Witlof
Cichorium intybus

Spoel de kiemgroenten twee maal per dag goed schoon en laat deze vervolgens goed uitlekken. Doe je dat niet, dan kunnen ze gaan schimmelen en rotten. Je merkt dat als de kiemgroenten heel vies gaan ruiken. Het kweken van kiemgroenten is hierdoor niet altijd even makkelijk. Te veel vocht en ze gaan rotten, te weinig vocht en ze drogen uit. Vooral het regelmatig goed spoelen van de kiemgroenten is erg belangrijk.

Spoel de kiemgroenten twee maal per dag goed schoon en laat deze vervolgens goed uitlekken. Doe je dat niet, dan kunnen ze gaan schimmelen en rotten. Je merkt dat als de kiemgroenten heel vies gaan ruiken. Het kweken van kiemgroenten is hierdoor niet altijd even makkelijk. Te veel vocht en ze gaan rotten, te weinig vocht en ze drogen uit. Vooral het regelmatig goed spoelen van de kiemgroenten is erg belangrijk.

Spoel de kiemgroenten twee maal per dag goed schoon en laat deze vervolgens goed uitlekken. Doe je dat niet, dan kunnen ze gaan schimmelen en rotten. Je merkt dat als de kiemgroenten heel vies gaan ruiken. Het kweken van kiemgroenten is hierdoor niet altijd even makkelijk. Te veel vocht en ze gaan rotten, te weinig vocht en ze drogen uit. Vooral het regelmatig goed spoelen van de kiemgroenten is erg belangrijk.

Spoel de kiemgroenten twee maal per dag goed schoon en laat deze vervolgens goed uitlekken. Doe je dat niet, dan kunnen ze gaan schimmelen en rotten. Je merkt dat als de kiemgroenten heel vies gaan ruiken. Het kweken van kiemgroenten is hierdoor niet altijd even makkelijk. Te veel vocht en ze gaan rotten, te weinig vocht en ze drogen uit. Vooral het regelmatig goed spoelen van de kiemgroenten is erg belangrijk.

De brandnetel is als plant eigenlijk vooral berucht door het brandende gevoel op de huid bij aanraking met de haartjes aan de plant. Zelf brandnetels kweken is een gewaagde klus, en niet alleen vanwege de brandende en prikkende plekjes die de plant kan veroorzaken. Een minstens zo groot gevaar is het woekeren van deze plant. De wortels van de plant kunnen namelijk op meerdere plekken boven komen en een nieuwe plant laten groeien, maar ook de zaden vormen een gevaar. De brandnetel zaait zichzelf gemakkelijk uit na de bloei, het beste knip je de bloeistengels dus af vóór de zaden zijn gevormd.



Je kunt een brandnetel prima op plekken zetten waar minder vaak de zon komt, zoals in de halfschaduw of zelfs op schaduwrijke plekken. Veeleisend is de brandnetel niet, want ook op minder geschikte plekken groeit de plant aardig. Voor het zetten van brandnetelthee wil je natuurlijk grote planten met dikke toppen. Voor het maken van brandnetelgier is een grote plant niet belangrijk, als je maar genoeg brandnetel hebt om gier van te maken.

Eigenlijk is zevenblad een berucht onkruid. Wanneer het eenmaal in je tuin verschijnt krijg je het niet meer weg, dat zal je weten ook! De plant zaait zichzelf keer op keer uit na het bloeien, maar ook de wortels verspreiden zich ondergronds. De plant duikt ieder jaar weer in tienvoud overal in de tuin op en het worden er ieder jaar meer en meer. Wat je ertegen kunt doen? Héél veel pesto eten! En om die reden zou je natuurlijk kunnen kiezen om alsnog zevenblad te kweken in een pot of bak of in een vak met stevig worteldoek. Zorg dan dat je de bloemen afknipt vóór de zaden zijn gevormd. Het plantje groeit ook op plekken in de halfschaduw en op schaduwrijke plekken erg goed.

Palmkool, officieel Cavolo Nero of Nero di Toscana, is een koolsoort die de naam "palmkool" te danken heeft aan de vorm van het blad. Dit heeft namelijk veel weg van de vorm van het blad van een palmboom. Paksoi lijkt dus echt op een mini palmboompje, en zeker als je het onderste blad eerst oogst ziet het er echt zo uit. Palmkool wordt aardig groot, net als boerenkool en andere koolgewassen die voor het blad worden gekweekt. Het beste kan je dus zeker de geadviseerde plantafstand aanhouden, en tussen eventuele rijen zelfs een grotere afstand aanhouden.

De sopropo of bittermeloen is een exotische plant die hier lastig is om te kweken. Je hebt daarom eigenlijk altijd wel een kweekkas nodig, op een zonnige plek natuurlijk. Sopropo is met name in Suriname populair. De plant, die ook bittermeloen wordt genoemd, heeft iets nodig om langs omhoog te klimmen. Op de zelfde wijze als komkommers en meloenen maakt bittermeloen/sopropo hechtrankjes. Deze willen zich ergens aan vastgrijpen. Het beste is om de plant langs een lange stok, of een draad aan het dak van de kweekkas, omhoog te laten klimmen.

De zoete aardappel kan snel groeien en maakt steeds meer wortels en scheuten die uiteindelijk (slingerende) stengels zullen vormen. Omdat de zoete aardappel pas na half mei naar buiten of in de kas gezet kan worden, heeft deze tot die tijd dus nog wel wat ruimte nodig. Het kweken van de zoete aardappel in een kas is sterk aan te raden. Deze niet-inheemse plant heeft namelijk veel warmte en zonlicht nodig, maar ook een beschut plekje waar deze beschermd wordt tegen een sterke wind.

Ook wanneer de zoete aardappel wordt uitgeplant heeft deze nog veel ruimte nodig om te groeien. De plant wordt namelijk vele malen groter (vooral langer) dan een gewone aardappel en het is eigenlijk een beetje een klimplant. Omdat deze geen hechtrankjes maakt moet je de scheuten ergens omheen of tussen kunnen leiden. Wat ondersteuning zoals een hekwerk, trellis, betongaas of stevig net is dan ook geen overbodige luxe als je zoete aardappelen wilt kweken. De plant zelf kan zo'n anderhalve meter hoog worden in de periode dat deze hier groeit. en is ook uitstekend als een soort bodembedekker.

Paprika's zijn leuke plantjes om te kweken. Vooral omdat je ze in iedere tuin, op ieder balkon of dakterras en elk ander plekje kunt kweken. Zo lang daar maar een flinke hoeveelheid zonlicht en warmte krijgen, doen ze het er vast erg goed. Paprika's zijn uitstekende planten voor in (dan wel ruime) potten en bakken en de planten kunnen, afhankelijk van het soort, erg groot worden. Ze maken meestal niet veel blad maar wel grote stengels.



Paprika's en bestuiving, dat is nog wel even een dingetje. Paprika's zal je zeker moeten bestuiven. Insecten en de wind doen veel voor je, maar niet alles. Net als bij tomaten kan je paprika's voorzichtig tegen de stam tikken met een stokje, of de plant voorzichtig schudden. Paprika's zijn zelfbestuivend, maar hebben wel hulp nodig van de wind. Zeker als je de planten in een kas kweekt (wat sterk is aan te raden, maar geen vereiste is), is het nodig om de bestuiving zelf in handen te nemen. Normaalgesproken schud de wind de planten heen en weer, in de kas zal jij dat even moeten doen. Bloemen die niet (goed) zijn bestoven, vallen van de plant af en worden zo teruggegeven aan de natuur.

Hoe kweek je kiwano? Kiwano kweken is een flinke uitdaging. Je hebt er een kas voor nodig in de volle zon. Kiwano heeft namelijk veel zonlicht nodig om goed te groeien. Toch zet je een kiwano het beste op een beschut plekje. Bij het kweken van kiwano in een kas is deze beschermd tegen weersinvloeden. Kiwano komt van oorsprong uit Kalahari, Afrika. Een warm en erg droog gebied.

Kiwano kan ontzettend gaan woekeren. De plant maakt net als de komkommer en meloen -waar deze dan ook familie van is- veel uitlopers. Ook deze uitlopers maken weer uitlopers. Als je een kleine kweekkas hebt of de ruimte nodig hebt, verwijder dan zo veel mogelijk zijscheuten, Houd er een paar over en geef die alle ruimte om te groeien.

Kiwano kweken lukt het beste tegen een groot hekwerk, een trellis tegen een muur, een stuk betongaas en vrijwel al het andere waar de plant langs kan klimmen. Je kunt kiwano ook laten kruipen als je daar de ruimte voor hebt. Dit werkt bij de teelt voor de vruchten ook bijzonder goed, mits het niet te veel regent. Regen betekend een grotere kans op schimmels.

Citroengras komt uit tropische streken. Dat betekend dat sereh, zoals de plant ook wel wordt genoemd, veel warmte nodig heeft. Ook heeft citroengras veel licht nodig en de ideale standplaats is dus echt in de volle zon. Je kunt de plant in een pot kweken en buiten zetten vanaf half mei, maar het kan ook in de volle grond in een kas. In tropische streken wordt de plant tot wel anderhalve meter hoog, maar hier zal de plant niet zo groot worden. Het tropische plantje staat graag een beetje beschut, beschermd tegen de wind. In de kas zou deze het dus uitstekend kunnen doen.

Citroengras of sereh is beslist niet winterhard, maar bij de teelt in potten of bakken kan je de pot of bak in de winter binnen zetten. In de kas wil het soms ook lukken om sereh te overwinteren, als je de plant extra in bescherming neemt. Als je citroengras in de volle grond zet in een kas, bedenk je dan goed dat de plant hier nog jaren kan blijven staan (mits deze de winters overleefd). Citroengras blijft toch een vaste plant.

Linzen zijn niet zo bekend in de Nederlandse moestuin, maar de plantjes zijn erg makkelijk zelf te kweken. Je kunt het al proberen met een zakje gedroogde (belangrijk: onbewerkte) linzen uit de supermarkt! Linzen zijn onderhoudsarm. Wel heb je er flink wat van nodig voor een lekkere maaltijd. Net als lage slabonen of stamslabonen, heb je in een veldje van een vierkante meter een aardige opbrengst waar je met het gezin van kunt eten. Van één plantje krijg je amper genoeg voor jezelf.

Linzen zijn peulvruchten, zoals je misschien al vermoedde bij het zien van de linzen uit de winkels. De plantjes blijven vrij laag en hebben weinig verzorging nodig. Kies voor het kweken van linzen een warm plekje uit in de volle zon, of als het niet anders kan in de halfschaduw. Linzen geef je met enige regelmaat water. Je laat ze natuurlijk niet verzuipen, maar kurkdroog is ook niet prettig. Het beste is om de grond constant licht vochtig te houden.

Bloemkool wordt erg groot en neemt behoorlijk wat ruimte in. Heel belangrijk: kies een plek uit waar de voorgaande jaren geen koolsoorten hebben gegroeid en pas wisselteelt toe. Dit doe je om schimmels en ziektes te voorkomen, maar ook om de balans in voedingsstoffen van de bodem in stand te houden. Bloemkool doet het goed in de halfschaduw. In de zomer kan het blad enigszins slap gaan hangen door de warmte. De halfschaduw is daarom beter dan de volle zon, maar beiden zijn mogelijk. Ook op schaduwrijke plekken groeit bloemkool meestal aardig, maar bij meer zonlicht (op het blad, niet op de bloemkool zelf) zal je merken dat dit de groei bevorderd.

Wanneer de bloemkool zelf begint te groeien in het hart van de plant, is het belangrijk om deze af te dekken met het blad dat er omheen groeit. Dat is belangrijk, want door zonlicht zal de witte bloemkool verkleuren en wordt deze geel-achtig van kleur. Daarnaast zal de bloemkool eerder gaan openbreken in kleinere stukjes als er veel zonlicht bij komt, en dan heb je geen mooie en hele bloemkool meer. Wanneer de bloemkool begint te splitsen in delen, dan is de bloei het volgende dat op het programma staat. Dat wil je natuurlijk voorkomen. Door de bloemkool af te dekken wordt deze groter, blijft deze heel en mooi wit van kleur.

Deze exotische plant heeft veel warmte en veel zonlicht nodig. De teelt in een kweekkas wordt daarom sterk aanbevolen. Hoewel een watermeloen ook buiten de kweekkas gehouden kan worden, geeft dit vaak toch veel minder resultaat. De grootste kans op een redelijke oogst heb je als je de plant op een terras of balkon zet, aan de zuidzijde van het gebouw en vooral erg beschut en beschermd tegen harde wind. In de kweekkas blijft echter de makkelijkste manier. Dat komt omdat wind van buiten hier niet zo sterk binnen kan dringen, de temperaturen hoger zijn (en ook langer hoog blijven), de luchtvochtigheid bijna altijd hoger uitvalt dan buiten, en deze combinatie voor de watermeloen erg prettig is.

Eenmaal uitgezet in de kas (of in een ruime pot of bak) hebben watermeloenen iets nodig om langs omhoog te klimmen. Oorspronkelijk zijn het een soort kruipende planten, je kunt ze dus ook laten kruipen. Bedenk je dan wel dat het blad en de vruchten de grond raken en hierdoor gevoeliger zijn voor schimmels en ongedierte. Dat gezegd hebbende is het verstandig om een watermeloen langs betongaas, een hekwerk, trellis of zelfs een hele lange en stevige stok omhoog te laten klimmen. Dat kan eventueel ook schuin omhoog langs een speciaal diagonaal gemaakte constructie (maakt het ondersteunen wat makkelijker).



Watermeloenen kunnen groot, maar vooral erg zwaar worden. Het steeltje kan knappen als de vrucht aan de plant groeit, of de plant begeeft het en er worden delen van de plant losgetrokken door de veel te zware vrucht. Wat je hiertegen kunt doen is het verzamelen van netjes, bijvoorbeeld netjes van mandarijnen of andere verpakkingen. De netjes kan je om de groeiende watermeloen doen en met een touwtje langs het hekwerk (of het dak van de kas) vastbinden. Hiermee geef je de vrucht extra ondersteuning zodat deze de plant niet kan beschadigen. Of nog belangrijker, van de plant af knapt en stukvalt op de grond. Dat laatste is mij namelijk al eens overkomen en dat is enorm balen!



Het bestuiven van de watermeloen is ook nog een dingetje. In tegenstelling tot de komkommer, moet de watermeloen wel echt bestoven worden. Anders krijgt deze namelijk geen vruchten, de bloemetjes met vruchtbeginsel vallen af als deze niet (goed) zijn bestoven. Veel insecten helpen je hierbij, maar door dit met de hand te doen weet je zeker dat alles goed gaat. Vooral in de kas is dat extra helpende handje nodig. Je kunt een wattenstaafje of kwastje gebruiken om stuifmeel over te brengen, maar je kunt ook de hele mannelijke bloem plukken en hiermee meerdere vrouwelijke bloemen bestuiven. De watermeloen is éénhuizig, wat erop neerkomt dat de mannelijke en vrouwelijke bloemen aan dezelfde plant groeien. De vrouwelijke bloemen herken je aan het kleine bolletje achter de bloem (zie de foto hierboven), dit wordt uiteindelijk de watermeloen. Mannelijke bloemen hebben dit vruchtbeginsel niet (zie de foto hieronder). Het steeltje van de mannelijke bloem is ook vaak langer en smaller.

Spoel de kiemgroenten twee maal per dag goed schoon en laat deze vervolgens goed uitlekken. Doe je dat niet, dan kunnen ze gaan schimmelen en rotten. Je merkt dat als de kiemgroenten heel vies gaan ruiken. Het kweken van kiemgroenten is hierdoor niet altijd even makkelijk. Te veel vocht en ze gaan rotten, te weinig vocht en ze drogen uit. Vooral het regelmatig goed spoelen van de kiemgroenten is erg belangrijk.

Welke standplaats voor aardbeien? Aardbeienplantjes staan het liefste in de volle zon. Bij meer zonlicht rijpen de vruchten beter. De vruchten worden groter en de plant maakt meer vruchten. In de halfschaduw kan je aardbeien ook telen. De grond droogt er minder snel uit, wat goed is voor je plantjes, maar ideaal is het niet om bij minder zonlicht te kweken.

Hoe kun je het beste aardbeien kweken? De teelt van aardbeien is niet zo makkelijk als men vaak denkt. Je krijgt altijd wel een paar aardbeien, maar het zijn er weinig of ze blijven heel klein. In de volle grond lukt de teelt van aardbeien het beste. In de volle grond drogen de plantjes minder snel uit en ze hebben meer ruimte om te wortelen. De teelt in potten en bakken is leuk omdat het minder ruimte inneemt. Je kunt ze makkelijk verplaatsen, maar je bent constant bezig met water geven. Potten en bakken drogen snel uit.

Om de zoetste, lekkerste, sappigste èn grootste aardbeien te krijgen, kies je als eerste een geschikt ras. Verder valt of staat een lekkere aardbei bij een goede verzorging. Verkijk je niet op de grote aardbeien uit de winkel. Zo groot worden aardbeien uit eigen tuin waarschijnlijk niet. Je kunt aardbeien telen in een kweekkas. Dan heb je de meeste kans op grote aardbeien. Wederom als je het juiste ras hebt gekozen en je plantjes een goede verzorging geeft.

Bloemkool wordt erg groot en neemt behoorlijk wat ruimte in. Heel belangrijk: kies een plek uit waar de voorgaande jaren geen koolsoorten hebben gegroeid en pas wisselteelt toe. Dit doe je om schimmels en ziektes te voorkomen, maar ook om de balans in voedingsstoffen van de bodem in stand te houden. Bloemkool doet het goed in de halfschaduw. In de zomer kan het blad enigszins slap gaan hangen door de warmte. De halfschaduw is daarom beter dan de volle zon, maar beiden zijn mogelijk. Ook op schaduwrijke plekken groeit bloemkool meestal aardig, maar bij meer zonlicht (op het blad, niet op de bloemkool zelf) zal je merken dat dit de groei bevorderd.

Wanneer de bloemkool zelf begint te groeien in het hart van de plant, is het belangrijk om deze af te dekken met het blad dat er omheen groeit. Dat is belangrijk, want door zonlicht zal de witte bloemkool verkleuren en wordt deze geel-achtig van kleur. Daarnaast zal de bloemkool eerder gaan openbreken in kleinere stukjes als er veel zonlicht bij komt, en dan heb je geen mooie en hele bloemkool meer. Wanneer de bloemkool begint te splitsen in delen, dan is de bloei het volgende dat op het programma staat. Dat wil je natuurlijk voorkomen. Door de bloemkool af te dekken wordt deze groter, blijft deze heel en mooi wit van kleur.

De meeste soorten tijm zijn matig winterhard en kunnen veel hebben. Een plekje in de volle zon heeft tijm erg nodig, op plekken met meer schaduw krijgt het plantje niet alleen te weinig licht. Stel dat je het plantje aan de schaduwzijde van het huis zet, dan wordt het hier ook al heel snel veel te koud gedurende de winter. Altijd in de volle zon dus, op een warm plekje in de tuin!

Hazelnoten zijn een van de weinige noten die hier in ons land weelderig kunnen groeien. Op vrijwel iedere plek aan de bosrand van een loofbos, doet de hazelnoot het goed. Op een plekje in de halfschaduw kan je een hazelaar goed planten, dat geldt zo wel voor de struik als boom variëteit. De boom maakt een mooie, recht opgaande stam met bovenin vertakkingen. De struikhazelaar maakt vanuit de kern in de grond veel verschillende vertakkingen. De takken zoeken naar licht en groeien in de richting van het licht omhoog. Onderschat de struikhazelaar niet, want ook deze kan heel erg groot worden, net zo groot of misschien zelfs groter als de boomhazelaar als de struik voldoende ruimte krijgt. Het is dan ook nodig om de hazelaar met regelmaat flink terug te snoeien.

De bestuiving van hazelnoten is nog wel een dingetje. Voor zo ver mij bekend is, is de hazelnoot zelfbestuivend. De hazelaar maakt zogenoemde "katjes", lange sliertjes van bloemen die naar beneden hangen, maar ook vrouwelijke bloemetjes. De vrouwelijke bloemetjes zijn heel klein en hebben een paars/rood pluimpje. Stuifmeel wordt door de wind verspreid over de hele hazelaar en hazelaars in de omgeving, en komt terecht op de pluimpjes van de hele kleine vrouwelijke bloemetjes. De vrouwelijke bloemetjes zullen vervolgens gedurende de hele zomer uitgroeien tot hazelnoten. Soms gebeurd het dat een hazelnoot maar heel weinig katjes maakt. Zo zaten hier ooit aan een kleine, jonge hazelaar maar twee katjes. Wel heel veel vrouwelijke bloemetjes, en dat was leuk. In dit geval helpt het als er nog een tweede hazelaar bij staat die ook katjes maakt. Je kan eventueel katjes van (wilde) hazelaars uitschudden in een potje of bakje, en het opgevangen stuifmeel verspreiden over de bloemetjes van je eigen hazelaar. Gelukkig is dat meestal niet nodig, maar soms zit er een jaar tussen dat het iets minder goed gaat.

De zwarte bes is een heerlijke bessensoort als je ervan houd. Dat laatste wil ik heel graag even benadrukken; Als je ervan houd, want de bessen hebben in tegenstelling tot veel ander kleinfruit een hele uitgesproken en eigen smaak. Van de zwarte bes wordt vaak cassis-siroop gemaakt. Daarom wordt de zwarte bes ook heel vaak cassisbes genoemd. Zwarte bessen doen het op zonnige plekken en in de halfschaduw uitstekend.

De appel is winterhard en sommige soorten kunnen ook nog goed in pot staan. In de volle grond kan een appelboom aardig groot worden, maar in vergelijking tot veel andere bomen blijft de appel relatief klein. Voor het goed afrijpen van de vruchten zet je de appel het in de volle zon, maar ook in de halfschaduw zal de appel het best aardig doen.

Let bij vroege appelrassen goed op, de bloesem verschijnt al vroeg in het jaar en kan hierdoor te maken krijgen met vorst. Bij een appelboom in pot kan je deze makkelijk even een nachtje in de garage zetten, maar bij een appel in de volle grond wordt het lastiger. De bloesem kan door de vorst beschadigen, wat één van de oorzaken is van weinig appels.

Het volgende geldt voor appelbomen die je in de volle grond zet, maar misschien nog veel meer voor appelboompjes in een pot. Beperk de vegetatie rondom de stam tot het minimum. Gras en andere planten nemen vocht weg van de appelboom, wat natuurlijk ten koste gaat van de groei en gezondheid van de appelboom zelf. Vooral in een pot is iedere druppel hard nodig, gezien de grond in potten nog veel sneller uitdroogt.



Let goed op! Heb je een appelras dat vroeg bloeit? Vóór half mei (ijsheiligen) is er nog steeds kans op vorst. Met name in maart en april, wanneer zeer vroege rassen gaan bloeien, is er nog volop kans op vorst aanwezig. De bloesem van je appelboom kan hierdoor stuk vriezen. Dat is een van de meest voorkomende oorzaken van een appelboom die geen appels geeft dit jaar. De boom zal wel bloeien, maar het stuifmeel is niet langer vruchtbaar. Je kunt dit trouwens heel goed voorkomen door het weer in de gaten te houden. Met een plastic zak of noppenfolie over het boompje wil het meestal wel lukken, maar het volgende klinkt wel heel gek (maar werkt juist erg goed). Door je appelboom te besproeien met water vlak voor het gaat vriezen, creëer je het effect van een isolerende "iglo" rondom de knoppen. Als de knoppen open staan werkt dit averechts.

Vanille is een tropische, klimmende orchidee die in landen van oorsprong tot wel 15 meter hoog kan worden. De teelt van vanille is ook mogelijk in ons klimaat, maar dan wel in goed verwarmde kassen of binnenshuis. De temperatuur moet altijd boven de 18 graden (kamertemperatuur) blijven en de 15 meter zal deze zeer waarschijnlijk niet halen. Commercieel is de teelt van vanille niet rendabel genoeg, maar voor de hobbyist is het natuurlijk een schitterende uitdaging. En dit laatste, een uitdaging, dat is het zeker! Niet omdat de algemene verzorging van de plant erg ingewikkeld is, maar vooral omdat je de juiste omgeving moet creëren en behouden om de plant te laten groeien, bloeien èn vruchten te laten maken.

Vanille is een klimmende plant die dus vanzelfsprekend ondersteuning nodig heeft. Het beste werkt het om een houten hekwerk te gebruiken, al wordt dit voor de meeste mensen lastig omdat zij geen verwarmde kweekkas of serre hebben waar de temperatuur hoog genoeg blijft. Bij de teelt in potten kan je zelf een houten ondersteuning maken voor je vanille orchidee. Dit is nodig om te zorgen dat de plant zich goed kan ontwikkelen. Laten kruipen is niet verstandig en maakt de verzorging onnodig moeilijk, en eventuele bloemen kwetsbaarder.

Naast het kiezen van de juiste bodem en voeding (zie de kopjes bodem en bemesting), is het ontzettend belangrijk om je plant niet te veel water te geven. Hier kunnen orchideeën, en dus ook de vanille orchidee, heel slecht tegen. Geef dus steeds een beetje water. Wat wel goed kan helpen en wat de plant erg prettig zal vinden, is het besproeien van de plant met een fijne nevel. Hiermee geef je het idee van een hoge luchtvochtigheid, wat erg gunstig is voor de plant die luchtwortels maakt om vocht uit de lucht te halen. Dit heeft alles te maken met de tropische afkomst van de vanille orchidee.

Bloeien zal de plant op de eerste plaats niet zo snel doen, maar met de juiste verzorging verhoog je de kans op bloeien enorm. Als eerste moet de plant ten minste 2 of 3 jaar oud zijn voor deze kan gaan bloeien. Als het dan zo ver is, zal je de plant zelf moeten bestuiven om kans te maken op een (vaak kleine) oogst. Ik zeg daarbij ook nadrukkelijk "kans op bloeien" en "kans op een oogst" omdat deze uitdaging niet te onderschatten is. De plant doet dit nu eenmaal niet zo snel in een vreemde omgeving. Om de bloemen te bestuiven moet je het bloemvlies doorbreken met een scherp voorwerp. Doe dit heel voorzichtig! Vervolgens druk je de mannelijke pollen en de vrouwelijke stempels tegen elkaar.

Let bij het bestuiven goed op de timing. Dit is erg belangrijk, want als de plant bloeit dan is dit maar heel kort. Bovendien bloeit de plant eigenlijk alleen maar in de ochtenden. Dit kan al vanaf een uur of 6 in de ochtend gebeuren, maar in de middag zijn de bloemen al lang en breed verwelkt. Zoals je begrijpt zal je er dus heel snel bij moeten zijn en moet je de plant in de gaten houden als je het vermoeden krijgt dat deze wel eens kan gaan bloeien. Wees daarom alert. Zonder de bloemen te bestuiven vallen ze af en kan je geen vanille oogsten.

Het is misschien leuk om te weten dat de vanille orchidee niet alleen klimt langs andere bomen en planten, maar ook in sommige gevallen zelfs volledig het contact met de grond kwijtraakt. Wanneer de luchtwortels voldoende voedingsstoffen op kunnen nemen heeft de plant de wortels in de grond niet langer nodig. Deze leeft in zo'n geval volledig op mineralen en vocht uit de lucht.

Sjalotten zet je het liefste op een zonnige plek, maar ook de halfschaduw voldoet aan de eisen. Sjalotjes zijn winterhard en kan je zelfs in de winter planten als je ze voor het loof kweekt. Voor de bolletjes beperk je je het beste tot het vroege voorjaar met het planten, en oogst je in de (late) zomer.

Rogge als groenbemester heeft niet zo veel aandacht nodig. Het groeit, en aan het einde van de groei werk je de rogge (liefst vóór de korrels ontstaan, in het voorjaar) onder in de bodem. Hiermee verbeter je de bodem voor de daarop volgende teelt. Voor de reguliere teelt om rogge(meel) van te oogsten, is iets meer verzorging nodig.