Aubergine soorten
De meest bekende en vaakst geteelde auberginesoort is een (donker)paars gekleurde en langwerpige aubergine. Deze is er overigens ook weer in diverse soorten die vooral in vorm en formaat verschillen. De meest bekende aubergines zijn langwerpig en donkerpaars gekleurd. Er zijn ook aubergines die juist rond van vorm zijn. Daarnaast zijn er ook lichtgekleurde aubergines, gevlekte aubergines en andere aubergines in allerlei kleuren.
Let op, want de vrolijk gekleurde en gevlekte aubergines zijn meestal sieraubergines. Zij behoren tot het soort "Solanum aethiopicum". Het geeft niet als je er eentje eet, ze zijn gewoon eetbaar. Het nadeel is alleen dat de vruchten iets minder lekker zijn. Sieraubergines smaken vooral erg bitter. De gewone aubergine behoort tot het soort "Solanum melongena". Dit is de lekkere aubergine die prima kan worden gebruikt in je favoriete gerechten.
Aubergine zaaien of planten
Wanneer kan je aubergine zaaien?
Aubergine zaaien of voorzaaien/voorkiemen kan onder glas van februari tot maart.
Wanneer kan je aubergine planten?
Aubergine planten of uitplanten op de bestemde plek kan in de kweekkas van mei tot juni.
Aubergine planten of uitplanten op de bestemde plek kan buiten van juni.
Bekijk ook het aubergine zaaien stappenplan met video
Aubergine zaaien we al extra vroeg in het jaar, in de late winter of het zeer vroege voorjaar. Aubergines hebben een lang seizoen nodig. De zaden kiemen pas goed boven de 21°c en daarom is een verwarmde kweekbak ideaal. Zelf gebruiken we elk jaar zo'n bak maar vereist is deze niet. Een mini kweekkasje op een zonnige vensterbank is al voldoende.
Zelf aubergine zaaien in potjes
Vul een aantal kweekpotjes met zaaigrond en druk dit aan. Maak in elk potje een gaatje, niet dieper dan een centimeter. Zaai in elk gaatje een paar zaadjes zodat je zeker weet dat overal iets opkomt. Druk de gaatjes vervolgens dicht. De kweekpotjes zetten we in een mini kweekkasje. Zelf gebruiken we een verwarmde kweekbak met extra verlichting, maar vereist is dat niet.
Wanneer de plantjes opkomen kan je er wat weghalen. Houd er steeds maar één per potje over en knip de rest weg. De plantjes laat je verder zo warm en zonnig mogelijk staan. Vergeet tijdens maar óók na het kiemen niet om regelmatig water te geven. Houd de grond licht vochtig en laat deze af en toe een beetje opdrogen.
Aubergine planten in de kas of buiten
Voor je de aubergine planten in een kweekkas of buiten zet, moet je ze eerst afharden. Sla deze stap niet over want hiermee voorkom je zonnebrand en andere problemen. Lees ook alles over planten afharden, voor meer informatie over hoe je dat kunt doen.
Je kunt aubergine planten in een kweekkas of buiten. De kweekkas heeft altijd de grote voorkeur omdat het er warm en beschut is. Heb je geen kweekkas, zet de aubergine dan liever in een ruime pot. De pot zet je dan op een terras of bij een bakstenen muur. De stenen nemen warmte op en laten dit langzaam los, waardoor je aubergine plant beter zal groeien.
Per vierkante meter kan je ongeveer 3 tot 5 aubergine planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 2 tot 3 aubergine planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.
Aubergine verzorging
Aubergines zijn niet de makkelijkste planten om te kweken. Je hebt er natuurlijk een goed verwarmde plek voor nodig, zoals een kweekkas in de volle zon. Aubergines zijn eigenlijk niet heel geschikt voor een teelt in de open lucht, in ons klimaat. Het kan natuurlijk wel. Sommige rassen zijn er iets beter geschikt voor.
Daarnaast moeten de planten lekker warm en beschut staan, heel belangrijk. Goed beschermd tegen weer en wind. Vooral de bestuiving is een beetje eenuitdaging. Niet altijd wil de teelt van aubergines lukken. Je moet het trucje even doorhebben. Bestuif de bloemen zelf met de hand, waarover verderop meer!
Kijk uit als je aubergines kweekt. Je hebt vaak de neiging om een plant direct vast te pakken als je bijvoorbeeld iets wilt bekijken. Bij aubergines is dat niet zo'n heel goed idee. Ze maken hele gemene stekels. Vooral rondom de bloemknoppen en vruchtbeginsels zitten die stekels. Maar soms is er ook een verdwaald op de stam te vinden.
Foto hierboven laat nog zo'n doorn zien. Verdwaald en midden op de stam, zomaar voor de gein. Pas dus extra goed op, ook als je denkt dat er geen doorns zitten op die ene plek. Altijd eerst goed kijken!
Aubergine combinatieteelt en wisselteelt
Aubergines worden vaak in rijen gekweekt, in een kweekkas of kweektunnel.
Aubergine
Voor het kweken van aubergine zou je wisselteelt kunnen gebruiken.
Aubergine is een vruchtgewas. De ideale voorteelt is een bladgewas en de ideale nateelt is een wortel- of knolgewas of aardappelsoort volgens het wisselteelt schema.
Aubergine goede buren
Aubergine kweken kan goed samen met
aardappel,
basilicum,
doperwt
kapucijners,
kropsla,
linzen,
peul
pronkboon,
slaboon,
spinazie,
tuinboon,
veldsla,
als je gebruik maakt van combinatieteelt.
Aubergine slechte buren
Aubergine heeft geen nadrukkelijk slechte buren.
Aubergine water geven
Aubergines in potten geef je bijna dagelijks water. In de volle zon drogen potten snel uit. Aubergines in de volle grond hoef je minder vaak water te geven. Op een doorlaatbare en zanderige bodem geef je vaker water dan vastere grondsoorten.
Aubergine grondsoorten
Een humusrijke en voedzame bodem is nodig voor het kweken van aubergines. Er wordt wel eens beweerd dat aubergines het slecht doen op zure grond maar dit klopt niet helemaal. Aubergines groeien ook op zure grond zo lang deze voedzaam is. Je kunt dan kalk strooien.
De teelt van aubergines in potten of bakken is aan te raden als je op kleigrond kweekt. Kleigrond blijft te lang nat en is te dik waardoor de teelt vaak mislukt. Op humusrijke, goed doorlaatbare grond kunnen aubergines ook in de vollegrond worden gehouden. Als je potten gebruikt, zorg dan voor gaten onderin.
pH
Aubergine tolereert bodems waarvan de pH-waarde tussen deze twee waarden in ligt. Links is zuur en rechts is basisch. Lees ook: Wat is pH?
Aubergine bemesten
Aubergines hebben veel voeding nodig, maar wel de juiste voeding. Voorkom dat je te veel stikstof geeft. Hierdoor maakt de plant meer blad aan, ten koste van de vruchten. Extra kalium verbetert de weerstand van de niet-inheemse aubergineplanten en is dus sterk aan te raden.
Bij het kweken van aubergines op zuurdere èn niet erg voedzame grondsoorten, is het raadzaam om kalk te strooien als snelle oplossing. Preventief kan je de bodem voor de aanplant stevig bemesten met de juiste NPK samenstelling.
Voor het bemesten van aubergine adviseren we bij benadering de samenstelling stikstof (N), fosfaat (P) en kalium (K) 10-10-10 of 8-10-10 . Dit is ons advies en geen vereiste. Je kunt zelf mest mengen naar verhouding. Lees ook: Wat is NPK mest?
Aubergine bloei en bestuiven
Wanneer bloeit aubergine? Aubergine bloeit doorgaans van juni tot september.
Het bestuiven van aubergines is nodig, anders vallen de jonge vruchtjes gewoon weer af. Aubergines krijgen helaas snel last van een hoge luchtvochtigheid. Het stuifmeel wordt dan plakkerig en "stuift" niet meer. Met de hand bestuiven is dus eigenlijk altijd nodig bij aubergines.
Je kunt een wattenstaafje gebruiken om aubergines te bestuiven. Ga met het wattenstaafje langs de gele meeldraden en vervolgens langs de stampers in het midden. Het stuifmeel van de geelgekleurde delen in de bloem, moet worden overgebracht naar het groene puntje in het midden van de bloem.
Zonder bestuiving krijg je geen vruchten dus het bestuiven is belangrijk! Kweek je aubergines buiten dan helpen insecten vaak een handje. Dit is niet altijd voldoende. Ook buiten is aubergine bestuiven met de hand dus aan te raden.
Wanneer aubergine oogsten
Wanneer kan je aubergine oogsten? Doorgaans doe je dit van juli tot oktober.
Het exacte oogstmoment verschilt vooral per soort. Wacht liever tot de aubergines wat groter zijn. Wacht ook niet te lang, want dan worden de aubergines zacht en sponzig en dat is niet lekker om te eten. Te jong geoogste aubergines zijn nog erg groen van binnen en ook niet lekker.
Van aubergines is niet te zeggen dat ze een bepaalde kleur moeten hebben om rijp te zijn. Aubergines zijn namelijk vanaf het begin al de kleur die ze moeten zijn. Let goed op bij het oogsten, want aubergines maken onderaan in het midden van de blaadjes en rondom de bloemen en vruchten scherpe doorns.
Aubergine gebruiken
Een aubergine is zeer veelzijdig. Omdat de vrucht over het algemeen een neutrale smaak heeft, past deze bij veel gerechten. Een aubergine neemt voornamelijk de smaak van de rest van het gerecht over. Sommige aubergines kunnen licht bitter smaken. Aubergines worden vaak gebruikt om een gerecht meer structuur te geven. Stukjes aubergine zorgen voor meer bite.
De aubergine kan in diverse ovenschotels en door allerlei gerechten worden verwerkt. Je kunt er lasagne van maken, aubergines grillen of ze verwerken in een salade. Wat je misschien niet weet is dat aubergines ook rauw eetbaar zijn. Dan moet je jezelf de vraag stellen of dat lekker is, want een aubergine heeft van zichzelf erg weinig smaak.
Aubergine houdbaarheid
Hoelang is aubergine houdbaar? Een verse aubergine is het lekkerste. In de koelkast zijn aubergines drie tot vijf dagen te bewaren. Je kunt aubergines het beste bewaren bij temperaturen tussen de 10 en 15 graden celcius. Bij temperaturen onder de 10 graden celcius krijgen aubergines snel last van bederf. De vruchten krijgen dan bruine plekken en voelen zacht aan. Het lijkt een beetje alsof de vrucht dan aan het rotten is. Deze is dan ook niet meer eetbaar.
Aubergine snoeien dieven of toppen
Aubergines maken vertakkingen en ook zijtakken, vaak vanuit de bladoksels. Bij aubergines hoef je deze niet per se te verwijderen. Tijdens de groei doe je dit beter niet, maar soms is het wel handig. Je kunt de zijtakken van aubergines verwijderen om de groei en het rijpen van vruchten te versnellen. Dit doen we eigenlijk alleen in het najaar en niet tijdens de zomer.
Wanneer je in het najaar een aantal grotere aubergines hebt hangen, maar ook een paar kleintjes, is het dieven van je aubergine nuttig. Je kunt dan de takjes met kleine vruchtjes verwijderen. Deze rijpen niet meer voor het einde van het jaar. Hierdoor gaat alle energie naar de grotere vruchten en kunnen die goed rijpen.
Aubergine ziektes en plagen
Aubergineplanten hebben snel last van te lage temperaturen. De planten groeien amper en willen misschien niet bloeien, of de bloemetjes vallen ondanks een goede bestuiving gewoon af. Ook kunnen aubergines wel eens last krijgen van bladluis. Hoewel planten uit de nachtschadefamilie niet de meest gewilde planten zijn bij bladluizen, vinden ze aubergineplanten vaak erg lekker.
