Kousenband
Vigna unguiculata Sesquipedalis

Kousenband soorten

Welke soorten kousenband zijn er? De grote vraag is of de kousenband uiteindelijk familie is van de slaboon en de pronkboon, omdat de kousenband op exact dezelfde wijze groeit. Ook het blad lijkt erg op dat van de andere bonen. Toch is de Latijnse naam heel anders.

In het Engels wordt de kousenband ook wel "yard long bean" genoemd, vanwege de lengte natuurlijk. De peulvruchten kunnen tot wel een yard in lengte worden, wat ongeveer 91 centimeter is.

Kousenband is er naast de gewone groene, ook in de paarse variant. De paarse zijn enigszins vergelijkbaar met paarse stokspekbonen (een slaboon-soort). Tijdens het koken kan de paarse kleur verdwijnen. Door kort te stomen blijft de kleur enigszins behouden.

Kousenband zaaien en planten

Wanneer kan je kousenband zaaien? Kousenband kan je binnen (voor)zaaien van april tot mei. De beste temperatuur om kousenband te ontkiemen is boven de 20℃.

Kousenband kweken kan bijna niet buitenshuis. Je zaait de plant dan ook binnen voor in kweekpotjes. Zaai bij voorkeur minimaal 5 planten, van één plant is de oogst waarschijnlijk te klein. Geef de kousenband zaailingen ook bij het uitplanten voldoende ruimte.

Zaden van de kousenband ontkiemen vrij makkelijk bij kamertemperatuur, rond de 20 graden celcius (maar liever iets warmer). Zaai de zaden bij voorkeur in afzonderlijke kweekpotjes van P7 (7x7 cm) formaat of P9 (9x9 cm) formaat.

Per vierkante meter kan je ongeveer 3 tot 7 kousenband planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 2 tot 4 kousenband planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.

Kousenband verzorgen/standplaats

Hoe kweek je kousenband? Kousenband kweken lukt eigenlijk alleen in een kweekkas, buiten kweken is dus af te raden. In een kweekkas blijft het langer warm en die warmte heeft kousenband ook echt nodig. Kousenband kweken doe je op een warm en beschut plekje in de volle zon.

De kousenband komt van oorsprong uit tropisch warme streken, maar is vooral erg bekend in Suriname. Kousenband is daar een inheemse soort. De plant groeit er weelderig en kan zelfs tot 4 meter hoog worden. Net als de meeste soorten bonen heeft de kousenband ondersteuning nodig. Het is uiteindelijk een klimplant.

De kousenband heeft -in tegenstelling tot pronkbonen en slabonen- veel langer de tijd nodig om tot bloei te komen. De productie is niet zo groot als bij deze vergelijkbare plantensoorten maar de peulen zijn wel vele malen langer.

Wie denkt dat de kousenband een soort slaboon is, zit er overigens helemaal naast. De kousenband groeit op dezelfde wijze maar heeft veel meer ruimte nodig en stelt andere eisen. De plant wordt groter en je kunt (en hoeft) minder planten neer te zetten voor een goede oogst, mits je ze voldoende verzorgt en een goede plek geeft.

Mocht je kousenband kweken in de buitenlucht, bijvoorbeeld omdat je geen kweekkas hebt, dan lukt dit het beste langs een muur aan het zuiden. Een (bakstenen) muur vangt veel warmte op, blijft lang warm en laat die warmte ook gedurende een langere tijd los.

Kousenband goede en slechte buren

Kousenband is een klimplant en wordt langs stokken en draden geleid.

Kousenband wisselteelt
Kousenband is een peulgewas. De ideale voorteelt is een aardappelsoort of wortelgewas en de ideale nateelt is een koolgewas, volgens de principes van wisselteelt.

Kousenband goede buren
Kousenband heeft geen nadrukkelijk goede buren.

Kousenband slechte buren
Kousenband heeft geen nadrukkelijk slechte buren.

Kousenband water geven

Hoeveel water heeft de kousenband nodig? Kousenband water geven doe je als de bodem bijna is opgedroogd. Kousenband staat graag op licht vochtige grond en niet te nat. Geef liever lauwwarm water dat even in de zon heeft gestaan. Koud water dat direct uit de kraan komt kan je het beste vermijden.

Kousenband grondsoort

Welke grond heeft kousenband nodig? Kousenband kweken gebeurd op een humusrijke bodem. Belangrijk is dat de bodem licht vochtig kan blijven en een goede, luchtige structuur heeft. Je kunt kousenband in principe alleen in de volle grond kweken. Gebruik eventueel compost voor de aanplant en zorg voor een goede afwatering.

Wat is pH?

Kousenband bemesten

Moet je kousenband bemesten? Ja, maar niet te sterk. In tegenstelling tot de meeste peulen- en bonensoorten die prima op arme grond groeien, heeft de kousenband net even iets meer nodig. Geef een niet te sterke bemesting, iets rijker aan kalium om een goede weerstand op te bouwen.

Extra kalium is belangrijk omdat de kousenband hier snel last krijgt van bijvoorbeeld schimmels zoals meeldauw, of een te droge lucht in verhouding tot de tropische gebieden waar de plant vandaan komt.

Welke meststof gebruik je voor kousenband? De beste meststof voor het kweken van kousenband heeft bij benadering een NPK samenstelling van 5-5-8.

Wat is NPK?

Kousenband bloei en bestuiven

Wanneer bloeit kousenband? Kousenband bloeit doorgaans van juni tot september.

Moet je kousenband bestuiven? In principe is de kousenband een zelfbestuivende plant die wordt bestoven door de wind. De plant maakt tweeslachtige bloemen. Omdat de plant in een kweekkas vrij beschut staat en het daar weinig waait, is het nodig om de plant voorzichtig te schudden of te tikken met een stok. Hierdoor bestuif je de bloemen beter.

Een slecht bestoven kousenband kenmerkt zich aan evengoed zeer lange peulvruchten, waarbij hier en daar boontjes ontbreken of heel klein zijn gebleven. Dit zijn (beginnende) boontjes die niet goed zijn bestoven.



De kousenband bloeit meestal wat later dan je gewend bent van andere bonensoorten. De periode waarbinnen de plant echt bloeit is maar heel kort. Al snel verschijnen de eerste mini-kousenbandjes. Je kunt ze makkelijk herkennen en ze groeien op dezelfde wijze als bij slabonen.





Vanaf dit moment kan het overigens erg snel gaan. De peulvruchten van de kousenband kunnen in zeer korte tijd erg lang worden. Alleen wel wanneer het warm genoeg is, bij koud weer zal de groei worden vertraagd of zelfs even stilstaan.

Wanneer kousenband oogsten

Wanneer kan je kousenband oogsten? Kousenband oogst je doorgaans van augustus tot oktober.

Hoe oogst je kousenband? De verleiding is groot om te wachten tot de kousenbanden op z'n langst zijn, maar net als bij andere bonensoorten worden de boontjes dan dik en hard. Het beste kan je kousenband daarom iets eerder oogsten. Dat doe je door ze simpelweg van de plant te plukken of knippen.

Kousenband gebruiken en bewaren

Waarvoor gebruik je kousenband? De kousenband wordt met name in Surinaamse gerechten heel breed gebruikt. Met name in gerechten zoals roti is de kousenband daar erg populair. Ook is kousenband lekker door een pittige curry en in combinatie met bijvoorbeeld hete kip. Kousenband is geschikt om mee te roerbakken.

Hoelang is kousenband houdbaar? Kousenband is het beste vers te houden in de koelkast en blijft hier dan tot maximaal twee weken vers. Daarnaast is de kousenband ook goed in te maken met zout. Invriezen is sterk af te raden.

Kousenband ziektes en plagen

Welke ziektes en plagen zijn er bij kousenband? De kousenband krijgt bij koud en vochtig weer wel eens last van meeldauw. Daarnaast is diezelfde kou de grootste boosdoener. Slakken kunnen zich tussen de planten verschuilen en van het blad en de peulen eten.

Kousenband plant tabel