Andijvie
Cichorium endivia

Andijvie soorten

Welke soorten andijvie zijn er? Andijvie is een lid van de cichorei-familie. Tot dezelfde familie behoren alle lof-soorten zoals witlof, groenlof en roodlof. Verder behoren alle andere Cichorium-soorten tot deze familie.

Andijvie is in twee soorten onder te verdelen. Krulandijvie is maakt gekruld blad en is vaak wat stugger en knapperiger. Het kan dat de smaak van krulandijvie wat bitterder van smaak is. Gewone andijvie maakt ovaalvormig, vlakke en gladdere blaadjes. Dit soort andijvie is meestal niet zo bitter van smaak. Ook is gewone andijvie altijd minder knapperig.

Je kunt verschillende rassen andijvie kopen. Het belangrijkste verschil is het zaaimoment. Bepaalde rassen andijvie zijn beter geschikt voor de winterteelt (oogsten in de winter). Andere rassen andijvie kan je beter in de herfst oogsten. Je kunt een winterras beter niet gebruiken voor de herfst. Dit heeft alles te maken met hoe makkelijk te plant kan doorschieten. Zaai de rassen dan ook op het moment waarvoor deze bedoeld zijn.

Andijvie zaaien en planten

Wanneer kan je andijvie zaaien? Andijvie kan je direct buiten zaaien van april tot mei en van juni tot augustus. Andijvie kan je binnen (voor)zaaien van februari tot april. De beste temperatuur om andijvie te ontkiemen is boven de 12℃.

Hoewel je andijvie al vroeg in het jaar binnen kunt voorzaaien, kan je beter wachten tot na de langste dag van het jaar. Zo blijft de kans op doorschieten zo klein mogelijk. Het beste is om andijvie zaadjes direct op de bestemde plek te zaaien. Kies altijd het soort andijvie (bijvoorbeeld winterandijvie) dat past bij het seizoen. Zo voorkom je het doorschieten van de plant.

Zaai je toch andijvie (binnen of buiten) vóór de langste dag van het jaar, wees er dan extra vroeg bij. Je moet andijvie dan oogsten vóór de langste dag, meestal in juni. Daarna gaat de plant bijna gegarandeerd bloeien en wordt het blad taai. Andijvie maakt een penwortel en kan hierdoor slecht tegen verspenen. Het beste is om andijvie direct op de bestemde plek te zaaien.

Per vierkante meter kan je ongeveer 15 tot 27 andijvie planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 4 tot 7 andijvie planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.

Andijvie verzorgen/standplaats

Hoe kweek je andijvie? Andijvie staat graag in de volle zon. De opname van meer zonlicht bevordert ook de smaak. In de volle zon wordt een krop breder en compacter in het midden. Laat genoeg ruimte tussen de kroppen. Zo kunnen deze lekker breed uitgroeien en kweek je meer blad. Andijvie staat erom bekend snel te kunnen doorschieten. Je begint daarom meestal later in het jaar met andijvie.



Bij het kweken van andijvie kan deze soms doorschieten. De plant is dan niet meer zo goed te eten, maar de bloemen zijn wel erg mooi om te zien. En lekker voor de bijtjes natuurlijk!

Hoe voorkom je dat andijvie doorschiet? Zaai ná de langste dag in het jaar (eind juni) en kies een resistent ras. Zorg voor een constante omgeving waarin geen grote schommelingen op te merken zijn. Denk daarbij aan een constant licht vochtige bodem. Wanneer de bodem plotseling opdroogt en de plant daarna weer heel veel water krijgt, kan de plant makkelijk doorschieten. Met name het aantal uren licht speelt een belangrijke rol bij het doorschieten.

Andijvie goede en slechte buren

Andijvie wordt vaak in rijen gekweekt.

Andijvie wisselteelt
Andijvie is een bladgewas. De ideale voorteelt is een koolgewas en de ideale nateelt is een vruchtgewas, volgens de principes van wisselteelt.

Andijvie goede buren
Andijvie kan goed worden gecombineerd met (combinatieteelt: goede buren):
Bloemkool Boerenkool Broccoli Knolraap Paksoi Palmkool Prei Rode kool Romanesco Slabonen Spruitkool Stengelui Tomaat Venkel Witte kool

Andijvie slechte buren
Andijvie kan slecht worden gecombineerd met (combinatieteelt: slechte buren):
Biet Bladselderij Bleekselderij Knolselderij Lavas Peterselie Wortelpeterselie

Andijvie water geven

Hoeveel water geef je andijvie? Geef water dagelijks of om de dag veel water. Kijk daarbij altijd goed naar de bodem. Als de bodem nog erg vochtig is kan je het een dag overslaan. Andijvie en andere bladgewassen hebben veel water nodig om goed te groeien. De planten kunnen na slechts één dagje droogte al slap gaan hangen.

Andijvie grondsoort

Welke grondsoort voor andijvie? Andijvie heeft geen sterke eis voor een bepaalde grondsoort. Wel groeien de planten het beste op een zure tot neutrale bodem. Dit is slechts een lichte voorkeur. In principe kan je andijvie dus op alle grondsoorten kweken. De bodem moet dan wel enigszins vochthoudend zijn, om uitdroging te voorkomen. Overtollig water moet ook goed weg kunnen dus je kunt kleigrond het beste vermijden.

Wat is pH?

Andijvie bemesten

Wat heeft andijvie nodig om te groeien? Geef andijvie een stikstofrijke mestvoeding. Hiermee wordt de aanmaak en ontwikkeling van het blad bevorderd. Bladgroei wil je versterken bij andijvie en andere bladgewassen in de moestuin. Je kunt een algemene mestvoeding geven en een handje extra stikstofrijke voeding, of een kant-en-klare mestvoeding nemen die van nature een groter aandeel stikstof bevat.

Welke meststof gebruik je voor andijvie? De beste meststof voor het kweken van andijvie heeft bij benadering een NPK samenstelling van 12-6-20.

Wat is NPK?

Andijvie bloei en bestuiven

Wanneer bloeit andijvie? Andijvie bloeit doorgaans van juni tot augustus.

Moet je andijvie bestuiven? Nee, voor de teelt is dat niet nodig. Wel als je zaadjes wilt kunnen oogsten. Andijvie is zelfbestuivend en een éénhuizige plant met tweeslachtige bloemen. De bestuiving wordt vooral verzorgd door insecten die op de bloemen afkomen. Tot bloei zal de plant echter niet komen als de bedoelde teelt goed is gelukt.

Wanneer andijvie oogsten

Wanneer kan je andijvie oogsten? Andijvie oogst je doorgaans van mei tot december.

Het kweken van andijvie kan dan ook gedurende een langere periode, waardoor je meerdere keren andijvie kunt oogsten in een jaar als je meerdere keren hebt gezaaid.

Hoe oogst je andijvie? Door de krop aan de onderkant van het blad vast te pakken, kan je de andijvie met een draaiende beweging losmaken van de grond. Op dezelfde manier wordt ook een krop sla geoogst.

Andijvie gebruiken en bewaren

Hoe gebruik je andijvie? Andijvie is een veelzijdige plant die zo wel rauw te gebruiken is als door warme gerechten. Van andijvie worden vaak diverse stamppotten gemaakt. Je kunt andijvie ook door een salade verwerken als saladegroente. Andijvie is daarnaast ook erg geschikt om mee te roerbakken.

Hoe lang is andijvie houdbaar? Een vers geoogste krop andijvie bewaar je het beste in de koeling. Deze blijft tot maximaal 2 dagen goed. Het beste is om een krop andijvie pas te oogsten als je deze gaat gebruiken. Je kunt andijvie opfrissen en langer houdbaar maken door deze in een kom, pan of emmer met water te zetten.

Als je de wortels aan de plant laat zitten kan je de plant in water zetten om deze nog enkele dagen langer te bewaren. Wacht dan niet te lang met het gebruiken ervan! De krop wordt snel slecht en het blad wordt dan slap en kan snotterig gaan aanvoelen. Andijvie is dan niet meer geschikt om te gebruiken.

Andijvie kiemgroenten

Kan je andijvie als kiemgroente eten? Ja, andijvie is een uitstekende kiemgroente en is ook dan lekker en gezond. Van alle kiemgroenten is andijvie samen met kropsla een van de kleinste. De smaak is echter herkenbaar, zelfs bij de kiemen. Andijvie is als kiemgroente goed door een salade te gebruiken.

Andijvie ziektes en plagen

Welke ziektes en plagen zijn er bij andijvie? Vooral luizen vinden regelmatig hun weg tussen de compacte kropjes andijvie. Dit is niet het soort bladluis dat je bijvoorbeeld bij tuinbonen tegenkomt, de zwarte of groene. Vaak zijn de luizen in andijvie (en ook bij kropsla) luizen met vleugeltjes. Ook slakken houden erg van andijvie. Je doet er goed aan om preventief maatregelen tegen slakken te nemen.

Andijvie plant tabel