Walnoot
planten kweken en oogsten

Walnoot soorten

De walnoot heet eigenlijk okkernoot. De okkernoot is een verzameling van diverse soorten zogenoemde walnoten. Wilde walnoten zijn groot, vaak zo groot als een ei of zelfs nog groter. Tamme walnoten zijn kleiner. De boompjes groeien minder woest en blijven beter in vorm. Deze is dan ook meer geschikt voor in een tuin.

Kleinere (tamme) walnoten of okkernoten worden vaak op het platteland gezet. Ze zijn lucratief en leuk om te hebben. In bossen kom je vaak de wilde walnoot of okkernoot tegen. Gigantische bomen met grote noten. Dat is bijzonder want eigenlijk is de okkernoot of walnoot helemaal geen inheemse soort.

Walnoot zaaien of planten

Wanneer kan je walnoot planten?
Walnoot planten of uitplanten op de bestemde plek kan buiten van november tot februari.

Walnoten die lang blijven liggen op de grond, kunnen twee dingen gaan doen. Ze rotten weg of ze kiemen. Vaak gebeurt het eerste. Soms zie je echter kleine en beginnende walnootboompjes rondom een grotere walnotenboom staan. Zo makkelijk kiemen de walnoten dus als je ze goed verzorgt. Een daadwerkelijke walnoot planten kan een leuk experimentje zijn.

Een walnootboom kweken die je als jong boompje bij de kweker hebt gekocht, levert vaak meer op. Een snellere oogst van een boompje dat is ontstaan uit selectie. Een jonge walnootboom planten we direct op een geschikte plek, met de juiste grond. Dit is een van de eisen voor een walnootboom om goed te groeien.

Meestal oogst je hetzelfde jaar al de eerste walnoten, als je in het voorjaar een walnootboom hebt geplant. Anders komt het er waarschijnlijk in het jaar daarop van. Het beste is om meerdere walnootboompjes te planten. Walnoten hebben voor de bestuiving veel baat bij wat buren. Ze bestuiven elkaar en dat zorgt voor meer walnoten.

Strooi voor het planten van je walnotenboompje veel compost in het plantgat. Dit maakt de bodem beter doorlaatbaar en dit is vereist voor een walnoot. Meer daarover bij bodem en bemesten.

Per vierkante meter kan je ongeveer 0 tot 0 walnoot planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 0 tot 0 walnoot planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.

Walnoot verzorging

De walnoot stelt iets meer eisen dan een appelboompje. Vooral de grond is ontzettend belangrijk. De walnoot kan heel goed in de volle zon of in de halfschaduw staan, zo lang de bodem maar goed is. Een goede voorbereiding is dan het halve werk. Meer daarover lees je bij bodem en bemesten, water geven, etc. op deze pagina.

Natuurlijk kan je, net als bij fruitbomen en -struiken, ook gras of andere plantjes rondom de boom laten groeien. Zo lang deze niet heel groot worden is er weinig aan de hand. Toch helpt het wel een beetje om dit juist niet te doen. Alles wat rondom je walnotenboom groeit onttrekt vocht en voeding uit de grond. Er is dan minder voor jouw walnotenboom!

Het is dus aan te raden om de grond rondom je walnotenboom kaal te houden. Hiermee benut je de grond optimaal. Kijk vooral bij bodem en bemesten wat je met de grond kunt doen. De walnotenboom groeit daarnaast ook erg goed aan bosranden, waar de bodem van nature vochtig en voedzaam is.

Walnoot is een meerjarige plant, niet wintergroen en blijft in leven zo lang de temperatuur hoger is dan -25℃.

Walnoot combinatieteelt en wisselteelt

Walnoot
Voor het kweken van walnoot hoef je geen wisselteelt te gebruiken.

Walnoot goede buren
Walnoot heeft geen nadrukkelijk goede buren.

Walnoot slechte buren
Walnoot heeft geen nadrukkelijk slechte buren.

Walnoot grondsoorten

Een walnoot wortelt heel diep en heeft dan ook een goede grond nodig. De bodem moet goed los en doorlaatbaar zijn voor de walnoot. Op kleigrond is de teelt van walnoten dus niet echt aan te raden. Het is niet onmogelijk maar op een andere grond groeit je boompje beter. Belangrijk is dat je boompje makkelijk diep kan wortelen.

Ook groeit de walnoot graag op een humusrijke grond. Daar kan je aan bijdragen door regelmatig compost te strooien. Strooi ook bij het planten van een walnoot extra compost in het plantgat. Het is ook sterk aan te raden om te mulchen rondom je walnotenboom of -bomen. Dit verbetert de bodem en houdt deze ook langer vochtig.

Hoewel een kleigrond niet ideaal is lukt het kweken van walnoten daar nog aardig. Op zandgrond kan je niet hetzelfde zeggen. Walnotenbomen groeien erg slecht op een zanderige grondsoort. Belangrijk is dat de bodem vochthoudend is, van waar ook het mulch-advies. De grond mag ook niet drijfnat blijven na een regenbui.

Mulchen en het strooien van compost maken de bodem ook voedzamer. Ook dat is belangrijk voor het kweken van walnoten. De sterk groeiende walnotenboom heeft namelijk ook veel voeding nodig. Kort samengevat: De walnoot staat graag op een voedzame en humusrijke, goed losgemaakte en vochthoudende grond waar de boom diep in kan wortelen.

pH

Walnoot tolereert bodems waarvan de pH-waarde tussen deze twee waarden in ligt. Links is zuur en rechts is basisch. Lees ook: Wat is pH?

Walnoot bemesten

Om de bodem daadwerkelijk voedzaam te houden is bemesten soms nodig. Hoewel niet vereist is dit wel aan te raden. Zeker als je een walnotenboom hebt staan op vrij kale en braakliggende grond. Aan bosranden komt meestal van nature genoeg organisch materiaal op de bodem terecht. Dit composteert en verteert snel.

Je zou rondom een walnotenboom heel goed koemestkorrels kunnen strooien. De korrels zijn een uitstekende bodemverbeteraar wat ideaal is voor een walnoot. Vrijwel alle algemene, organische meststoffen zijn prima te gebruiken. Bemest direct na de aanplant en de eerste twee of drie jaar zeker. Daarna is de boom dieper geworteld en haalt deze ook voeding uit diepere lagen grond.

Walnoot bloei en bestuiven

Wanneer bloeit walnoot? Walnoot bloeit doorgaans van april tot juni.

Voor de bestuiving is het beter om meerdere walnotenboompjes te planten. Walnoten zijn niet erg goed in het bestuiven van zichzelf. In principe zijn walnoten gewoon zelfbestuivend, maar ze worden bestoven door de wind. Het planten in groepen (op genoeg afstand) zorgt voor een betere bestuiving.

Wanneer walnoot oogsten

Wanneer kan je walnoot oogsten? Doorgaans doe je dit van september tot november.

Vaak worden walnoten uit de boom geslagen of gegooid met stokken. Leuk idee maar niet altijd het beste voor de boom en ook niet voor de nootjes. De lekkerste nootjes zijn namelijk de nootjes die al zijn gevallen. Walnoten die je van de grond kunt oprapen zijn goed rijp en hoeven alleen nog maar even te drogen.

Natuurlijk kan je de boom wel proberen te schudden. Walnoten die makkelijk losraken en vallen zijn goed om te eten. Als je een stok naar een tak gooit en de walnoten vallen er moeiteloos uit, dan zijn ze vaak ook wel goed. Lukt dat niet direct, dan kan je beter nog even wachten tot de nootjes wel goed rijp zijn.

Gebruik vooral géén fruitplukker!

Je ziet soms van die mensen met fruitplukkers staan in het bos. Van die lange stokken of (telescopische) uitschuifbare stelen. Aan het einde van zo'n stok of steel zit dan een stuk gereedschap met een netje er omheen. Daarmee kan je fruit uit de hoogste boom trekken. Het wordt dan opgevangen in het netje.

Op die manier denken mensen de natuur te slim af te zijn, maar slim is het niet. Tuurlijk, het is handig en je kunt goed bij alle noten komen. Helaas zijn walnoten die je van de boom trekt gewoon niet rijp. Wacht tot de walnoten gevallen zijn. Dan weet je zeker dat ze goed rijp zijn en lekker zijn om te eten.

Daarnaast blijven de walnoten hoog in de boom vaak gespaard, omdat de mens daar niet bij kan. Die blijven over voor de dieren in de buurt. Laat die hoge nootjes dus maar beter even hangen. Niet alleen goed voor de dieren maar ook voor de smaak. De uit zichzelf gevallen walnoten zijn het lekkerste.

Walnoten drogen na de oogst

Ook zal je de geoogste walnoten eerst even goed moeten drogen, anders zijn ze echt nog niet lekker. Om walnoten beter te laten drogen en om de kans op schimmel te beperken, kan je kaneel strooien tussen en over de walnoten. Leg de walnoten zo veel mogelijk gespreid neer en strooi daar vervolgens kaneel over.

Walnoten kraken voor gebruik

Na het drogen heb je iets nodig om de harde schil mee te kraken. Een gewone notenkraker, een grote tang of desnoods een hamer. Als je het maar voorzichtig doet, anders sla je de walnoten alleen maar stuk. Gebruik je een hamer, tik voorzichtig op de walnoten tot ze open barsten. Sla vooral niet met al je kracht.

In de walnoten kunnen wat (gedroogde) vliesjes zitten. Het geeft niets als je er een vergeten bent maar doorgaans verwijder je deze. Wat overblijft na het kraken en verwijderen van de vliesjes, zijn heerlijke verse walnoten die bovendien supergezond zijn. Je kunt walnoten voor veel verschillende gerechten gebruiken.

Walnoot gebruiken

Zoals we bij het oogsten al hebben genoemd, moeten walnoten eerst goed drogen. Ze zijn niet lekker als ze zo direct uit de boom komen. Leg de noten gespreid en strooi er eventueel kaneel over tegen schimmels. Eenmaal goed gedroogd dan kan je walnoten heel goed rauw eten. Ze zijn ook dan erg lekker.

Walnoten kan je in heel veel gerechten terugvinden. Van versnipperde nootjes als "sprinkles" over ijs, tot stukjes walnoot door salades. Vaak worden ze ook in combinatie met hazelnoten gegeten. Een lekkere en gezonde combinatie. Echte walnoten worden zelfs op gebak gebruikt als "kers op de taart" en op bonbons. Verder zitten walnoten soms ook in brood verwerkt.

Wat opvallend is, is dat de walnoot sterk lijkt op een stel hersenen. Dat is opvallend, omdat de walnoot ook ontzettend goed is voor je hersenen. Ooit vertelde mijn vader dat aan mij. Je kunt overal lezen over de werking van walnoten op de hersenen. En over hersenen gesproken, door de vorm is dat makkelijk te onthouden!

Walnoten persen voor olie

Je kunt walnoten persen voor de olie. Hier zijn speciale oliepersen voor, zo wel elektrisch als hand-aangedreven. De laatste zijn vaak erg betaalbaar. Je krijgt dan koudgeperste walnootolie door de walnoten te persen. De olie moet na het persen goed bezinken. Wanneer deze niet meer troebel is kan je het gebruiken in de keuken.

Met hetzelfde soort oliepers kan je natuurlijk ook notenpasta maken van walnoten. Het leuke is dan dat de notenpasta olie bevat van de walnoten zelf. Je hoeft dan dus geen olie toe te voegen, wat je in een keukenmachine vaak wel moet doen om een mooie, gladde pasta te krijgen.

Let wel op, notenpasta van walnoten kan bitter van smaak zijn. Walnoten worden eigenlijk bijna niet gebruikt voor notenpasta. In plaats hiervan worden hazelnoten gebruikt. Van hazelnoten maak je de lekkerste notenpasta, zeker door de nootjes eerst nog even kort te branden vóór het persen of malen.

Walnootolie heeft een rookpunt vanaf 200°c, waarbij we uitgaan van koudgeperste olie. Bij geraffineerde oliën ligt het rookpunt lager. Geraffineerde walnootolie is niet geschikt voor bakken en braden omdat het een een rookpunt vanaf 150°c heeft. Geraffineerde olie heeft altijd een lager rookpunt.

Walnoot houdbaarheid

Verse walnoten moeten eerst gedroogd worden voor je ze kunt eten. Dit lukt het beste wanneer je kaneel over de noten strooit die liggen te drogen. Je kunt de walnoten bijvoorbeeld in een kartonnen doos leggen. Zorg voor een goede luchtstroom door de berg noten heen, maar leg ze nog liever gespreid en niet op een hoop. Daarmee voorkom je schimmels, net als met het strooien van kaneel over de noten. Goed droge walnoten kan je nog enkele maanden tot met een beetje geluk zelfs een jaar bewaren met de schil er omheen. Je kunt ze zonder schil in een keukenkastje bewaren, in een afgesloten potje of bakje, tot enkele maanden. In de koelkast blijven walnoten nog een half jaar goed, maar ingevroren kan je ze zelfs ten minste een jaar goed houden. Dat neemt niet weg dat een walnoot vers van de boom, natuurlijk wel eerst goed gedroogd, het allerlekkerste is.

Walnoot snoeien

Wanneer kan je walnoot snoeien? Doorgaans doe je dit van juni tot oktober.

Eigenlijk mag je een walnoot niet snoeien. Een walnotenboom kan daar namelijk makkelijk door gaan bloeden, want de walnoot heeft een sterke sapstroom. Makkelijker dan andere bomen, kan de walnoot hierdoor schimmels of infecties. Eenmaal aangetast dan is er bijna niets meer aan te doen.

Snoei daarom alleen als het echt niet anders kan. Dode of zieke takken mag je natuurlijk verwijderen zodat de rest van de boom gezond blijft. Snoei als het even kan een stuk van de stam af, maar snoei liever helemaal geen grote takken. Houd het dus zo veel mogelijk bij de kleinere takjes aan de uiteinden.

In ieder geval snoei je nooit in de winter en liever ook niet in de late herfst, als de temperaturen omlaag gaan. Ook het voorjaar is niet aan te raden, omdat de groei dan juist weer op gang begint te komen. Snoei als het echt nodig is dus liever in de zomer. Dan herstelt de walnotenboom het snelste.

Om te voorkomen dat je ook daadwerkelijk moet snoeien, geef je de boom genoeg ruimte. Bij het aanplanten houd je er al rekening mee dat zo'n boom best groot kan worden. Een grotere (wilde) walnoot wordt makkelijk 20 meter hoog als deze volgroeid is. Kleinere walnoten halen de 10 meter ook wel.

Voor het snoeien van een walnotenboom heb je dus vaak een ladder nodig, of een telescopische steel met een snoeischaar aan het uiteinde. Als je het goed doet heb je die eigenlijk helemaal nooit nodig, maar moet je toch snoeien dan kan je niet zonder dergelijke stukken snoeigereedschap.

Walnoot ziektes en plagen

Walnoten zijn erg geliefd bij muizen. Vergis je niet, want ook die kunnen aardig klimmen. Zeker langs de bast van de boom en de takken, kunnen muizen best een heel eind komen. De meeste muizen zullen zich vergrijpen aan walnoten die op de grond zijn gevallen. Die kan je dus maar beter snel oprapen als het zo ver is.

Ook kan de walnotenboom erg slecht tegen droogte. Dit is dan ook een van de meest voorkomende oorzaken bij walnotenbomen op kale stukken grond. Tegelijk is de walnoot vrij gevoelig voor schimmels. Zo wel de noten als de boom zelf kunnen daar snel last van krijgen. Dit gebeurt vooral bij tè vochtig weer en hevige regenval.