Tomatillo
Physalis philadelphica, Solanaceae (nachtschadefamilie)

Tomatillo soorten

Tomatillo draagt de (Latijnse) wetenschappelijke naam Physalis philadelphica en is een lid van de nachtschadefamilie, ook wel solanaceae.

Wat is tomatillo eigenlijk? Een andere naam voor tomatillo is de Mexicaanse aardkers. Het is een lid van de nachtschadefamilie waartoe ook de tomaat behoort. De tomatillo is zeer nauw verwant aan de ananaskers, wat ook een Physalis is. De planten staan ook bekend als lampionnetjesplanten. Het grootste deel daarvan is giftig, maar de bessen van de ananaskers en de tomatillo zijn eetbaar.

Wat tomatillo onderscheidt is dat er naast de ruime keuze aan groene soorten, er ook paarse varianten zijn. De tomatillo kleurt in elk geval niet egaal oranje zoals de ananaskers.

Tomatillo zaaien of planten

Wanneer kan je tomatillo zaaien?
Tomatillo zaaien of voorzaaien/voorkiemen kan onder glas van maart tot mei.
Wanneer kan je tomatillo planten?
Tomatillo planten of uitplanten op de bestemde plek kan in de kweekkas van mei tot juni. Tomatillo planten of uitplanten op de bestemde plek kan buiten van mei tot juni.

Hoe zaai je tomatillo? Omdat tomatillo een lang seizoen nodig heeft moet je deze voorzaaien. Dit doe je binnen in de vensterbank in kweekpotjes. Het zijn geen supertrage kiemers maar ècht snel zijn ze ook niet. Pepers en paprika's doen er doorgaans langer over met kiemtijden van soms wel 3 weken.

Zo rond half mei kan je de tomatillo buiten uitplanten. Of in een kweekkas als je die hebt, want deze exotische plant groeit goed bij meer warmte. Mocht het nu echt erg koud en vochtig zijn in het voorjaar, wacht dan liever met uitplanten tot het wat meer zomers wordt. Je kunt ook tomatillo kweken in grote potten.

Voor het uitplanten eerst goed afharden! Hoe je dat doet lees je in onze afharden tips voor keukenplanten.

Per vierkante meter kan je ongeveer 3 tot 5 tomatillo planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 2 tot 3 tomatillo planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.

Tomatillo verzorgen

Hoe kweek je tomatillo? Je zet tomatillo het liefst op een plek in de volle zon. Belangrijk is wel dat de plant een beetje uit eventuele harde wind staat, beschut en warm. De vruchten rijpen sneller in de zon, net als bij andere (eetbare) soorten lampionnetjesplanten het geval is.

Ook gaat tomatillo zoeter smaken als deze bij meer zon afrijpt. De standplaats mag dan ook zeker niet worden onderschat. In tegenstelling tot de tomaat, waar de naam tomatillo erg aan doet denken, is dieven en dergelijke niet nodig. Ook is de tomatillo slechts een éénjarige.

Tomatillo is een éénjarige plant, niet wintergroen en blijft in leven zo lang de temperatuur hoger is dan 13℃.

Tomatillo water geven

Hoeveel water heeft de tomatillo nodig? Geef tomatillo zeker niet te veel water, maar voorkom wel dat de plant helemaal uitdroogt. Bij veel water krijgt de plant gele blaadjes en gaan ook de bessen barsten. Hetzelfde gebeurt ook bij tomaten en bij de ananaskers als deze te veel water krijgen.

Let extra op bij de teelt in potten en tijdens zonnig en droog weer in de zomer. De plant mag natuurlijk ook niet uitdrogen. Geef water als je voelt dat de grond ook onder het oppervlak erg droog is geworden. Je bent dan ruim op tijd en voorkomt dat de blaadjes van de tomatillo slap gaan hangen.

Tomatillo grondsoorten

Welke grond heeft tomatillo nodig? Tomatillo groeit in principe op elk soort grond. Belangrijk is dat de bodem voedzaam is en een goede afwatering heeft. Zoals in het stukje over bewateren aangegeven, zorgt te veel water voor barsten in de vruchtjes en gele blaadjes. Een doorlaatbare grond helpt dit te voorkomen.

Om de bodem voedzaam te maken kan je vóór de aanplant een ruime hoeveelheid compost onderspitten. Potgrond hoef je zelden te verbeteren. Je zou daar kleine hoeveelheden zand aan kunnen toevoegen. Leg een laag kiezels of hydrokorrels onderin potten. Bij hevige regenval stroomt water zo makkelijk weg.

pH

Tomatillo tolereert bodems waarvan de pH-waarde tussen deze twee waarden in ligt. Links is zuur en rechts is basisch. Lees ook: Wat is pH?

Tomatillo bemesten

Moet je tomatillo bemesten? Het is verstandig om tomatillo te bemesten, maar wees terughoudend met stikstof. Je plant gaat dan veel blad maken en juist minder vruchtjes. Wel is kalium sterk aan te raden. Tomatillo is niet inheems en kan de versterkte weerstand goed gebruiken. Zeker bij een tegenvallende zomer met veel regen.

Tomatillo kweken op verschillende manieren

Tomatillo
Voor het kweken van tomatillo zou je wisselteelt kunnen gebruiken. Tomatillo is een vruchtgewas. De ideale voorteelt is een bladgewas en de ideale nateelt is een wortel- of knolgewas of aardappelsoort volgens het wisselteelt schema.

Tomatillo goede buren
Tomatillo heeft geen nadrukkelijk goede buren.

Tomatillo slechte buren
Tomatillo heeft geen nadrukkelijk slechte buren.

Tomatillo bloei en bestuiven

Wanneer bloeit tomatillo? Tomatillo bloeit doorgaans van juni tot september.

Moet je tomatillo bestuiven? Tomatillo bestuiven is essentieel voor de teelt. Zonder bestuiving heb je namelijk geen vruchten. Het bestuiven doe je zelf door -net als bij tomaten- zachtjes tegen de stam te tikken. Trillingen zorgen dat stuifmeel loskomt en wordt overgebracht.

Tomatillo wordt eventueel ook bestoven door insecten. Meestal is dit niet voldoende en vallen sommige vruchten alsnog af. Om die reden is bovengenoemde manier iets zekerder. Tomatillo is vrij slecht zelfbestuivend. Wel maakt de plant tweeslachtige bloemen.

Wanneer tomatillo oogsten

Wanneer kan je tomatillo oogsten? Doorgaans doe je dit van augustus tot oktober.

Hoe oogst je tomatillo? De tomatillo is er in het groen en in het paars. Geel worden de vruchten niet. Je oogst ze daarom groen of paars als je een paarse variant hebt staan. Aan de groene variant is soms lastig te zien of deze rijp is. Een rijpe groene tomatillo is wat lichter groen van kleur en neigt soms een klein beetje naar geel. Donker of matig groen is de vrucht nog erg onrijp.

Wel kan je een goed rijpe tomatillo herkennen aan het schilletje om de vrucht. Het lampionnetje van een rijpe vrucht kleurt geel en verdroogt helemaal. Als het lampionnetje droog en geel of bruinachtig is geworden dan is de vrucht zeker goed rijp. Bij de paarse variant is iets makkelijker te zien of de vruchtjes rijp zijn.

Tomatillo gebruiken

Hoe wordt tomatillo gebruikt in de keuken? Tomatillo is lekker door fruitsalades en wordt veel gebruikt in Salsa Verde of guacamole. Ook door sauzen en soepen wordt tomatillo vaak gebruikt. De vrucht is vooral bekend in Mexico en omstreken, en je zal deze dan ook regelmatig terugvinden in gerechten uit de omgeving

Je kunt de vrucht rauw eten, maar ook meekoken of smoren. Vaak wordt tomatillo zelfs verwerkt in salsa verde of marmalade.

Tomatillo houdbaarheid

Hoelang kan je tomatillo bewaren? Op kamertemperatuur, rond de 20 graden celcius, blijft een tomatillo ongeveer een week goed. In de koelkast kan je de vrucht nog iets langer bewaren. Tomatillo's zijn ook goed in te vriezen en zo tot een jaar houdbaar. Ze moeten dan wel direct uit de vriezer worden gebruikt, zonder ze eerst te ontdooien.

Tomatillo ziektes en plagen

Welke ziektes en plagen zijn er bij tomatillo? Hoewel de tomatillo van nature niet erg veel ziektes en plagen kent, is het wel belangrijk je plant gezond te houden. Een ongezonde plant valt ten prooi aan bladluizen en ander gespuis. Ook een wisselvallige zomer kan de teelt in de weg zitten. Zo kunnen de vruchten gaan barsten en krijgt je plant gele blaadjes bij een overvloed aan (regen)water.