds volledig afsterft, dit doet het plantje ieder jaar en deze komt dan in het voorjaar gewoon weer opnieuw op. Iedere winter kan je de wortels gewoon weer uitgraven en ergens anders planten als je zou willen, maar omdat het een meerjarige plant is kan je deze beter een mooi vast plekje geven. Je kunt lavas ook ieder jaar opnieuw zaaien, maar dat vraagt natuurlijk iets meer aandacht en is nergens voor nodig.



Lavas is geschikt voor in een (ruime) pot, maar kan ook in de volle grond behoorlijk groot worden. Soms wordt de plant tot wel ruim anderhalve meter hoog! In een pot blijft lavas natuurlijk een stukje kleiner. Kies je een ruime pot, dan krijg je een aardige plant met groot blad waar je behoorlijk veel van kunt oogsten. Geef hiervoor wel voldoende water, dit heeft de plant extra hard nodig om het blad en met name de steel van het blad mee te voeden. Zoals je misschien al weet maakt lavas blad met een wat dikkere steel, waar veel vocht in wordt opgeslagen. Bij te weinig water gaat ondanks de opslag van vocht het blad toch snel hangen. Dit gebeurd echter alleen tijdens hele droge periodes.

Peterselie wordt als éénjarige gekweekt, maar het is eigenlijk een tweejarig plantje. In het tweede jaar en bij uitzondering in het eerste jaar al, zal het plantje bloeien. Vóór de bloei kan peterselie ook in het tweede jaar nog geoogst worden. Peterselie staat ideaal in de halfschaduw en niet in de volle zon. Dat komt omdat het plantje slecht tegen de zomerse hitte kan. Buiten dat het potje snel uitdroogt en het plantje het dan al snel laat afweten, is de volle zon zeker in de zomer te sterk voor de blaadjes.

Veldsla is misschien wel het makkelijkste plantje dat je kunt kweken. Het plantje wordt vooral gekweekt als nateelt in de herfst of late zomer, maar je kunt het plantje ook als voorteelt in het vroege voorjaar kweken. Veldsla doet het namelijk ook goed als het nog iets frisser is. In de hete zomer kan je veldsla beter even overslaan, de hoge temperaturen en het scherpe zonlicht is niet zo geschikt voor het kweken van veldsla. Op een plekje in de halfschaduw of zelfs op schaduwrijke plekjes in de tuin groeit veldsla erg goed.

Omdat veldsla een heel klein plantje is past het overal tussen. Je hebt er echter wel iets meer van nodig voor een lekkere maaltijd, maar dat is eigenlijk bijna nooit een probleem. Veldsla is door het handige formaat ook erg geschikt voor in potten of bakken, maar bedenk je dan heel goed dat een pot of bak sneller uitdroogt. Je zal dan dus extra goed op het bodemvocht moeten letten.

Bonenkruid gaat goed samen met veel andere kruiden, zelfs met kruiden zoals tijm, lavendel, salie of rozemarijn. De meerjarige bonenkruid kan na verloop van tijd gaan verhouten. De dunne takjes worden dan iets steviger en houterig. Dat is geen probleem natuurlijk, maar dit onderscheid de meerjarige soort wel sterk van de éénjarige soort. Op een zonnig plekje in de tuin groeit bonenkruid het beste, maar ook de halfschaduw is goed te doen. Het plantje wordt iets korter dan een halve meter en is makkelijk te verzorgen.

Kamille groeit graag op een plekje in de volle zon. Echte kamille is een éénjarig plantje en stelt geen bijzondere eisen aan de bodem of voeding. Roomse kamille is meerjarig en ziet er iets anders uit.

Peren zijn, als je ervan houd ten minste, heerlijke zoete en sappige, zachte vruchten. Heb je een vroeg bloeiend perenras? Vóór half mei (ijsheiligen) bestaat er nog steeds kans op vorst. Met name in maart en april is de kans op vorst nog flink aanwezig. Houd er rekening mee dat -wanneer je peer gaat bloeien- de bloesem stuk kan vriezen en je hierdoor heel veel oogst kunt mislopen. Hoe je je peer hiertegen kunt beschermen? Het lijkt heel tegenstrijdig, maar je kunt de knoppen van je perenboom beschermen door er vlak voor het gaat vriezen water overheen te sproeien. Je creëert hiermee een soort isolerende iglo om de knoppen heen. De knoppen blijven als het ware beschermd door een laagje ijs dat er omheen zit. Als de peer al bloeit kan je dit beter niet meer doen, het is echt bedoeld om de knoppen te beschermen. Anders werkt ook een plastic zak of noppenfolie rondom je boom erg goed als bescherming tegen vorst en kou.

Een perenboompje staat graag in de volle zon, dat is goed voor het rijpen van de vruchten, maar ook in de halfschaduw groeit een peer prima. Beperk de vegetatie rondom de stam tot het minimum. Gras en andere planten onder de perenboom nemen vocht en voedingsstoffen van het boompje weg voor dat het boompje er überhaupt van kan proeven. Het beste is om de gehele ruimte rondom de stam kaal te houden zodat alle vocht en voedingsstoffen direct naar het perenboompje kunnen.

De zwarte bes is een heerlijke bessensoort als je ervan houd. Dat laatste wil ik heel graag even benadrukken; Als je ervan houd, want de bessen hebben in tegenstelling tot veel ander kleinfruit een hele uitgesproken en eigen smaak. Van de zwarte bes wordt vaak cassis-siroop gemaakt. Daarom wordt de zwarte bes ook heel vaak cassisbes genoemd. Zwarte bessen doen het op zonnige plekken en in de halfschaduw uitstekend.

De appel is winterhard en sommige soorten kunnen ook nog goed in pot staan. In de volle grond kan een appelboom aardig groot worden, maar in vergelijking tot veel andere bomen blijft de appel relatief klein. Voor het goed afrijpen van de vruchten zet je de appel het in de volle zon, maar ook in de halfschaduw zal de appel het best aardig doen.

Let bij vroege appelrassen goed op, de bloesem verschijnt al vroeg in het jaar en kan hierdoor te maken krijgen met vorst. Bij een appelboom in pot kan je deze makkelijk even een nachtje in de garage zetten, maar bij een appel in de volle grond wordt het lastiger. De bloesem kan door de vorst beschadigen, wat één van de oorzaken is van weinig appels.

Het volgende geldt voor appelbomen die je in de volle grond zet, maar misschien nog veel meer voor appelboompjes in een pot. Beperk de vegetatie rondom de stam tot het minimum. Gras en andere planten nemen vocht weg van de appelboom, wat natuurlijk ten koste gaat van de groei en gezondheid van de appelboom zelf. Vooral in een pot is iedere druppel hard nodig, gezien de grond in potten nog veel sneller uitdroogt.



Let goed op! Heb je een appelras dat vroeg bloeit? Vóór half mei (ijsheiligen) is er nog steeds kans op vorst. Met name in maart en april, wanneer zeer vroege rassen gaan bloeien, is er nog volop kans op vorst aanwezig. De bloesem van je appelboom kan hierdoor stuk vriezen. Dat is een van de meest voorkomende oorzaken van een appelboom die geen appels geeft dit jaar. De boom zal wel bloeien, maar het stuifmeel is niet langer vruchtbaar. Je kunt dit trouwens heel goed voorkomen door het weer in de gaten te houden. Met een plastic zak of noppenfolie over het boompje wil het meestal wel lukken, maar het volgende klinkt wel heel gek (maar werkt juist erg goed). Door je appelboom te besproeien met water vlak voor het gaat vriezen, creëer je het effect van een isolerende "iglo" rondom de knoppen. Als de knoppen open staan werkt dit averechts.

Bonenkruid gaat goed samen met veel andere kruiden, zelfs met kruiden zoals tijm, lavendel, salie of rozemarijn. De meerjarige bonenkruid kan na verloop van tijd gaan verhouten. De dunne takjes worden dan iets steviger en houterig. Dat is geen probleem natuurlijk, maar dit onderscheid de meerjarige soort wel sterk van de éénjarige soort. Op een zonnig plekje in de tuin groeit bonenkruid het beste, maar ook de halfschaduw is goed te doen. Het plantje wordt iets korter dan een halve meter en is makkelijk te verzorgen.

Vanille is een tropische, klimmende orchidee die in landen van oorsprong tot wel 15 meter hoog kan worden. De teelt van vanille is ook mogelijk in ons klimaat, maar dan wel in goed verwarmde kassen of binnenshuis. De temperatuur moet altijd boven de 18 graden (kamertemperatuur) blijven en de 15 meter zal deze zeer waarschijnlijk niet halen. Commercieel is de teelt van vanille niet rendabel genoeg, maar voor de hobbyist is het natuurlijk een schitterende uitdaging. En dit laatste, een uitdaging, dat is het zeker! Niet omdat de algemene verzorging van de plant erg ingewikkeld is, maar vooral omdat je de juiste omgeving moet creëren en behouden om de plant te laten groeien, bloeien èn vruchten te laten maken.

Vanille is een klimmende plant die dus vanzelfsprekend ondersteuning nodig heeft. Het beste werkt het om een houten hekwerk te gebruiken, al wordt dit voor de meeste mensen lastig omdat zij geen verwarmde kweekkas of serre hebben waar de temperatuur hoog genoeg blijft. Bij de teelt in potten kan je zelf een houten ondersteuning maken voor je vanille orchidee. Dit is nodig om te zorgen dat de plant zich goed kan ontwikkelen. Laten kruipen is niet verstandig en maakt de verzorging onnodig moeilijk, en eventuele bloemen kwetsbaarder.

Naast het kiezen van de juiste bodem en voeding (zie de kopjes bodem en bemesting), is het ontzettend belangrijk om je plant niet te veel water te geven. Hier kunnen orchideeën, en dus ook de vanille orchidee, heel slecht tegen. Geef dus steeds een beetje water. Wat wel goed kan helpen en wat de plant erg prettig zal vinden, is het besproeien van de plant met een fijne nevel. Hiermee geef je het idee van een hoge luchtvochtigheid, wat erg gunstig is voor de plant die luchtwortels maakt om vocht uit de lucht te halen. Dit heeft alles te maken met de tropische afkomst van de vanille orchidee.

Bloeien zal de plant op de eerste plaats niet zo snel doen, maar met de juiste verzorging verhoog je de kans op bloeien enorm. Als eerste moet de plant ten minste 2 of 3 jaar oud zijn voor deze kan gaan bloeien. Als het dan zo ver is, zal je de plant zelf moeten bestuiven om kans te maken op een (vaak kleine) oogst. Ik zeg daarbij ook nadrukkelijk "kans op bloeien" en "kans op een oogst" omdat deze uitdaging niet te onderschatten is. De plant doet dit nu eenmaal niet zo snel in een vreemde omgeving. Om de bloemen te bestuiven moet je het bloemvlies doorbreken met een scherp voorwerp. Doe dit heel voorzichtig! Vervolgens druk je de mannelijke pollen en de vrouwelijke stempels tegen elkaar.

Let bij het bestuiven goed op de timing. Dit is erg belangrijk, want als de plant bloeit dan is dit maar heel kort. Bovendien bloeit de plant eigenlijk alleen maar in de ochtenden. Dit kan al vanaf een uur of 6 in de ochtend gebeuren, maar in de middag zijn de bloemen al lang en breed verwelkt. Zoals je begrijpt zal je er dus heel snel bij moeten zijn en moet je de plant in de gaten houden als je het vermoeden krijgt dat deze wel eens kan gaan bloeien. Wees daarom alert. Zonder de bloemen te bestuiven vallen ze af en kan je geen vanille oogsten.

Het is misschien leuk om te weten dat de vanille orchidee niet alleen klimt langs andere bomen en planten, maar ook in sommige gevallen zelfs volledig het contact met de grond kwijtraakt. Wanneer de luchtwortels voldoende voedingsstoffen op kunnen nemen heeft de plant de wortels in de grond niet langer nodig. Deze leeft in zo'n geval volledig op mineralen en vocht uit de lucht.

Sjalotten zet je het liefste op een zonnige plek, maar ook de halfschaduw voldoet aan de eisen. Sjalotjes zijn winterhard en kan je zelfs in de winter planten als je ze voor het loof kweekt. Voor de bolletjes beperk je je het beste tot het vroege voorjaar met het planten, en oogst je in de (late) zomer.

Rogge als groenbemester heeft niet zo veel aandacht nodig. Het groeit, en aan het einde van de groei werk je de rogge (liefst vóór de korrels ontstaan, in het voorjaar) onder in de bodem. Hiermee verbeter je de bodem voor de daarop volgende teelt. Voor de reguliere teelt om rogge(meel) van te oogsten, is iets meer verzorging nodig.