Kousenband
Vigna unguiculata Sesquipedalis - Fabaceae
Voorzaaien kweken en oogsten

Kousenband soorten

De kousenband wordt soms ook kouseband genoemd (zonder N), maar ook de naam aspergeboon wordt wel eens genoemd. Onder andere in Suriname is de kousenband inheems en een populaire groente, bijvoorbeeld in roti. De kousenband of kouseband (of aspergeboon) kan tot vier of vijf meter hoog worden.

Het blad en de groeiwijze van de kousenband doet erg denken aan die van de slaboon. Op de bonen na zijn de planten vrijwel identiek, maar hebben toch andere behoeften. De kousenband wikkelt zich ook ergens omheen en klimt zo de hoogte in.

In het Engels wordt de kouseband ook wel "Yard Long Bean" genoemd. Een yard is ongeveer 91 centimeter, maar zo lang worden de bonen hier niet zo snel. Naast de gewone, groene variëteit zijn er ook paarse soorten. De paarse kousenband groeit exact hetzelfde maar heeft mooie, paarsgekleurde, lange bonen.

Kousenband zaaien en planten

Wanneer kan je kousenband zaaien?
Kousenband zaaien of voorzaaien/voorkiemen kan onder glas van april tot mei.
Wanneer kan je kousenband planten?
Kousenband planten of uitplanten op de bestemde plek kan in de kweekkas van mei tot juni. Kousenband planten of uitplanten op de bestemde plek kan buiten van mei tot juni.

Kousenband zaaien we in het voorjaar rond april, maar dan wel onder glas. Vaak zaaien we de kousenband binnenshuis op de vensterbank. De kousenband heeft veel warmte nodig om te kiemen, nog meer dan slabonen of pronkbonen. De kousenband zaaien we ook iets eerder omdat deze langzamer groeit dan andere bonen.

In tegenstelling tot de meeste andere bonen, heb je van de kousenband wel weer minder planten nodig. Je kunt zo'n 5 planten zaaien voor een maaltijd. Omdat de bonen zo lang worden heb je niet zo veel bonen nodig. Aan een kousenband plant groeien doorgaans van 5 tot soms wel tientallen lange bonen, als de plant op een goed plekje staat.

Kousenband zaaien in potjes

In tegenstelling tot slabonen, zaaien we de kousenband in kleine kweekpotjes. Potjes van P7 formaat hebben onze voorkeur. Dat heeft alles te maken met het eerder zaaien. De kousenband moet ten minste tot half mei binnen blijven, en heeft dan ook ruimte nodig om de wortels te laten groeien. In de vakjes van een gemiddelde zaaitray is te weinig ruimte.

Vul om te beginnen een aantal kweekpotjes met zaaigrond en druk dit aan. Maak in elk kweekpotje met zaaigrond een gat van ongeveer 2-3 centimeter diep, of niet dieper dan 4 centimeter. Voor een P7 kweekpotje (afmeting 7x7 centimeter) is dat behoorlijk diep.

De zaden van de kousenband zijn iets duurder dan slabonen. Daarom zijn we met de zaden van de kousenband altijd iets zuiniger. We zaaien meestal maar één of twee zaden per kweekpotje. Als ergens niets opkomt kunnen we er nog een zaadje in doen. Je kunt ook direct twee zaden per potje zaaien. Dan weet je zeker dat overal iets opkomt.

Kousenband is doorgaans een snelle kiemer. Houd de zaaigrond licht vochtig tijdens het kiemen, maar niet drijfnat. Als de zaaigrond erg nat is en blijft, rotten de zaden mogelijk. Als er meer dan één kousenband plant opkomt in een potje kan je de overige zaailingen verwijderen.

Trek ze niet uit het potje maar knip ze met een schaar, om de wortels niet te beschadigen van het plantje dat je wilt houden.

Kousenband planten na half mei

Je kunt de gezaaide kousenband planten na half mei. Dit kan op zich buiten maar de opbrengst is er altijd kleiner. Zet de kousenband liever in een kweekkas als je die hebt. Hoe dan ook, de kousenband planten we altijd op een zonnig plekje met genoeg warmte. Buiten kan je beter tot na mei wachten met planten, maar half mei op z'n vroegst.

Per vierkante meter kan je ongeveer 3 tot 5 kousenband planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 2 tot 3 kousenband planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.

Kousenband standplaats en verzorgen

Zelf kousenband kweken lukt altijd beter in een kweekkas. Mocht je er geen hebben dan zou het ook nog wel buiten kunnen. De opbrengst is dan kleiner. Kousenband kweken we altijd op een zo warm en zonnig mogelijk plekje. Mocht je een plekje op het zuiden vrij hebben, tegen een bakstenen muur, dan is dit ideaal. Bakstenen houden veel warmte vast.

Je kunt het beste kousenband kweken op een beschut plekje, uit de wind en goed beschermd tegen regen of andere weersinvloeden. Veel zon en warmte, een broeierig warm plekje is ideaal. Kousenband kweken we langs stokken of draden, bijvoorbeeld naar het dak van de kweekkas. Onder ideale omstandigheden kan een kousenband plant tot vier of vijf meter hoog worden.

Kousenband is een éénjarige plant, niet wintergroen en blijft in leven zo lang de temperatuur hoger is dan 15℃.

Kousenband combinatieteelt en wisselteelt

De kousenband is een klimmer en groeit langs stokken of draden omhoog.

Kousenband
Voor het kweken van kousenband zou je wisselteelt kunnen gebruiken. Kousenband is een peulgewas. De ideale voorteelt is een aardappelsoort of wortel- of knolgewas en de ideale nateelt is een koolgewas volgens het wisselteelt schema.

Kousenband goede buren
Kousenband heeft geen nadrukkelijk goede buren.

Kousenband slechte buren
Kousenband heeft geen nadrukkelijk slechte buren.

Kousenband water geven

De kousenband plant kan goed tegen warme en droge omstandigheden, maar vergeet geen water te geven. Geef de kousenband af en toe water wanneer de grond weer redelijk is opgedroogd. Vermijd koud water uit de kraan. Het beste is om warm water te gebruiken, bijvoorbeeld uit een regenton waar de zon op heeft gestaan. Is de grond nog vochtig, sla dan een waterbeurt over.

Kousenband grondsoort en bodem

In principe heeft de kousenband geen strenge eisen. Wel kan je het beste kousenband kweken op een humusrijke, luchtige grond. Kousenband kweken we eigenlijk alleen in de vollegrond. In tegenstelling tot slabonen heeft de kousenband aanzienlijk meer ruimte nodig, in de rij soms tot een meter. Kousenband kweken we daarom liever niet in potten.

Kweek je op stevige kleigrond, dan is het aan te raden om koemestkorrels of compost te gebruiken vóór het planten. Kousenband staat niet graag op een vaste, dichte en harde grondsoort.

pH

Kousenband tolereert bodems waarvan de pH-waarde tussen deze twee waarden in ligt. Links is zuur en rechts is basisch. Lees ook: Wat is pH?

Kousenband bemesten

Hoewel de kousenband niet veel nodig heeft, mag je de plant ook niet vergeten. Bemesten doen we wel, maar niet heel sterk. Vooral kalium is erg fijn voor deze niet-inheemse plant. Het versterkt de plant en de weerstand ervan. Vooral bij de kousenband is dat in ons klimaat handig. Vermijd te sterke bemesting want het blijft een peulgewas, welke maar weinig nodig heeft.

Kousenband bloei en bestuiven

Wanneer bloeit kousenband? Kousenband bloeit doorgaans van juni tot september.

 De kousenband maakt tweeslachtige bloemen en kan dus in principe zichzelf bestuiven. Je kunt voorzichtig aan de plant schudden als je deze in een kweekkas hebt staan. Zo help je de plant een handje in de kweekkas waar weinig wind staat.

Een slecht bestoven kousenband maakt evengoed zeer lange peulvruchten, alleen ontbreken er wat boontjes of groeien er zelfs maar heel weinig boontjes in die peulvruchten. Ook zie je dan vaak beginnende, veel te kleine boontjes die niet veel verder zijn gegroeid.

De kousenband bloeit meestal wat later dan je gewend bent van andere bonensoorten. De periode waarbinnen de plant echt bloeit is ook maar heel kort. Je herkent direct na de bloei de eerste kousenbandjes, welke dan nog erg klein zijn. Deze kunnen zeer snel groeien!

In een korte tijd kunnen de beginnende peulvruchtjes zeer lang worden. Zeker wanneer het erg warm is in de kas van de zomer. Bij koel en bewolkt weer groeien de peulvruchten erg traag of staat de groei ervan zelfs tijdelijk stil. Zo belangrijk is het klimaat voor deze plant.

Wanneer kousenband oogsten

Wanneer kan je kousenband oogsten? Doorgaans doe je dit van augustus tot oktober.

De verleiding is groot om de bonen zo lang mogelijk te laten worden. Bij de kousenband is dit -net als bij andere bonen- niet zo'n goed idee. De boontjes worden hard en dik als deze volgroeid zijn. Daarom kan je het beste kousenband oogsten als deze nog wat jonger is. Kousenband oogsten we door deze van de plant af te knippen. Trek de kousenband niet met de hand los. Je trekt dan snel de plant stuk.

Kousenband gebruiken en bewaren

Kousenband is vooral bekend in Suriname. De peulen van deze inheemse plant worden gesneden en gebruikt in roti en andere Surinaamse gerechten. Kousenband is erg lekker door een pittige curry en in combinatie met bijvoorbeeld hete kip. De peulen zijn (gesneden) erg geschikt om mee te roerbakken.

Kousenband houdbaarheid

Hoelang is kousenband houdbaar? Kousenband is het beste vers te houden in de koelkast en blijft hier dan tot maximaal twee weken houdbaar. Daarnaast is de kousenband ook goed in te maken met zout. Invriezen is sterk af te raden.

Kousenband ziektes en plagen

De kousenband krijgt bij koud en vochtig weer wel eens last van meeldauw. Daarnaast is diezelfde kou de grootste boosdoener. Slakken kunnen zich tussen de planten verschuilen en van het blad en de peulen eten.

Kousenband kweken informatie