Kurkuma
Poten kweken en oogsten

Kurkuma draagt de wetenschappelijke (Latijnse) naam Curcuma longa en is een lid van de gemberfamilie, ook wel zingiberaceae.

Kurkuma soorten

Welke soorten kurkuma zijn er? Kurkuma komt van oorsprong uit warme, tropische gebieden zoals delen van India. De plant heeft zelfs hier een hele hoge sierwaarde. Sommige soorten kurkuma maken na de bloei zaden, maar andere soorten maken helemaal geen zaden (of heel moeilijk).

Kurkuma zaaien en planten

Wanneer kan je kurkuma planten? Kurkuma planten of uitplanten in een kweekkas kan van mei tot juni. Kurkuma planten of uitplanten kan buiten van mei tot juni.

Onbewerkte wortels van kurkuma kan je het beste rond het voorjaar planten. Dit doe je binnenshuis in een pot, in de vensterbank. Na half mei bij voldoende warmte en zon kan je de opgekomen kurkuma buiten of in een kweekkas zetten. Zet kurkuma dan niet in de vollegrond maar houd deze in een pot.

Kan je kurkuma ook zaaien? Kurkuma wordt nooit gezaaid. Hoewel alle soorten kurkuma bloeien, maken ze niet allemaal zaden. De beste manier om kurkuma te vermeerderen is door een stuk wortel af te breken. Dit plant je vervolgens elders in een pot.

Per vierkante meter kan je ongeveer 9 tot 13 kurkuma planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 2 tot 4 kurkuma planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.

Of je nu in rijen of per m² zaait, het is altijd verstandig om tussen de regels een grotere afstand aan te houden dan de plantafstand.

Kurkuma standplaats en verzorgen

Kurkuma kweken kan binnenshuis en als het warm genoeg is (na half mei) ook buiten. Kurkuma is meerjarig en je kunt de plant gemakkelijk overwinteren. Wel wordt deze lelijk, blaadjes verkleuren of vallen zelfs af. Geen zorgen, in het voorjaar herstelt de plant zich heel goed.

Kurkuma is een tropische plant. Het beste zet je deze op een plek in de volle zon, maar wel met een klein beetje beschutting. Kurkuma kan ook goed in een kweekkas staan zo lang het er warm genoeg is. Het is zelfs mogelijk om kurkuma het hele jaar door in de vensterbank te houden.

In landen van oorsprong wordt kurkuma als éénjarige gehouden. Aan het einde van het jaar worden dan de wortels geoogst en gaan de resten op de composthoop. Kurkuma is een meerjarige plant. Dit betreft dan de grootschalige productie. Thuis kan je de plant gewoon in leven houden, ook na het oogsten.

Kurkuma combinatieteelt en wisselteelt

Kurkuma
Voor het kweken van kurkuma zou je wisselteelt kunnen gebruiken. Kurkuma is een wortel- of knolgewas. De ideale voorteelt is een vruchtgewas en de ideale nateelt is een aardappelsoort of peulgewas volgens het wisselteelt schema.

Kurkuma goede buren
Kurkuma heeft geen nadrukkelijk goede buren.

Kurkuma slechte buren
Kurkuma heeft geen nadrukkelijk slechte buren.

Kurkuma water geven

Hoeveel water geef je kurkuma? Kurkuma mag niet lang in natte grond staan, omdat de wortels dan snel kunnen gaan rotten. Het beste laat je de grond opdrogen en geef je steeds een beetje water als de grond droog is geworden. In de winter hoef je minder water te geven.

Kurkuma grondsoort en bodem

Welke grond heeft kurkuma nodig? Kurkuma kweken lukt beter op losse aarde. Zorg voor een luchtig mengsel waarin de dikke wortels zich makkelijk kunnen ontwikkelen. Kleigrond uit de tuin in een pot scheppen kan je beter niet doen.

Ook is het belangrijk dat de bodem goed doorlaatbaar is. Overtollig water moet makkelijk weg kunnen uit de pot waarin de plant staat. De grond mag ook niet lang nat blijven. Zorg dus ook voor een niet-vochthoudende bodem.

pH

Wat is pH?

Kurkuma bemesten

Moet je kurkuma bemesten? Het is verstandig om kurkuma te bemesten. Met name kalium is belangrijk voor de weerstand van deze niet-inheemse plant. De ideale mestvoeding voor kurkuma maakt de plant beter weerbaar en bevordert de aanmaak en ontwikkeling van de wortels.

Kies voor het bemesten van kurkuma liever niet een al te sterke mestvoeding. Een lichte meststof is voldoende. Je kunt beter een langwerkende meststof in korrelvorm kiezen. Vloeibare mestvoeding is vaak te sterk en erg geconcentreerd.

Voor het bemesten van kurkuma zou je zelf de juiste hoeveelheid stikstof (N), fosfaat (P) en kalium (K) kunnen mengen in de verhouding 2-4-6 of 2-6-10. Dit is ons advies.

Wat is NPK?

Kurkuma bloei en bestuiven

Wanneer bloeit kurkuma? Kurkuma bloeit doorgaans van juni tot september.

Kurkuma bloeit niet altijd omdat de omgeving hier niet ideaal is. Te koud, te vochtig, te weinig licht, maar soms heb je geluk. Kurkuma kàn namelijk wel eens bloeien. Meestal gebeurd dit dan tussen juni en september. Het kan niet missen, want de bloemen zijn echt schitterend!

Kurkuma maakt niet altijd zaden. De planten vermeerderen zich vooral via de wortels. Soorten die makkelijk zaden maken zijn ook zelfbestuivend en kruisbestuiven zeer makkelijk met andere kurkumaplanten in de omgeving.

Wanneer kurkuma oogsten

Wanneer kan je kurkuma oogsten? Doorgaans doe je dit van oktober tot december.

De wortels van kurkuma oogst je door de plant uit de pot te halen. Vervolgens breek je stukjes van de wortel af van de kluit. Beperk de oogst tot enkele stukjes, veel heb je er toch niet van nodig. Als je te veel wortels afbreekt groeit je plant mogelijk niet meer verder. Het kan zijn dat na het oogsten wat bovengrondse delen afsterven. Volgend voorjaar komt dit weer goed.

Kurkuma Oogsten doe je liever niet direct in het eerste jaar na aanplant. Geef de plant een kans om voldoende wortels te maken, zodat je de kurkuma kunt overwinteren en je er nog vele jaren plezier van hebt. Hier groeit kurkuma een stuk trager dan in landen van oorsprong. De wortels hebben meer tijd nodig om aan te groeien.

Kurkuma gebruiken en bewaren

Waarvoor gebruik je kurkuma? Kurkuma wordt vooral als specerij gebruikt. Het meest gebruikelijke is om de wortel goed schoon te maken, te schillen en vervolgens te raspen. Zo krijg je de fijne kurkuma, vergelijkbaar met het poeder dat je in de winkel koopt maar dan vers.

Kurkuma wordt meestal als smaakmaker gebruikt. Ook wordt kurkuma gezien als geneeskrachtig. Het is namelijk kerngezond en heeft enorm veel gezondheidsvoordelen.

Kurkuma houdbaarheid

Hoelang kan je kurkuma bewaren? Verse kurkuma blijft nog enkele weken tot maanden houdbaar, vanaf het moment dat je het hebt geoogst. Zeker in de koelkast is kurkuma lang te bewaren, maar dan wel in een stuk keukenpapier om vocht op te nemen.

Het bewaren in keukenpapier is bij kurkuma erg belangrijk. Het dient namelijk om vocht op te nemen. Vocht zorgt heel snel voor schimmel en rot bij kurkuma. Zo lang de wortel nog niet beschimmeld is kan je deze blijven gebruiken. Vervang het keukenpapier daarom ook regelmatig.

Kurkuma ziektes en plagen

Welke ziektes en plagen zijn er bij kurkuma? Bij een gebrek aan zonlicht (bijvoorbeeld in een vensterbank), zullen de wortels slecht groeien. Meestal blijft het blad wel mooi tot de herfst. Er zijn weinig plaagdieren. Wel kan kurkuma bij veel vocht in de bodem last krijgen van wortelrot. Dit gebeurd vrij snel en is iets om rekening mee te houden. Geef niet te veel water.

Kurkuma kweken informatie