Stevia
Stevia rebaudiana
Voorzaaien kweken en oogsten

Stevia draagt de wetenschappelijke (Latijnse) naam Stevia rebaudiana en is een lid van de composietenfamilie, ook wel asteraceae.

Stevia soorten

In principe is er maar één echte stevia. Het wordt ook wel honingkruid of suikerplantje genoemd. Het blad zou tot tien keer zoeter zijn dan suiker. Steviolglycosiden worden uit stevia gewonnen, onder andere om zoetstof te maken. Puur is dit stofje tot driehonderd keer zoeter dan suiker. Ook bij het kauwen op het blad wordt al snel duidelijk waarom dit het suikerplantje heet.

Stevia zaaien en planten

Wanneer kan je stevia zaaien? Stevia zaaien of voorzaaien onder glas kan van februari tot april.

Wanneer kan je stevia planten? Stevia planten of uitplanten in een kweekkas kan van mei tot juni. Stevia planten of uitplanten kan buiten van mei tot juli.

Stevia is een zeer trage kiemer. Ook na het kiemen groeien de zaailingen vaak erg traag. Daar komt snel verandering in als het warmer en zonniger wordt. Zelf zaaien we stevia altijd in kweekpotjes van P7-formaat. Dit is voor ons handig omdat de potjes precies in drie rijen van vijf potjes in de propagators passen.

In elk geval is P7 een handig formaat om stevia in te zaaien. Je kunt de plantjes er enige tijd in laten staan. Na opkomst iets uitdunnen. Zorg zeker bij het zaaien en kiemen dat de grond nooit opdroogt. De jonge zaailingen en kiemen zijn hier extra gevoelig voor.

Per vierkante meter kan je ongeveer 6 tot 10 stevia planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 2 tot 4 stevia planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.

Of je nu in rijen of per m² zaait, het is altijd verstandig om tussen de regels een grotere afstand aan te houden dan de plantafstand.

Stevia standplaats en verzorgen

Stevia is een meerjarige plant maar niet winterhard. Van oorsprong is stevia afkomstig uit subtropische gebieden. Toch kan je stevia het beste in de halfschaduw zetten en dus niet in de volle zon. In de brandende zon -zeker in de zomer- droogt de grond gewoon te snel op. Ook staat stevia graag op een beschut plekje.

Elk jaar kan je stevia overwinteren. Volgend jaar kan je dan eerder blaadjes plukken en je hoeft niet steeds opnieuw te zaaien. Het beste kan je dan wel stevia kweken in een pot. Niet alleen kan je daar zelf een samenstelling van potgrond in doen, je haalt het plantje zo ook makkelijker naar binnen elk jaar.

Meestal bloeit stevia niet, omdat het buiten te koud wordt voor deze late bloeier. Als je rond de herfst bloeistengels ziet kan je het plantje naar binnen halen. Niet alleen om te overwinteren, maar ook om deze alsnog binnenshuis tot bloei te laten komen.

Je merkt bij stevia dat het buiten te koud wordt als een aantal (meestal onderste) blaadjes een zwartbruine kleur krijgen. Je bent dan eigenlijk iets te laat maar het plantje is dan zeker niet verloren. Haal het snel naar binnen voor het erger wordt. Dan heb je ook volgend jaar dit leuke, zoete plantje in de moestuin!

Stevia is een meerjarige plant, wintergroen en blijft in leven zo lang de temperatuur hoger is dan 10℃.

Stevia combinatieteelt en wisselteelt

Stevia
Voor het kweken van stevia hoef je geen wisselteelt te gebruiken.

Stevia goede buren
Stevia heeft geen nadrukkelijk goede buren.

Stevia slechte buren
Stevia heeft geen nadrukkelijk slechte buren.

Stevia water geven

We geven stevia heel regelmatig water. Het is belangrijk om stevia zeker in de zomer vaak water te geven zodat deze niet uitdroogt. Voel dagelijks even met een vinger in de aarde, om te kijken of het daar nog vochtig is. Is het droog of bijna niet meer vochtig dan geef je water. Als het vochtig is sla je een keer over.

Ook het zelf maken van een geschikte potgrond samenstelling, voorkomt het uitdrogen.

Stevia grondsoort en bodem

Stevia kweken gaat veel beter als de grond niet constant opdroogt. Het beste kan je stevia daarom in een pot zetten. Je maakt dan zelf een samenstelling met potgrond en bijvoorbeeld vermiculiet. Onze ervaring met vermiculiet is geweldig omdat dit vocht goed vast kan houden. Toch draineert het goed bij overtollig water.

Het kweken in potten heeft als bijkomend voordeel dat je stevia makkelijk kunt overwinteren. De teelt in de vollegrond is gewoon niet erg goed. De bodem is hier bijna altijd verre van ideaal. Je moet dan van alles proberen om de bodem te verbeteren. Om nog maar te zwijgen over het uitgraven waarbij je wortels beschadigt, als je het plantje toch wilt overwinteren.

Voel je natuurlijk vrij om het in de vollegrond te proberen. Wij doen dit in elk geval nooit om bovengenoemde redenen. Je kunt daarnaast ook verteerde of half verteerde compost toevoegen aan het potgrondmengsel. Het verteringsproces creëert natuurlijk ook wat warmte. Het maakt de bodem humusrijk en dat vindt stevia geweldig.

pH

Stevia tolereert bodems waarbij de pH-waarde ergens tussen deze twee waarden in ligt. Hoe meer naar links, hoe zuurder de grond is. Rechts is dan natuurlijk meer basisch. Lees ook: Wat is pH?

Stevia bemesten

Het is verstandig om stevia af en toe te bemesten. Dit plantje staat graag op een iets voedzame bodem. Omdat je stevia voor het blad kweekt ben je snel geneigd aan extra stikstof te denken, maar wees terughoudend. Veel stikstof maakt het kruidje slap en kwetsbaar. Waar stevia bij ons erg goed op reageert is kalium voor een verbeterde weerstand.

Daarnaast zou je stevia ook fosfaat kunnen geven. Planten nemen het meeste fosfaat op als ze jong zijn. Geef fosfaat dus vooral als stevia nog een jong plantje is. Dit bevordert de aanmaak van knoppen voor nieuwe blaadjes.

Stevia bloei en bestuiven

Wanneer bloeit stevia? Stevia bloeit doorgaans van augustus tot november.

Stevia is een laatbloeier. Voor de zaadteelt is dat niet heel gunstig. Halverwege de herfst bloeit stevia en precies dan wordt het te koud buiten voor dit plantje. Zelf halen we stevia rond die tijd altijd naar binnen. Als je geluk hebt heeft stevia buiten al bloeistengels gemaakt. Binnenshuis komt stevia dan meestal toch tot bloei.

Buiten komt het plantje meestal niet tot bloei. Door de kou sterft deze langzaam af en ook de bloeistengels kunnen zich dan niet meer ontwikkelen. Binnenshuis zie je meestal de eerste kleine, witte bloemetjes al verschijnen. Van de rest van het plantje blijft vaak weinig over tijdens de bloei. Alle energie gaat in de bloeistengels zitten.

Het is niet nodig om stevia te bestuiven voor de oogst. Wel is het natuurlijk nodig voor de zaadteelt. In het eerste jaar bloeit stevia bijna nooit, al kan het eens voorkomen. Vanaf het tweede jaar en pas in de middellate tot late zomer, kan stevia gaan bloeien. Pas laat in de herfst oogst je dan de zaadjes.

Stevia is een zelfbestuivende plant met tweeslachtige bloemetjes. Tijdens de bloei wordt stevia doorgaans vooral door de wind bestoven. Omdat het plantje rond de bloei vaak binnen staat zal je deze een handje moeten helpen. Schud het plantje voorzichtig heen en weer tijdens de bloei, net als bij tomaten of pepers.

Wanneer stevia oogsten

Wanneer kan je stevia oogsten? Doorgaans doe je dit van juni tot november.

Je kunt zo lang het seizoen loopt blaadjes blijven plukken. Stevia groeit steeds weer opnieuw aan. Pluk alleen liever niet als het plantje nog erg jong is. Pluk dus liever later in het jaar of pas in het tweede jaar, of pluk gewoon héél weinig. Af en toe een blaadje om te proeven. Later in het eerste jaar kan je volop blijven oogsten.

Stevia gebruiken en bewaren

Het leuke van het zelf kweken van stevia, is dat je altijd een mooie suikervervanger in huis hebt. Stevia kan worden toegevoegd aan thee en andere dranken, om deze zoeter te maken. Je kunt ook op de blaadjes kauwen. Wanneer je het blad hebt gekneusd komt er een zeer zoete smaak vrij. Je kunt stevia goed gebruiken in gebak en desserts. Bovendien levert stevia geen calorieën.

Een kleine kanttekening: Wij geven geen medisch-, dieet- of ander gezondheidsadvies. Doe altijd eerst zelf goed onderzoek voor je een plant gebruikt in de keuken!

Stevia houdbaarheid

In de koeling kan je stevia blaadjes hooguit enkele dagen bewaren. Stevia blaadjes gebruik je het liefste vers van de plant, maar je kunt de blaadjes ook drogen. Gedroogd blijven de blaadjes tot een jaar of zelfs langer houdbaar. Ook gedroogde blaadjes zijn dan nog erg zoet van smaak.

Stevia snoeien dieven of toppen

Wanneer kan je stevia dieven, toppen of snoeien? Doorgaans doe je dit van november tot december.

Hoewel het niet vereist is kan je stevia aan het einde van het jaar terugsnoeien. Snoei de plant dan tot 10 centimeter terug aan alle kanten voor je deze gaat overwinteren. Zo maak je ruimte voor nieuwe groei in het volgende voorjaar en kan je plant weer mooi vol worden.

Verwijder eventueel parallel lopende takjes, of kruisende takjes, die langs elkaar kunnen schuren. Zo houdt je dit plantje mooi in vorm. Je krijgt dan een vol struikje.

Het toppen van stevia is niet vereist maar zorgt wel voor meer takjes en dus bladgroei. Je kunt stevia daarom toppen als de plant nog jong is en niet hoger dan 20 centimeter. Normaal groeit stevia namelijk recht vanuit de top. Door de top uit het kruidje te verwijderen, krijgt je plantje opeens twee topjes. Het takje gaat dan meer vanuit de zijkant groeien.

Stevia ziektes en plagen

Van nature is stevia erg resistent tegen ziektes en plagen. Stevia is niet erg aantrekkelijk voor de meeste beestjes. Het kruidje kan zich goed weren. Ook draagt bemesten bij aan een nog betere weerstand, bijvoorbeeld tegen wisselende temperaturen. Daar kan stevia namelijk nog wel wat gevoelig voor zijn.

Stevia kweken informatie