Onkruid in je voordeel gebruiken

Een moestuin is in het begin altijd strak, netjes en geordend, maar het blijft niet altijd zo mooi. In het eerste jaar verkleurt het hout al, tegelpaden verzakken of verschuiven een beetje en onkruid groeit op de meest onmogelijke plekken! Ben jij iemand die het allemaal aanpakt? Wij vinden dat een moestuin helemaal niet schoon en strak hoeft te zijn.

Gewoon lui, of zit er meer achter?

Natuurlijk is het ook een beetje luiheid, maar er zit ook meer achter! Veel onkruid is alleen onkruid omdat je het niet wilt op die plek. Wij stellen ons altijd de vraag: Moet die tuin echt helemaal schoon zijn? En het antwoord is vaak nee, want onkruid lokt ook bestuivers en roofinsecten naar je moestuin.

Een beetje "onkruid" helpt je moestuin gezond te blijven. Vruchtgewassen worden beter bestoven, of die vroege bladluizenplaag wordt direct de kop ingedrukt. Dus ja, we zijn een beetje lui, maar we zijn ook bewust lui door bewust te kiezen waar en wanneer we lui zijn.

Bewuste strookjes met onkruid

Tussen de moestuinbakken en -vakken, langs de kweekkas en tussen tegelpaden, laten we bewust strookjes grond onbenut. Wat daar groeit, laten we gewoon z'n gang gaan. Tenzij het heel groot of onbeheersbaar wordt zoals zaden van een grote boom die opkomen, of hele struiken met pluizenbollen, is hier eigenlijk niet zoveel aan de hand.

Het onkruid rondom deze bakken groeit gewoon hoe het zelf wil groeien. De plantjes die hier opkomen, die komen uit de buurt aanwaaien of worden door vogels achtergelaten. Het zijn dus allemaal plantjes die hier van nature goed groeien. Dat draagt bij aan de lokale biodiversiteit, specifiek voor deze regio.

Wat blijkt? Op deze stukjes grond groeit echt van alles. Op een droog hoekje is sedum gaan groeien, daarnaast staat een verdwaald struikje hysop, verderop groeit opeens komkommerkruid... Die strookjes met onkruid veranderen in strookjes met van alles wat. Ook eetbare kruiden of zelfs tomatenplantjes van vorig jaar gevallen tomaatjes.

Op het platteland of in een volkstuin doen we dat anders. Maar deze aanpak is ideaal voor stadstuinen. Betegelde paadjes, weinig ruimte en tóch bijdragen aan de flora en fauna in de omgeving.

We gooien onkruid bijna nooit weg

Wat we ook doen met onkruid is dit gebruiken als mulchlaag. Eigenlijk hoort de grond helemaal niet kaal te zijn. Alleen in een donker beukenbos zie je kale grond, maar op elke andere plek ontstaan planten. Zo hoort het te gaan in de natuur. Er ligt van alles, van kleine plantjes tot dood plantenmateriaal en takjes.

Enerzijds laten we onkruid in onze strookjes staan, die zijn hier speciaal voor gemaakt. Anderzijds maken we de moestuinbakken wel gewoon vrij. Daar moeten de worteltjes en slaplantjes natuurlijk goed kunnen groeien. Het onkruid dat we uit de bakken of vakken halen, gooien we niet weg.

Soms gaat het verwijderde onkruid op de composthoop, maar meestal gebruiken we het als mulchlaag. Onkruidjes en grassen die we uit de grond trekken, leggen we in de zon te drogen op de (meestal dan nog) kale grond. Hierdoor bedekken we de grond en de onkruiden zorgen voor een levendige bodem.

Bovendien laten de dode onkruiden op de grond voedingsstoffen vrij. Bij echt woekerende planten snijden we de wortels af. Ook letten we op dat uitgebloeide bloemetjes niet óók op de grond komen. Dan verspreid het zich ook niet zo snel dat we het niet meer kunnen bijhouden.

Snoeiafval op de composthoop

We hebben ook een composthoop. Daar gooien we meestal grof snoeiafval en grote (dode) planten op, samen met eventuele fruitschillen en dergelijke uit de keuken. Hier verdwijnt dus al het afval dat te groot is. Je kunt een dikke tak niet tussen de worteltjes leggen bijvoorbeeld. Die gaat dan gewoon bij de compost.

De composthoop wordt zo luchtig en krijgt goed tijd om te verteren. Daarna kan dat ook weer gebruikt worden om grond in bakken, vakken of in de kweekkas of tuin aan te vullen. En zo is er voor al het groenafval een mooie toepassing. Door alle middelen van eigen bodem te gebruiken, zonder chemische bestrijdingsmiddelen, kweek je biodynamisch.