Citroengras
Cymbopogon

Spoel de kiemgroenten twee maal per dag goed schoon en laat deze vervolgens goed uitlekken. Doe je dat niet, dan kunnen ze gaan schimmelen en rotten. Je merkt dat als de kiemgroenten heel vies gaan ruiken. Het kweken van kiemgroenten is hierdoor niet altijd even makkelijk. Te veel vocht en ze gaan rotten, te weinig vocht en ze drogen uit. Vooral het regelmatig goed spoelen van de kiemgroenten is erg belangrijk.

Spoel de kiemgroenten twee maal per dag goed schoon en laat deze vervolgens goed uitlekken. Doe je dat niet, dan kunnen ze gaan schimmelen en rotten. Je merkt dat als de kiemgroenten heel vies gaan ruiken. Het kweken van kiemgroenten is hierdoor niet altijd even makkelijk. Te veel vocht en ze gaan rotten, te weinig vocht en ze drogen uit. Vooral het regelmatig goed spoelen van de kiemgroenten is erg belangrijk.

Spoel de kiemgroenten twee maal per dag goed schoon en laat deze vervolgens goed uitlekken. Doe je dat niet, dan kunnen ze gaan schimmelen en rotten. Je merkt dat als de kiemgroenten heel vies gaan ruiken. Het kweken van kiemgroenten is hierdoor niet altijd even makkelijk. Te veel vocht en ze gaan rotten, te weinig vocht en ze drogen uit. Vooral het regelmatig goed spoelen van de kiemgroenten is erg belangrijk.

Spoel de kiemgroenten twee maal per dag goed schoon en laat deze vervolgens goed uitlekken. Doe je dat niet, dan kunnen ze gaan schimmelen en rotten. Je merkt dat als de kiemgroenten heel vies gaan ruiken. Het kweken van kiemgroenten is hierdoor niet altijd even makkelijk. Te veel vocht en ze gaan rotten, te weinig vocht en ze drogen uit. Vooral het regelmatig goed spoelen van de kiemgroenten is erg belangrijk.

Hoewel sommigen anders zullen beweren, vind ik maïs niet erg lastig te kweken. De plant lijkt mij erg geschikt voor beginners, maar als je grote en volle kolven wilt heb je wel wat meer nodig dan een handschepje. Je hebt er alleen wel flink wat ruimte voor nodig, want als maïs niet goed wordt bestoven heb je geen (of halve) maïskolven. De bestuiving lukt echter het beste als maïs met heel veel planten in een blok worden geplant. Een groot vierkant vak van ten minste één vierkante meter. Dit heeft veel voordelen, behalve dat de planten natuurlijk beter worden bestoven omdat ze dicht op elkaar staan. De planten kunnen zo namelijk ook minder snel omvallen bij sterke wind.

Wat belangrijk is om rekening mee te houden bij maïs, is dat de planten dus veel zonlicht en warmte nodig hebben. Oorspronkelijk komt maïs namelijk uit warme streken, denk daarbij aan bijvoorbeeld Mexico. Veel zon en veel warmte dus. Heel belangrijk en niet te onderschatten. Daarnaast worden de planten ook aardig groot. Dat betekend dat ze voor veel schaduw zorgen. Je kunt deze dus het beste op een plekje zetten aan de rand van de tuin, waar deze niet in de weg staan van het zonlicht voor andere planten.

Maïs is makkelijk in de kruisbestuiving. Dat lijkt leuk, maar als de buurman óók maïs heeft staan dan is dat alles behalve leuk. Stel dat de buurman voedermaïs heeft staan voor het vee, dit soort maïs is niet zo lekker om zo te eten. Mocht deze kruisbestuiven met jouw suikermaïs dan krijg je geen lekkere zoete kolven, maar een soort kruising met voedermaïs. Maïs kan over enkele kilometers door pollen via de lucht andere planten bestuiven. Woon je in de buurt van een boerderij waar maïs wordt gekweekt? Let dan goed op en vraag des noods welk soort maïs er wordt gekweekt.



Maïs maakt mannelijke en vrouwelijke bloemen. De mannelijke bloemen groeien net als veel andere grasachtigen uit de top van de stengel. Het lijkt op een soort vuurwerkje, de uit elkaar groeiende sprietjes met bloemetjes eraan. Deze bloemen maken stuifmeel waarmee de vrouwelijke bloemen moeten worden bestoven. Gelukkig groeien mannelijke en vrouwelijke bloemen wel aan de zelfde plant, maïs is dus eenhuizig. De vrouwelijke bloemen groeien aan de zijkant van de maïs stengel. Je kunt ze herkennen aan hele lange, dikke en kleverige haartjes die uit een soort groene mini-maïskolf komen groeien. Een leuk feitje: ieder haartje wordt één maïskorrel. Alle haartjes zullen dus bestoven moeten worden voor een volle maïskolf! Het is hierom extra belangrijk om de kolven in een blok te planten, zodat het stuifmeel van alle kanten bij alle planten kan komen.

Kropsla is, zeker voor beginners, een makkelijk te kweken plantje. Of je nu één krop neerzet, of een heel veld met kroppen, kropsla komt altijd wel ergens van pas. In een salade, op een broodje gezond, etc. Het is dus altijd leuk om kropsla in de tuin te hebben, en gelukkig kan dit ook (bijna) altijd. Als je een kas hebt is kropsla het hele jaar door te kweken. Bij temperaturen rond de 15 graden celcius groeit deze het beste, bij zomerse hitte doet de plant het minder goed. Je kunt kropsla in potten of bakken kweken, maar ook in de volle grond. Zet de planten vooral op een plekje in de halfschaduw als de planten door de zomer heen groeien. In het voorjaar volstaat een plekje in de volle zon ook, maar let dan bij zonnig weer heel goed op uitdroging en geef regelmatig water.

In de volle zon groeit andijvie het beste. De opname van extra zonlicht bevordert de smaak van andijvie. In de volle zon zal de krop altijd groter (vooral breder) en voller worden, mits de plant voldoende ruimte heeft om te groeien. Bij voorkeur laat je meer ruimte tussen de planten dan de advies plantafstand bovenaan deze pagina. Andijvie staat erom bekend snel door te schieten als je het al vroeg in het jaar hebt gezaaid. Er zijn natuurlijk rassen die daar beter tegen bestand zijn, maar het beste is om te wachten met het zaaien van andijvie tot een later moment.



Toch doorgeschoten? Dan is de andijvie misschien niet meer zo lekker om te eten, maar je kunt nog wel genieten van de bloemen. Deze zijn natuurlijk prachtig om te zien, en ook lekker voor de bijtjes en andere insecten. Je kunt na de bloei de zaden oogsten om volgend jaar nog eens te proberen andijvie te kweken.

Hoe wordt witlof gekweekt? Dat doe je in twee fases. Eerst kweek je een wortel, daarna een klein kropje. Je kunt witlof echter ook gewoon als sla plantje opkweken. Je oogst dan gewoon het groene kropje in de eerste fase. Na het afsnijden hoef je het groene deel dus niet per se weg te gooien. Je kunt dit ook als oogst beschouwen. Hoe de teelt van witlof precies werkt, lees je onder het kopje "teeltwijzen".

Hoe kweek je witlof buiten in de grond? De tweede fase van de witlof teelt gebeurd in de winter. Je kunt de wortels dan zo wel binnen als buiten planten. Bij de buitenteelt bedek je de witlof wortels met een dikke laag aarde en (aanvullend of ter vervanging) een donker gronddoek. Belangrijk is dat er geen licht bij de planten kan komen in de tweede fase.

Hoe kweek je witlof binnen in bakken? Tijdens de tweede fase van de witlof mag er (bijna) geen licht bij de planten komen. Om die reden wordt ook vaak voor de teelt binnenshuis gekozen. De binnenteelt van witlof is prima in potten of bakken te doen. Je kunt een grote kuip of kunststof opbergboks vullen met aarde. Hier kweek je de wortels in verder. Dit kan je overal in huis doen waar het donker is. In de badkamer, slaapkamer en zelfs in de kelder.

Vanille is een tropische, klimmende orchidee die in landen van oorsprong tot wel 15 meter hoog kan worden. De teelt van vanille is ook mogelijk in ons klimaat, maar dan wel in goed verwarmde kassen of binnenshuis. De temperatuur moet altijd boven de 18 graden (kamertemperatuur) blijven en de 15 meter zal deze zeer waarschijnlijk niet halen. Commercieel is de teelt van vanille niet rendabel genoeg, maar voor de hobbyist is het natuurlijk een schitterende uitdaging. En dit laatste, een uitdaging, dat is het zeker! Niet omdat de algemene verzorging van de plant erg ingewikkeld is, maar vooral omdat je de juiste omgeving moet creëren en behouden om de plant te laten groeien, bloeien èn vruchten te laten maken.

Vanille is een klimmende plant die dus vanzelfsprekend ondersteuning nodig heeft. Het beste werkt het om een houten hekwerk te gebruiken, al wordt dit voor de meeste mensen lastig omdat zij geen verwarmde kweekkas of serre hebben waar de temperatuur hoog genoeg blijft. Bij de teelt in potten kan je zelf een houten ondersteuning maken voor je vanille orchidee. Dit is nodig om te zorgen dat de plant zich goed kan ontwikkelen. Laten kruipen is niet verstandig en maakt de verzorging onnodig moeilijk, en eventuele bloemen kwetsbaarder.

Naast het kiezen van de juiste bodem en voeding (zie de kopjes bodem en bemesting), is het ontzettend belangrijk om je plant niet te veel water te geven. Hier kunnen orchideeën, en dus ook de vanille orchidee, heel slecht tegen. Geef dus steeds een beetje water. Wat wel goed kan helpen en wat de plant erg prettig zal vinden, is het besproeien van de plant met een fijne nevel. Hiermee geef je het idee van een hoge luchtvochtigheid, wat erg gunstig is voor de plant die luchtwortels maakt om vocht uit de lucht te halen. Dit heeft alles te maken met de tropische afkomst van de vanille orchidee.

Bloeien zal de plant op de eerste plaats niet zo snel doen, maar met de juiste verzorging verhoog je de kans op bloeien enorm. Als eerste moet de plant ten minste 2 of 3 jaar oud zijn voor deze kan gaan bloeien. Als het dan zo ver is, zal je de plant zelf moeten bestuiven om kans te maken op een (vaak kleine) oogst. Ik zeg daarbij ook nadrukkelijk "kans op bloeien" en "kans op een oogst" omdat deze uitdaging niet te onderschatten is. De plant doet dit nu eenmaal niet zo snel in een vreemde omgeving. Om de bloemen te bestuiven moet je het bloemvlies doorbreken met een scherp voorwerp. Doe dit heel voorzichtig! Vervolgens druk je de mannelijke pollen en de vrouwelijke stempels tegen elkaar.

Let bij het bestuiven goed op de timing. Dit is erg belangrijk, want als de plant bloeit dan is dit maar heel kort. Bovendien bloeit de plant eigenlijk alleen maar in de ochtenden. Dit kan al vanaf een uur of 6 in de ochtend gebeuren, maar in de middag zijn de bloemen al lang en breed verwelkt. Zoals je begrijpt zal je er dus heel snel bij moeten zijn en moet je de plant in de gaten houden als je het vermoeden krijgt dat deze wel eens kan gaan bloeien. Wees daarom alert. Zonder de bloemen te bestuiven vallen ze af en kan je geen vanille oogsten.

Het is misschien leuk om te weten dat de vanille orchidee niet alleen klimt langs andere bomen en planten, maar ook in sommige gevallen zelfs volledig het contact met de grond kwijtraakt. Wanneer de luchtwortels voldoende voedingsstoffen op kunnen nemen heeft de plant de wortels in de grond niet langer nodig. Deze leeft in zo'n geval volledig op mineralen en vocht uit de lucht.

Welke standplaats voor aardbeien? Aardbeienplantjes staan het liefste in de volle zon. Bij meer zonlicht rijpen de vruchten beter. De vruchten worden groter en de plant maakt meer vruchten. In de halfschaduw kan je aardbeien ook telen. De grond droogt er minder snel uit, wat goed is voor je plantjes, maar ideaal is het niet om bij minder zonlicht te kweken.

Hoe kun je het beste aardbeien kweken? De teelt van aardbeien is niet zo makkelijk als men vaak denkt. Je krijgt altijd wel een paar aardbeien, maar het zijn er weinig of ze blijven heel klein. In de volle grond lukt de teelt van aardbeien het beste. In de volle grond drogen de plantjes minder snel uit en ze hebben meer ruimte om te wortelen. De teelt in potten en bakken is leuk omdat het minder ruimte inneemt. Je kunt ze makkelijk verplaatsen, maar je bent constant bezig met water geven. Potten en bakken drogen snel uit.

Om de zoetste, lekkerste, sappigste èn grootste aardbeien te krijgen, kies je als eerste een geschikt ras. Verder valt of staat een lekkere aardbei bij een goede verzorging. Verkijk je niet op de grote aardbeien uit de winkel. Zo groot worden aardbeien uit eigen tuin waarschijnlijk niet. Je kunt aardbeien telen in een kweekkas. Dan heb je de meeste kans op grote aardbeien. Wederom als je het juiste ras hebt gekozen en je plantjes een goede verzorging geeft.

Hoe kweek je kiwano? Kiwano kweken is een flinke uitdaging. Je hebt er een kas voor nodig in de volle zon. Kiwano heeft namelijk veel zonlicht nodig om goed te groeien. Toch zet je een kiwano het beste op een beschut plekje. Bij het kweken van kiwano in een kas is deze beschermd tegen weersinvloeden. Kiwano komt van oorsprong uit Kalahari, Afrika. Een warm en erg droog gebied.

Kiwano kan ontzettend gaan woekeren. De plant maakt net als de komkommer en meloen -waar deze dan ook familie van is- veel uitlopers. Ook deze uitlopers maken weer uitlopers. Als je een kleine kweekkas hebt of de ruimte nodig hebt, verwijder dan zo veel mogelijk zijscheuten, Houd er een paar over en geef die alle ruimte om te groeien.

Kiwano kweken lukt het beste tegen een groot hekwerk, een trellis tegen een muur, een stuk betongaas en vrijwel al het andere waar de plant langs kan klimmen. Je kunt kiwano ook laten kruipen als je daar de ruimte voor hebt. Dit werkt bij de teelt voor de vruchten ook bijzonder goed, mits het niet te veel regent. Regen betekend een grotere kans op schimmels.

De meeste soorten tijm zijn matig winterhard en kunnen veel hebben. Een plekje in de volle zon heeft tijm erg nodig, op plekken met meer schaduw krijgt het plantje niet alleen te weinig licht. Stel dat je het plantje aan de schaduwzijde van het huis zet, dan wordt het hier ook al heel snel veel te koud gedurende de winter. Altijd in de volle zon dus, op een warm plekje in de tuin!

De citroen is een exotische vrucht, een citrusvrucht, en het boompje waar deze aan groeien blijft over het algemeen erg klein. Dat maakt citroenen bij uitstek geschikt om in een pot te kweken. En dat is natuurlijk een groot voordeel, want potten kan je makkelijk verplaatsen als dat nodig is. Bijvoorbeeld voor meer zonlicht of om het boompje binnenshuis te overwinteren.

Vaak wordt de citroen als kamerplant gehouden voor de sier, maar wie een sterk ras kiest kan daar ook iets meer aandacht aan geven. Een citroenboompje in pot kan namelijk met een beetje extra verzorging gaan bloeien en, jawel, citroenen geven. Dat is natuurlijk extra leuk als dat lukt. Een citroen kan trouwens het hele jaar door gaan bloeien, ook 's winters. Zorg voor een optimaal resultaat dat de temperatuur bij de citroenboom nooit onder de 18 graden celcius daalt.

Rucola is een heel klein plantje, waarvan je er gelukkig heel veel dicht op elkaar kunt zetten. Rucola is daarom ook uitstekend voor in alle potten en bakken en het past overal tussen. Op het balkon, in de achtertuin, op het dakterras, waar je maar wilt. De plantjes kunnen de volle zon in een hete zomer absoluut niet verdragen. In het voorjaar en najaar kan je rucola wel voorzichtig op een plekje in de volle zon of in de halfschaduw zetten, maar zet rucola in de hete zomer zeker op een schaduwrijk plekje. Hiermee voorkom je dat de plantjes doorschieten (vroegtijdig gaan bloeien). Eigenlijk is rucola een koolsoort, maar je kweekt het plantje toch als bladgewas want deze hebben de zelfde behoeften.

Witte salie is eigenlijk een beetje het buitenbeentje van de moestuin zaaikalender. De plant staat namelijk niet zo erg bekend om het gebruik in de keuken, maar eerder om de vele spirituele toepassingen waarvoor de plant wordt gebruikt. Witte salie is echter ook gewoon in de keuken te gebruiken en daarom vond ik de plant toch wel geschikt om erbij te zetten in het lijstje. Daarnaast heb ik zelf witte salie staan en vind ik het een leuke plant om te hebben. Zelfs als je de plant niet gebruikt in de keuken, heeft deze toch een heerlijke geur als je over het blad wrijft. Meer over het gebruik onder het kopje "gebruiken".

Witte salie is geen inheemse soort en komt oorspronkelijk uit gebieden als Californië. Dat betekend dat de plant heel veel zon en warmte nodig heeft. In ons klimaat is de plant maar matig winterhard. Vorst overleeft die meestal nog wel, maar bij zeer strenge vorst komt de plant vrijwel zeker te overlijden. Het kweken in potten is daarom stukken makkelijker, je kunt de plant dan makkelijk naar binnen verplaatsen als dat nodig is. In de volle grond kan dat niet, en de volle grond wordt over het algemeen ook stukken kouder. Het is dus aan te raden om witte salie in een (grote) pot te kweken en niet in de volle grond.

Kersen zijn relatief kleine bomen, al is dat ook weer afhankelijk van het ras dat je hebt. In tegenstelling tot appels, zijn kersen niet erg geschikt om in een pot te worden gehouden. Een kers in de volle grond vereist zo nu en dan het nodige onderhoud, en het oogsten is ook nog best een uitdaging. Maar daar tegenover staat vaak een hoge opbrengst. Als je het juiste ras en de juiste omstandigheden hebt, ook heerlijk grote en zoete kersen. Voor het plukken van kersen heb je meestal een ladder nodig, of ander speciaal oogstgereedschap voor het plukken van kersen.

Erwten en peulen zijn exact het zelfde plantje. Bij peulen oogst je de peulvruchten jong en als deze nog niet zijn opgezwollen. Bij erwten oogst je de peulvruchten juist als deze heel dik zijn geworden. Er zijn rassen die beter geschikt zijn als peul of juist als erwt (zie ook het kopje "variëteiten"). Voor peulen is het beter om een ras te kiezen dat ook echt als peul wordt gekweekt

Peulen zijn geen veeleisende planten. Wel zet je ze graag in de volle zon en kweek je ze eigenlijk niet als het warmer begint te worden. Net als erwten dus hebben peulen verder weinig verzorging nodig. Je kan al vroeg in het jaar beginnen met het kweken van peulen, want de planten kunnen samen met erwten (rassen) en kapucijners erg goed tegen kou. Peulen kunnen ongeveer in maart buiten worden neergezet (gezaaid of geplant). De groei verloopt in het begin nog erg traag, maar naarmate er meer zon schijnt groeien ze steeds harder.

Peulen hebben meestal iets nodig om langs omhoog te klimmen, ze maken vaak veel hechtrankjes. Laagblijvende rassen zijn vooral als erwt geschikt, peulen zijn eerder klimmers. Je kunt (bamboe) stokken in de grond steken in een piramidevorm om de peulen langs omhoog te laten klimmen. Kies dan wel lange stokken van ongeveer twee meter hoog. De meeste peulen klimmen tot ongeveer 150 centimeter, iets hoger of lager.

Kropsla is, zeker voor beginners, een makkelijk te kweken plantje. Of je nu één krop neerzet, of een heel veld met kroppen, kropsla komt altijd wel ergens van pas. In een salade, op een broodje gezond, etc. Het is dus altijd leuk om kropsla in de tuin te hebben, en gelukkig kan dit ook (bijna) altijd. Als je een kas hebt is kropsla het hele jaar door te kweken. Bij temperaturen rond de 15 graden celcius groeit deze het beste, bij zomerse hitte doet de plant het minder goed. Je kunt kropsla in potten of bakken kweken, maar ook in de volle grond. Zet de planten vooral op een plekje in de halfschaduw als de planten door de zomer heen groeien. In het voorjaar volstaat een plekje in de volle zon ook, maar let dan bij zonnig weer heel goed op uitdroging en geef regelmatig water.

De brandnetel is als plant eigenlijk vooral berucht door het brandende gevoel op de huid bij aanraking met de haartjes aan de plant. Zelf brandnetels kweken is een gewaagde klus, en niet alleen vanwege de brandende en prikkende plekjes die de plant kan veroorzaken. Een minstens zo groot gevaar is het woekeren van deze plant. De wortels van de plant kunnen namelijk op meerdere plekken boven komen en een nieuwe plant laten groeien, maar ook de zaden vormen een gevaar. De brandnetel zaait zichzelf gemakkelijk uit na de bloei, het beste knip je de bloeistengels dus af vóór de zaden zijn gevormd.



Je kunt een brandnetel prima op plekken zetten waar minder vaak de zon komt, zoals in de halfschaduw of zelfs op schaduwrijke plekken. Veeleisend is de brandnetel niet, want ook op minder geschikte plekken groeit de plant aardig. Voor het zetten van brandnetelthee wil je natuurlijk grote planten met dikke toppen. Voor het maken van brandnetelgier is een grote plant niet belangrijk, als je maar genoeg brandnetel hebt om gier van te maken.

De appel is winterhard en sommige soorten kunnen ook nog goed in pot staan. In de volle grond kan een appelboom aardig groot worden, maar in vergelijking tot veel andere bomen blijft de appel relatief klein. Voor het goed afrijpen van de vruchten zet je de appel het in de volle zon, maar ook in de halfschaduw zal de appel het best aardig doen.

Let bij vroege appelrassen goed op, de bloesem verschijnt al vroeg in het jaar en kan hierdoor te maken krijgen met vorst. Bij een appelboom in pot kan je deze makkelijk even een nachtje in de garage zetten, maar bij een appel in de volle grond wordt het lastiger. De bloesem kan door de vorst beschadigen, wat één van de oorzaken is van weinig appels.

Het volgende geldt voor appelbomen die je in de volle grond zet, maar misschien nog veel meer voor appelboompjes in een pot. Beperk de vegetatie rondom de stam tot het minimum. Gras en andere planten nemen vocht weg van de appelboom, wat natuurlijk ten koste gaat van de groei en gezondheid van de appelboom zelf. Vooral in een pot is iedere druppel hard nodig, gezien de grond in potten nog veel sneller uitdroogt.



Let goed op! Heb je een appelras dat vroeg bloeit? Vóór half mei (ijsheiligen) is er nog steeds kans op vorst. Met name in maart en april, wanneer zeer vroege rassen gaan bloeien, is er nog volop kans op vorst aanwezig. De bloesem van je appelboom kan hierdoor stuk vriezen. Dat is een van de meest voorkomende oorzaken van een appelboom die geen appels geeft dit jaar. De boom zal wel bloeien, maar het stuifmeel is niet langer vruchtbaar. Je kunt dit trouwens heel goed voorkomen door het weer in de gaten te houden. Met een plastic zak of noppenfolie over het boompje wil het meestal wel lukken, maar het volgende klinkt wel heel gek (maar werkt juist erg goed). Door je appelboom te besproeien met water vlak voor het gaat vriezen, creëer je het effect van een isolerende "iglo" rondom de knoppen. Als de knoppen open staan werkt dit averechts.

Peren zijn, als je ervan houd ten minste, heerlijke zoete en sappige, zachte vruchten. Heb je een vroeg bloeiend perenras? Vóór half mei (ijsheiligen) bestaat er nog steeds kans op vorst. Met name in maart en april is de kans op vorst nog flink aanwezig. Houd er rekening mee dat -wanneer je peer gaat bloeien- de bloesem stuk kan vriezen en je hierdoor heel veel oogst kunt mislopen. Hoe je je peer hiertegen kunt beschermen? Het lijkt heel tegenstrijdig, maar je kunt de knoppen van je perenboom beschermen door er vlak voor het gaat vriezen water overheen te sproeien. Je creëert hiermee een soort isolerende iglo om de knoppen heen. De knoppen blijven als het ware beschermd door een laagje ijs dat er omheen zit. Als de peer al bloeit kan je dit beter niet meer doen, het is echt bedoeld om de knoppen te beschermen. Anders werkt ook een plastic zak of noppenfolie rondom je boom erg goed als bescherming tegen vorst en kou.

Een perenboompje staat graag in de volle zon, dat is goed voor het rijpen van de vruchten, maar ook in de halfschaduw groeit een peer prima. Beperk de vegetatie rondom de stam tot het minimum. Gras en andere planten onder de perenboom nemen vocht en voedingsstoffen van het boompje weg voor dat het boompje er überhaupt van kan proeven. Het beste is om de gehele ruimte rondom de stam kaal te houden zodat alle vocht en voedingsstoffen direct naar het perenboompje kunnen.

De moerbei staat graag een klein beetje beschut en het liefste in de volle zon. Hoewel de moerbei het liefst de hele dag zon heeft (dit is beter voor het rijpen van de vruchten) tollereert deze ook de halfschaduw. Een plekje uit de wind heeft altijd de voorkeur, ook als dat betekend dat je de boom of struik dan in de halfschaduw moet planten.

De kiwi komt uit het verre oosten en groeit het beste in een overwegend tropisch klimaat. Het is eigenlijk een slingerplant. De meeste kiwi rassen bij kwekers vandaan zijn matig winterhard. Dat betekend dat zij de vorst kunnen overleven, maar dat je ze bij strenge vorst het beste een beetje in bescherming neemt. Ook kan je de kiwi in een pot houden, maar kies dan wel een zeer grote potmaat en stel de bodem zorgvuldig samen. Het kweken van een kiwi lukt het beste als er geen concurrentie is. Dat betekend dat er geen andere planten onder groeien die vocht en voeding wegnemen. De grond onder de kiwi houd je dus het liefste kaal.

De kiwi kan aardig weelderig groeien. In gebieden waar deze oorspronkelijk vandaan komt groeien kiwi's vaak als onkruid, slingerend tussen andere planten door als een soort liaan. In de tuin, zelfs in ons klimaat, kan een kiwi de gevel van een woning volledig overgroeien. De plant kan in tropische gebieden goed in de schaduw van andere planten groeien, maar voor de teelt van de vruchten kan je de kiwi hier beter in de volle zon zetten. Dit is beter voor het rijpen van de vruchten.

Omdat een kiwi een slingerplant is, heeft deze iets nodig om langs te kunnen slingeren. Echt een klimplant is het niet, hij maakt geen hechtrankjes of zuignapjes. De takken slingeren zich over bestaand materiaal heen en blijven zo liggen. Wil je de kiwi ergens langs laten klimmen? Dan heeft deze mogelijk wat hulp nodig. Leid de kiwi een beetje, dan zoekt deze zelf de weg verder. Kies bij voorkeur wel iets stevigs. Na enige tijd zullen slingerende uitlopers verhouten, wat de nodige schade aan kan brengen als je de kiwi enkel langs een dunne rozenboog leid. Kies dus vooral iets stevigs uit als plantensteun, zoals een stevige pergola van houten balken en tuinpalen.

Gedurende de groei zal de hoofdtak van de kiwi, waar alle zijscheuten aan groeien, zich verder en verder ontwikkelen. Het is daarbij van belang dat je deze hoofdtak de nodige ondersteuning geeft. Leid de hoofdtak langs een paal, pergola of waar je de kiwi langs wilt laten groeien, en bind deze hierlangs op. De hoofdtak is het hoofd-groeipunt van de plant. Deze snoei je daarom niet terug.

Vanille is een tropische, klimmende orchidee die in landen van oorsprong tot wel 15 meter hoog kan worden. De teelt van vanille is ook mogelijk in ons klimaat, maar dan wel in goed verwarmde kassen of binnenshuis. De temperatuur moet altijd boven de 18 graden (kamertemperatuur) blijven en de 15 meter zal deze zeer waarschijnlijk niet halen. Commercieel is de teelt van vanille niet rendabel genoeg, maar voor de hobbyist is het natuurlijk een schitterende uitdaging. En dit laatste, een uitdaging, dat is het zeker! Niet omdat de algemene verzorging van de plant erg ingewikkeld is, maar vooral omdat je de juiste omgeving moet creëren en behouden om de plant te laten groeien, bloeien èn vruchten te laten maken.

Vanille is een klimmende plant die dus vanzelfsprekend ondersteuning nodig heeft. Het beste werkt het om een houten hekwerk te gebruiken, al wordt dit voor de meeste mensen lastig omdat zij geen verwarmde kweekkas of serre hebben waar de temperatuur hoog genoeg blijft. Bij de teelt in potten kan je zelf een houten ondersteuning maken voor je vanille orchidee. Dit is nodig om te zorgen dat de plant zich goed kan ontwikkelen. Laten kruipen is niet verstandig en maakt de verzorging onnodig moeilijk, en eventuele bloemen kwetsbaarder.

Naast het kiezen van de juiste bodem en voeding (zie de kopjes bodem en bemesting), is het ontzettend belangrijk om je plant niet te veel water te geven. Hier kunnen orchideeën, en dus ook de vanille orchidee, heel slecht tegen. Geef dus steeds een beetje water. Wat wel goed kan helpen en wat de plant erg prettig zal vinden, is het besproeien van de plant met een fijne nevel. Hiermee geef je het idee van een hoge luchtvochtigheid, wat erg gunstig is voor de plant die luchtwortels maakt om vocht uit de lucht te halen. Dit heeft alles te maken met de tropische afkomst van de vanille orchidee.

Bloeien zal de plant op de eerste plaats niet zo snel doen, maar met de juiste verzorging verhoog je de kans op bloeien enorm. Als eerste moet de plant ten minste 2 of 3 jaar oud zijn voor deze kan gaan bloeien. Als het dan zo ver is, zal je de plant zelf moeten bestuiven om kans te maken op een (vaak kleine) oogst. Ik zeg daarbij ook nadrukkelijk "kans op bloeien" en "kans op een oogst" omdat deze uitdaging niet te onderschatten is. De plant doet dit nu eenmaal niet zo snel in een vreemde omgeving. Om de bloemen te bestuiven moet je het bloemvlies doorbreken met een scherp voorwerp. Doe dit heel voorzichtig! Vervolgens druk je de mannelijke pollen en de vrouwelijke stempels tegen elkaar.

Let bij het bestuiven goed op de timing. Dit is erg belangrijk, want als de plant bloeit dan is dit maar heel kort. Bovendien bloeit de plant eigenlijk alleen maar in de ochtenden. Dit kan al vanaf een uur of 6 in de ochtend gebeuren, maar in de middag zijn de bloemen al lang en breed verwelkt. Zoals je begrijpt zal je er dus heel snel bij moeten zijn en moet je de plant in de gaten houden als je het vermoeden krijgt dat deze wel eens kan gaan bloeien. Wees daarom alert. Zonder de bloemen te bestuiven vallen ze af en kan je geen vanille oogsten.

Het is misschien leuk om te weten dat de vanille orchidee niet alleen klimt langs andere bomen en planten, maar ook in sommige gevallen zelfs volledig het contact met de grond kwijtraakt. Wanneer de luchtwortels voldoende voedingsstoffen op kunnen nemen heeft de plant de wortels in de grond niet langer nodig. Deze leeft in zo'n geval volledig op mineralen en vocht uit de lucht.

Sjalotten zet je het liefste op een zonnige plek, maar ook de halfschaduw voldoet aan de eisen. Sjalotjes zijn winterhard en kan je zelfs in de winter planten als je ze voor het loof kweekt. Voor de bolletjes beperk je je het beste tot het vroege voorjaar met het planten, en oogst je in de (late) zomer.

Rogge als groenbemester heeft niet zo veel aandacht nodig. Het groeit, en aan het einde van de groei werk je de rogge (liefst vóór de korrels ontstaan, in het voorjaar) onder in de bodem. Hiermee verbeter je de bodem voor de daarop volgende teelt. Voor de reguliere teelt om rogge(meel) van te oogsten, is iets meer verzorging nodig.