Tuinkers
Lepidium sativum

Tuinkers soorten

Welke soorten tuinkers zijn er? Tuinkers is bijna alleen bekend van het gebruik als kiemgroente, maar eigenlijk is het een plantje dat tot 40 centimeter hoog kan worden. Tuinkers kan ook worden gekweekt als kleine bladgroente. Het plantje wordt over de hele wereld gebruikt.

Naast de bekende "gewone" tuinkers zijn er ook de breedbladige tuinkers en de gekrulde tuinkers. Ook deze soorten tuinkers zijn prima eetbaar. Daarnaast is tuinkers familie van Maca, waarbij het poeder van de wortel wordt gebruikt als superfood.

Tuinkers zaaien en planten

Wanneer kan je tuinkers zaaien? Tuinkers kan je direct buiten zaaien van maart tot oktober. Tuinkers kan je binnen (voor)zaaien van oktober tot februari. De beste temperatuur om tuinkers te ontkiemen is boven de 15℃.

Hoe zaai je tuinkers? Als kiemgroente is hoef je tuinkers niet ècht te zaaien. Doe een klein handje met zaden in een schone en vochtig gemaakte glazen pot. Dek deze af met een theedoek of fijn gaas. Of zaai tuinkers in een klein beetje zaaigrond op een schoteltje of schaaltje.

Tuinkers als bladgewas blijft ook maar heel klein. Je hebt absoluut een aantal plantjes nodig voor een lekkere maaltijd. Strooi wat zaden breedwerpig uit in een kweekpot of in de volle grond, op een vochtige bodem. Tuinkers kiemt en groeit vrij snel. Tuinkers zaden kan je oogsten van het plantje wanneer je deze laat bloeien. Zaden van tuinkers en andere kiemgroenten zaai je bij voorkeur in een speciale (glazen) kweekpot met gaasdeksel, een speciale zaaibak voor kiemgroenten of op een laagje schone (zaai- en stek)grond.

Per vierkante meter kan je ongeveer 60 tot 105 tuinkers planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 8 tot 13 tuinkers planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.

Tuinkers verzorgen/standplaats

Hoe kweek je tuinkers? Tuinkers kweken wordt meestal gedaan om het als kiemgroente te gebruiken, Dit kan het hele jaar door, zelfs in de winter binnenshuis. Spoel de kiemgroenten indien mogelijk twee maal per dag om. Kweek je tuinkers op een schaaltje met aarde, zorg dan voor luchtcirculatie.

Tuinkers als kiemgroente kweken is het makkelijkste, maar ook als gewoon (klein) bladgewas is tuinkers ontzettend makkelijk te kweken. Het plantje heeft bijna niets nodig. Een halfschaduw plekje of een plekje in de halfschaduw is voldoende. Tuinkers is een éénjarige plant en is niet winterhard.

Tuinkers goede en slechte buren

Tuinkers wisselteelt
Tuinkers is een bladgewas. De ideale voorteelt is een koolgewas en de ideale nateelt is een vruchtgewas, volgens de principes van wisselteelt.

Tuinkers goede buren
Tuinkers heeft geen nadrukkelijk goede buren.

Tuinkers slechte buren
Tuinkers heeft geen nadrukkelijk slechte buren.

Tuinkers water geven

Hoeveel water heeft tuinkers nodig? Als kiemgroente in een (glazen) pot spoel je tuinkers twee maal per dag goed om. Laat de pot tevens goed uitlekken. Zo houd je de jonge kiemgroenten vochtig en verklein je de kans op schimmels.

Tuinkers als klein bladgewas geef je regelmatig water. De grond mag niet opdrogen en blijft het beste constant matig vochtig. Vooral in de zomer kan het water geven een uitdaging zijn, zeker in potten waar de zon (soms) op staat gedurende de dag.

Tuinkers grondsoort

Welke grond heeft tuinkers nodig? Je kunt tuinkers vrijwel overal kweken. Dit plantje is niet veeleisend en groeit overal goed. Als kiemgroente heb je voor tuinkers zelfs helemaal geen grond nodig. Enkel water is dan voldoende.

Wat is pH?

Tuinkers bemesten

Moet je tuinkers bemesten? Nee, tuinkers is zo'n klein en snelgroeiend plantje dat bemesten niet veel uitmaakt. Je zou een zeer lichte meststof kunnen overwegen vóór de aanplant of het zaaien. Een meststof met meer stikstof draagt bij aan de aanmaak en ontwikkeling van de blaadjes.

Welke meststof gebruik je voor tuinkers? De beste meststof voor het kweken van tuinkers heeft bij benadering een NPK samenstelling van 2-1-1.

Wat is NPK?

Tuinkers bloei en bestuiven

Moet je tuinkers bestuiven? Nee, tuinkers hoef je voor de teelt niet te bestuiven. Het komt ook niet vaak voor dat tuinkers bloeit, omdat het voor die tijd wordt geoogst. Mocht je tuinkers niet oogsten, dan ontstaan er kleine witte bloemetjes. Je zou tuinkers dan kunnen kweken voor de zaden.

Tuinkers maakt tweeslachtige bloemen en is dan dus een éénhuizige plant. Dit betekend dat tuinkers zelfbestuivend is. De bestuiving wordt hoofdzakelijk door insecten gedaan.

Wanneer tuinkers oogsten

Hoe oogst je tuinkers? Als kiemgroente kan je tuinkers gewoon uit de glazen pot halen. Kweek je tuinkers op een laagje aarde, knip de kiemen dan direct boven de grond af en spoel deze vervolgens goed schoon. Het is altijd verstandig om kiemgroenten schoon te spoelen na het oogsten.

Als kleine bladgroente oogst je tuinkers door blaadjes te plukken of door de hele plant in één keer te plukken. Tuinkers is ook te oogsten als het plantje al iets groter is geworden.

Tuinkers gebruiken en bewaren

Waarvoor gebruik je tuinkers? Tuinkers, zo wel de kiemgroente als de bladgroente, wordt gebruikt in salades. Ook op gezonde broodjes kan je tuinkers gebruiken. Tuinkers is ook een lekkere garnering.

Hoelang kan je tuinkers bewaren? Tuinkers kan je niet lang bewaren. Zo wel de kiemgroente als de bladgroente oogst je het liefst direct voor je het gaat gebruiken. Als je tuinkers droogt gaat de smaak volledig verloren. Ook invriezen is geen goed idee. In de koelkast kan je tuinkers hooguit enkele dagen bewaren.

Tuinkers kiemgroenten

Kan je tuinkers als kiemgroente eten? Ja, tuinkers is vrijwel alleen bekend als kiemgroente. Toch kan je tuinkers ook als een klein plantje opkweken en dan is deze ook gewoon eetbaar. Tuinkers is als kiemgroente lekker in een salade en heeft een pittige smaak.

Tuinkers ziektes en plagen

Welke ziektes en plagen zijn er bij tuinkers? Tuinkers zelf heeft weinig last van ziektes en plagen. Het plantje is redelijk bestand tegen de meeste aandoeningen. Wel kunnen kiemgroenten gaan schimmelen. Dit voorkom je door de kiemen dagelijks grondig om te spoelen en óók goed uit te laten lekken. De beste temperatuur om tuinkers als kiemgroente op te kweken is rond de 20 graden celcius.

Tuinkers plant tabel