Veldkers
Zaaien kweken en oogsten

Veldkers draagt de wetenschappelijke (Latijnse) naam Cardamine en is een lid van de kruisbloemenfamilie, ook wel brassicaceae.

Veldkers is een heel klein plantje dat als onkruid wordt te zien. Kenners weten beter. Dit kleine plantje is eetbaar en groeit vrijwel overal. Tussen straatstenen of tussen de tegels, op de stoep, in of bij bosjes en in perken. Als je er zaadjes van hebt kan je het overal kweken. Het uiterlijk lijkt een beetje op een kleine versie van de waterkers, maar is dat beslist niet.

Zo ziet de teelt van veldkers eruit, al is het eigenlijk niet echt een teelt. Verzorgen zit er bijna niet bij. Hieronder lees je er alles over.

Veldkers soorten

Het plantje veldkers, ook wel bekend als Cardamine, is een piepklein plantje dat vaak als onkruid wordt gezien. Kenners weten beter, want dit piepkleine plantje is gewoon eetbaar en kan door salades worden gedaan. Veldkers kent een aantal soorten.

De Pinksterbloem is misschien de meest bekende veldkerssoort. Dit zijn de bekende soorten veldkers die we in het wild tegenkomen:

• Pinksterbloem - Cardamine pratensis
• Kleine veldkers - Cardamine hirsuta
• Bittere veldkers - Cardamine amara
• Bolletjeskers - Cardamine bulbifera
• Springzaadveldkers - Cardamine impatiens
• Bosveldkers - Cardamine flexuosa

Natuurlijk zijn er nog een aantal andere, minder bekende soorten en plantjes die er heel erg op lijken. Zo lijkt de kleine veldkers een beetje op de kleine versie van de waterkers. Dat is echter een heel ander plantje en de blaadjes ervan worden groter.

De springzaadveldkers komt veelvoudig voor. Je ziet het vaak tussen stoeptegels, in perkjes en in potten en bakken bij andere planten in de tuin of op het balkon. De naam heeft deze veldkers te danken aan de kleine peulachtige zaaddoosjes. Als ze rijp zijn en je raakt de aan, dan springen ze open en vliegen de zaadjes alle kanten op.

Veldkers is meestal slechts een éénjarig plantje maar er zijn een aantal meerjarige soorten. De kleine veldkers en vooral de springzaadveldkers verspreiden zich zeer snel. Binnen enkele weken zijn ze uitgebloeid en dan kiemt de volgende generatie alweer, afkomstig uit de piepkleine zaadjes.

Veldkers zaaien en planten

Wanneer kan je veldkers zaaien? Veldkers zaaien of voorzaaien kan direct buiten van februari tot oktober.

Als je zaadjes hebt verzameld van de veldkers kan je deze vrijwel overal uitstrooien. De zaadjes kunnen wel ontzettend klein zijn. Onder andere de zaadjes van de springzaadveldkers kan je eigenlijk niet vastpakken. Je kunt zaadjes van veldkers bijna overal uitstrooien.

Daarbij maakt de plek niet echt uit. Bij ons komen de kleine veldkers en de springzaadveldkers vrijwel overal op. Tussen de tuinbonen, in potten en bakken bij de spinazie, echt overal. Vervelend is dat ook niet hoor, de piepkleine plantjes zitten niemand in de weg.

Per vierkante meter kan je ongeveer 944 tot 1278 veldkers planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 28 tot 39 veldkers planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.

Of je nu in rijen of per m² zaait, het is altijd verstandig om tussen de regels een grotere afstand aan te houden dan de plantafstand.

Veldkers standplaats en verzorgen

Veldkers is absoluut geen veeleisend plantje. Je kunt het werkelijk overal kweken. Oké, bijna overal dan. Het heeft wel wat licht nodig maar op zo wel schaduwrijke als zonnige plekjes groeit het goed. Veldkers groeit ook snel. Omdat het plantje zo klein blijft is het snel uitgegroeid.

Op zeer beschaduwde plekken groeit veldkers mogelijk iets minder goed. De grotere soorten veldkers staan graag wat zonniger. Veldkers komt veel voor in het wild en je hoeft bijna niets te doen om het te verzorgen.

Veldkers combinatieteelt en wisselteelt

Veldkers
Voor het kweken van veldkers hoef je geen wisselteelt te gebruiken.

Veldkers goede buren
Veldkers heeft geen nadrukkelijk goede buren.

Veldkers slechte buren
Veldkers heeft geen nadrukkelijk slechte buren.

Veldkers water geven

Zo lang de grond niet kurkdroog is kan je er veldkers kweken. Maar dan nog, ook op droge grond kan veldkers nog best groeien. Je moet het wel héél bont maken om veldkers dood te krijgen. Het plantje heeft vrijwel geen verzorging nodig. Het regenwater dat er valt is meer dan voldoende.

Veldkers grondsoort en bodem

Veldkers groeit het beste op een kalkrijke en dus alkalische bodem. Een zandgrond heeft de voorkeur. Op kleigrond groeit veldkers minder goed. Dit is slechts een lichte voorkeur. Ook als je hier niet helemaal aan voldoet kan je toch veldkers kweken.

pH

Wat is pH?

Veldkers bemesten

Voor het kweken van veldkers hoef je niets te doen. Wel groeit veldkers het beste op een kalkrijke grond. Je zou op zure grondsoorten kalk kunnen strooien maar vereist is dit zeker niet. Het kleine plantje groeit ook op arme grondsoorten verder erg goed.

Daarnaast geldt hetzelfde wat over het algemeen geld voor alle planten. Meer stikstof zorgt voor meer bladvorming als je veldkers kweekt voor het blad. Wanneer pas een stikstofbindende plant is gekweekt of er pas veel stikstof is bemest, maakt veldkers iets meer blaadjes. Dit geldt in principe voor alle planten.

Voor het bemesten van veldkers zou je zelf de juiste hoeveelheid stikstof (N), fosfaat (P) en kalium (K) kunnen mengen in de verhouding 2-1-1. Dit is ons advies.

Wat is NPK?

Veldkers bloei en bestuiven

Wanneer bloeit veldkers? Veldkers bloeit doorgaans van maart tot november.

Er zijn een aantal soorten veldkers, de ene wat groter en de ander wat kleiner. Alle soorten veldkers maken tweeslachtige bloemetjes. Veldkers is dus goed zelfbestuivend. Voor de zaadteelt is het handig om te weten dat je de springzaadveldkers voorzichtig moet oogsten, anders vliegen de zaadjes alle kanten op.

En die zaadjes zijn ontzettend klein. Om maar even een idee te geven van hoe klein de zaadjes zijn:

En die piepkleine zaadjes komen uit bijna net zo kleine zaaddoosjes. Dit lijken op piepkleine peulvruchtjes en ze verschijnen zeer kort na de bloei. Hieronder zie je de zaaddoosjes van de springzaadveldkers. Wanneer je ze aanraakt en ze zijn rijp dan springen ze open. De piepkleine zaadjes vliegen eruit.

Het lijkt mij duidelijk waarom de Latijnse naam Cardamine impatiens is. Die ongeduldige springzaadveldkers toch!

Wanneer veldkers oogsten

Wanneer kan je veldkers oogsten? Doorgaans doe je dit van maart tot december.

Zo wel de blaadjes als de bloemen van veldkers zijn eetbaar en kan je dus plukken, maar één plantje is wel erg klein. Ten minste, als je een van de kleinere soorten veldkers neemt. Maar eigenlijk is geen enkel soort veldkers echt groot te noemen.

Gedurende de hele groei kan je blaadjes oogsten en na de bloei kan je de bloemetjes afknippen. Als je er een aantal uit laat bloeien heb je tevens zaadjes voor de volgende keer dat je veldkers wilt zaaien.

Veldkers gebruiken en bewaren

Veldkers smaakt zoet-pittig en bittere veldkers heeft een bitter smaakje. De smaak van veldkers heeft ook iets weg van mosterd en peper, vergelijkbaar met de smaak van tuinkers. Dit maakt veldkers uitstekend voor in verschillende salades. Je kunt het ook als garnering gebruiken.

Veldkers houdbaarheid

Veldkers oogst je bij voorkeur zo kort mogelijk voor je het gaat gebruiken, je kunt het namelijk niet heel lang bewaren. Mocht je het toch willen bewaren, dan blijft veldkers het lekkerste in de groentelade van de koelkast.

Veldkers ziektes en plagen

Omdat veldkers zo klein is en snel groeit heeft ongedierte vrijwel geen kans. Veldkers heeft in principe nergens last van. Tijdens de bloei worden de blaadjes vaak dieprood, bordeauxrood en donker van kleur. Dit is normaal, alle energie gaat dan naar de bloei.

De meeste diertjes zoals slakken eten niet van veldkers. Waarschijnlijk omdat dit pittig kan zijn. Een goed afweermechanisme van dit kwetspare tuinplantje. Schimmels en ziektes komen bijna niet voor.

Veldkers kweken informatie