Sopropo
Voorzaaien kweken en oogsten

Sopropo draagt de wetenschappelijke (Latijnse) naam Momordica charantia en is een lid van de komkommerfamilie, ook wel curcubitaceae.

Sopropo soorten

Welke soorten sopropo zijn er? Sopropo is een vooral in Suriname bekende vrucht. Het lijkt een beetje op een gerimpelde komkommer vol wratten. Dat klinkt niet erg smakelijk maar je kunt er veel heerlijke gerechten mee bereiden. Sopropo wordt ook wel bittermeloen genoemd, vanwege de van nature bittere smaak. Sopropo wordt ook balsempeer genoemd.

Van de sopropo zijn er veel verschillende soorten. Veel van deze soorten worden erg groot, net als een lange komkommer. Helaas zijn dit vaak soorten die slecht in ons klimaat te kweken zijn, zelfs in een kas. De soorten sopropo die we hier in een kas kweken hebben bijna allemaal de grootte van een snackkomkommer.

Daarnaast is er een onderscheid tussen Surinaamse en Thaise sopropo. Het Surinaamse soort wordt daar ook wel Foekwa genoemd. Een middel- tot donkergroene vrucht die vaak wat groter is. Thaise Sopropo is hetzelfde maar opvallend lichtgroen van kleur en vaak net iets kleiner.

Sopropo zaaien en planten

Wanneer kan je sopropo zaaien? Sopropo zaaien of voorzaaien onder glas kan van maart tot mei.

Wanneer kan je sopropo planten? Sopropo planten of uitplanten in een kweekkas kan van mei tot juni. Sopropo planten of uitplanten kan buiten van juni.

Hoe zaai je sopropo? Wil je bittermeloen of sopropo kweken, dan zaai je deze altijd voor in kweekpotjes. Sopropo heeft een lang seizoen nodig en veel warmte. Je kunt sopropo het beste in een mini kweekkasje of propagator in de vensterbank opkweken.

Sopropo zaden ontkiemen doorgaans binnen één tot twee weken als het warm genoeg is. Na half mei kan je de zaailingen in een kweekkas uitplanten of buiten in een pot zetten. De teelt buiten is af te raden. Heb je geen kweekkas, zet de plant dan in een pot tegen een muur op het zuiden. (Bakstenen) muren houden veel warmte vast.

Wees voorzichtig met direct zonlicht want de jonge zaailingen krijgen snel last van zonnebrand. De (jonge) blaadjes worden dan schraal lichtbruin en gaan dood, waardoor je plantje moeilijk of zelfs niet verder kan groeien. Naarmate het plantje groter wordt kan deze het zonlicht steeds beter verdragen.

Om zonnebrand te voorkomen kan je de jonge plantjes het beste eerst afharden. Dit kan je doen door de planten dagelijks even kort buiten in de zon te zetten. Elke dag iets langer tot de plantjes dag en nacht buiten kunnen blijven. Iets makkelijker is het om een kweekkas te gebruiken. Je kunt dan in het begin vliesdoek over de kas spannen. Dit verzwakt het zonlicht en je kunt de planten direct uitplanten.

Dit doe je door de zaailingen enkele uurtjes buiten te zetten en dan weer terug naar binnen te halen. Herhaal dit dagelijks maar steeds een uurtje langer, tot de plantjes dag en nacht in de kas (of buiten) kunnen blijven.

Per vierkante meter kan je ongeveer 21 tot 29 sopropo planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 4 tot 6 sopropo planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.

Of je nu in rijen of per m² zaait, het is altijd verstandig om tussen de regels een grotere afstand aan te houden dan de plantafstand.

Sopropo standplaats en verzorgen

Hoe kweek je sopropo? Sopropo groeit op dezelfde wijze als de komkommer en meloen of muismeloen. Je kunt sopropo daarom het beste langs een gaas, hekwerk, net of draden kweken in een kas. Hoewel de plantafstand relatief klein is kan sopropo veel vertakkingen maken.

Het beste is om sopropo een klein beetje in toom te houden en net als bij komkommers en meloenen enkele zijscheuten aan te houden, maar de rest te verwijderen. Anders groeit de plant nogal weelderig en kan deze onder optimale omstandigheden het andere groen overwoekeren.

Sopropo is een exotische plant die ondanks het cultiveren lastig blijft om te kweken in ons klimaat. Ga je zelf sopropo kweken dan heb je eigenlijk wel een kweekkas nodig. Buiten groeit de plant het beste langs een (bakstenen) muur op het zuiden, omdat deze veel warmte vasthoudt.

Het is niet gebruikelijk om dit te doen, maar heb je voldoende ruimte in de kas dan kan je sopropo ook laten kruipen. Je hoeft deze dan minder in toom te houden. Wel is de kans op schimmels groter als de plant over de (vochtige) bodem heen kruipt.

Sopropo combinatieteelt en wisselteelt

Sopropo wordt meestal langs een hekwerk of gaas gekweekt.

Sopropo
Voor het kweken van sopropo zou je wisselteelt kunnen gebruiken. Sopropo is een vruchtgewas. De ideale voorteelt is een bladgewas en de ideale nateelt is een wortel- of knolgewas of aardappelsoort volgens het wisselteelt schema.

Sopropo goede buren
Sopropo heeft geen nadrukkelijk goede buren.

Sopropo slechte buren
Sopropo heeft geen nadrukkelijk slechte buren.

Sopropo water geven

Hoeveel water heeft sopropo nodig? Deze exotische plant kan goed tegen droogte en groeit het liefste op een licht vochtige grond. Je mag de grond steeds goed op laten drogen, waarna je weer een beetje water kunt geven. Geef niet te veel water in één keer maar doe dit gespreid over de dag of over meerdere dagen.

Sopropo grondsoort en bodem

Welke grondsoort heeft sopropo nodig? De grond mag licht vochthoudend zijn maar moet niet te lang nat blijven na het water geven. Zorg voor een luchtige structuur en kweek bij voorkeur op een zand- of leemgrond. Je kunt voor het planten koemestkorrels en compost gebruiken om de bodem te verbeteren.

Kweek je op kleigrond dan is het belangrijk om de bodem goed los te maken en veel organisch materiaal door de bodem te mengen. Doe dit ook met een flinke hoeveelheid brekerzand. Erg veeleisend is sopropo niet wat de grondsoort betreft maar je wilt voorkomen dat deze lang nat blijft na het water geven.

pH

Wat is pH?

Sopropo bemesten

Moet je sopropo bemesten? Sopropo heeft veel behoefte aan extra voeding. Met name kalium is belangrijk voor de weerstand van deze exotische plant. Zo is deze beter bestand tegen weersinvloeden en schommelende temperaturen, evenals schimmels en ziektes.

Wees met stikstof terughoudend. Sopropo kan erg veel blad gaan maken en maakt hierdoor minder en kleinere vruchten. Verder is bij de jonge zaailingen een handje fosfor verstandig om te geven omdat hiermee de groei van zo wel de wortels als (later) bloemknoppen wordt gestimuleerd.

Voor het bemesten van sopropo zou je zelf de juiste hoeveelheid stikstof (N), fosfaat (P) en kalium (K) kunnen mengen in de verhouding 8-12-14 of 8-10-12. Dit is ons advies.

Wat is NPK?

Sopropo bloei en bestuiven

Wanneer bloeit sopropo? Sopropo bloeit doorgaans van juni tot september.

Moet je sopropo bestuiven? Sopropo is éénhuizig maar maakt ook tweeslachtige bloemen. Het is nodig om sopropo met de hand te bestuiven bij gebrek aan insecten in een kweekkas. Bestuiven doe je door stuifmeel van de mannelijke bloemen over te brengen naar de vrouwelijke bloemen.

Je herkent vrouwelijke bloemen aan een klein vruchtbeginsel achter de bloem. Eventueel kan je mannelijke bloemen geheel plukken en hiermee langs meerdere vrouwelijke bloemen gaan om stuifmeel over te brengen. Doe je dit niet dan  is de opbrengst vaak vele malen lager. 

Wanneer sopropo oogsten

Wanneer kan je sopropo oogsten? Doorgaans doe je dit van juli tot oktober.

Hoe oogst je sopropo? Sopropo oogst je als de vruchten af te knippen bij het steeltje. Trek ze nooit met de hand los want dan trek je de plant stuk of trek je hechtrankjes los waardoor de plant in elkaar zakt. De grootte van de vrucht hangt af van het soort. Meestal oogst je als de bittermeloen zo groot is als een snackkomkommer of augurk.

Oogst zeker niet te laat, dan krijgt de vrucht gele vlekken en is deze niet meer lekker. Net als komkommer kan de vrucht overrijp worden. Door steeds de vruchten te plukken zal de plant nog meer vruchten gaan maken. Heb je dus maar één vrucht aan je plant, dan is de kans groot dat je meer krijgt als je de vrucht van de plant haalt.

Sopropo gebruiken en bewaren

Waarvoor gebruik je sopropo? Sopropo of bittermeloen wordt in Suriname wel eens gevuld. Van zichzelf smaakt sopropo heel bitter, maar de vrucht is erg goed te combineren met andere ingrediënten. Ook in Aziatische landen wordt de vrucht veel gebruikt.

Je kunt met sopropo bijvoorbeeld roerbakken of wokken, maar je kunt het ook op andere manieren gebruiken. Niet iedereen kan de sterke smaak waarderen. Je kunt de vrucht daarom ook zoet maken met zoetstoffen. In pittige gerechten is sopropo erg lekker.

Sopropo houdbaarheid

Hoelang blijft sopropo houdbaar? De vrucht is het lekkerste als je deze direct na het oogsten gebruikt (of oogst wanneer je deze gaat gebruiken). Sopropo kan zeker niet worden ingevroren, dit verslechtert de smaak en structuur direct. Ook verwerkt in een ander gerecht is dit niet aan te raden.

Sopropo snoeien dieven of toppen

Moet je sopropo dieven? Moeten is een groot woord, maar je kunt sopropo beter wel dieven. Verwijder de zijscheuten tijdens de groei regelmatig en houdt drie tot zes sterke zijscheuten over waarmee je de plant verder laat groeien. Zijscheuten komen regelmatig terug. Verwijder je deze niet dan kan de plant andere planten overwoekeren.

Sopropo ziektes en plagen

Welke ziektes en plagen zijn er bij sopropo? Sopropo of bittermeloen kan ook zonder gaas of hekwerk worden gekweekt door de plant te laten kruipen. Het nadeel hiervan is dat de plant veel gevoeliger wordt voor schimmels doordat deze dicht bij de (vochtige) grond groeit. Deze manier van kweken is dus af te raden.

Sopropo krijgt soms last van zonnebrand. Vooral de jonge zaailingen zijn er gevoelig voor als je ze niet rustig laat wennen (afharden) wanneer je deze in een kas of buiten gaat uitplanten.

Sopropo kweken informatie