Roos
Voorzaaien kweken en oogsten

Roos draagt de wetenschappelijke (Latijnse) naam Rosa en is een lid van de rozenfamilie, ook wel rosaceae.

Roos soorten

Welke soorten rozen zijn er? Er zijn veel verschillende rozensoorten met elk weer andere kleuren, vormen en zelfs andere geuren. Toch blijft de geur van rozen altijd erg herkenbaar ongeacht welk soort je hebt. Het is een zoete en bloemige geur die vaak wordt gebruikt in parfums.

Voor de lekkerste rozenthee gebruik je een geschikt ras zoals de Egelantier of de Hondsroos, die je overigens makkelijk zelf kunt zaaien. De meeste rozensoorten maken zeer scherpe en grote doorns die gemeen kunnen prikken. Sommige rozensoorten zijn doornloos.

Roos zaaien en planten

Wanneer kan je roos zaaien? Roos zaaien of voorzaaien kan direct buiten van april tot juni. Roos zaaien of voorzaaien onder glas kan van maart tot april.

Wanneer kan je roos planten? Roos planten of uitplanten kan buiten van februari tot juli en van oktober tot december.

Hoe zaai je rozen? Vaak worden rozen aangeplant, het zijn immers meerjarige planten. Sommige rassen zijn echter prima zelf te zaaien met zaden uit rozenbottels. Vaak moeten de zaden dan eerst worden gestratificeerd maar bij sommige soorten is dit geen vereiste.

Door te stratificeren laat je een koude periode over de zaden gaan, waarna de zaden bij stijgende temperaturen worden geactiveerd. Eerder kunnen de zaden namelijk niet ontkiemen. Het aanplanten van een rozenstruik doe je liever in het najaar vóór het gaat vriezen. Ook in het voorjaar zou je rozen kunnen aanplanten.

Het ontkiemen van rozen doe je in kleine kweekpotjes, bijvoorbeeld van P7 (7x7 cm) formaat. Na het ontkiemen zet je de plantjes in een rozenpot, zo'n vierkante maar diepe (hoge) kweekpot. Als de roos goed is geworteld in de kweekpot kan je deze uitplanten, bij voorkeur langs een rozenboog.

Per vierkante meter kan je ongeveer 2 tot 4 roos planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 1 tot 2 roos planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.

Of je nu in rijen of per m² zaait, het is altijd verstandig om tussen de regels een grotere afstand aan te houden dan de plantafstand.

Roos standplaats en verzorgen

Hoe kweek je rozen? Rozen staan graag op een plek in de vollezon, hoewel de halfschaduw vaak ook enigszins wordt getolereerd. Bij meer zon maken rozen vaak ook meer bloemen en dus meer rozenbottels. Op schaduwrijke plekken groeien rozen wel heel slecht en dit is dus sterk af te raden.

De meeste rozen groeien niet mooi rechtop maar maken veel vertakkingen en scherpe doorns. Je kunt rozen langs een hekwerk opbinden of om een rozenboog laten klimmen. Zo heb je niet alleen een roos om thee van te zetten maar ook een schitterende doorgang waar je onderdoor kunt lopen.

Roos combinatieteelt en wisselteelt

Rozen worden vaak langs een rozenboog of pergola opgebonden.

Roos
Voor het kweken van roos hoef je geen wisselteelt te gebruiken.

Roos goede buren
Roos kweken kan goed samen met bieslook, bosui, knoflook, lavendel, lenteui, prei, stengelui, ui, als je gebruik maakt van combinatieteelt.

Roos slechte buren
Roos heeft geen nadrukkelijk slechte buren.

Roos water geven

Hoeveel water heeft een roos nodig? Rozen staan graag constant licht vochtig. Voorkom dat rozen erg nat staan door voor een goede afwatering te zorgen. Belangrijk is ook dat rozen nooit helemaal droog komen te staan. Geef met name in de zomer extra water en voel regelmatig aan de bodem.

Roos grondsoort en bodem

Welke grondsoort hebben rozen nodig? Rozen groeien meestal het liefste op een voedzame en kalkrijke bodem, maar er zijn ook soorten die liever op zure grond staan. Bekijk per soort wat deze nodig heeft. Op een neutrale grondsoort zit je altijd goed.

Zorg tevens voor een goede afwatering zodat overtollig water makkelijk weg kan. Rozen zijn helaas niet zo geschikt voor in potten en bakken.

pH

Wat is pH?

Roos bemesten

Moet je rozen bemesten? Strooi extra kalk rondom de rozenstruiken, tenzij je een rozensoort kweekt die graag op zure grond staat. Dit is meer een uitzondering en komt niet heel veel voor. Kalk verbetert de bodem in het voordeel van de roos. Een kalkrijke bodem is voor de meeste rassen onmisbaar.

Voor het bemesten van roos zou je zelf de juiste hoeveelheid stikstof (N), fosfaat (P) en kalium (K) kunnen mengen in de verhouding 6-12-6. Dit is ons advies.

Wat is NPK?

Roos bloei en bestuiven

Wanneer bloeit roos? Roos bloeit doorgaans van juni tot september.

Moet je rozen bestuiven? Rozen hoef je niet zelf te bestuiven, dit wordt vooral door insecten gedaan die op de mooie en heerlijk geurende bloemen afkomen. Rozen maken tweeslachtige bloemen en zijn goed zelfbestuivend. Ook kruisen rozen makkelijk met andere rozen in de omgeving als ze tegelijk bloeien.

Wanneer roos oogsten

Wanneer kan je roos oogsten? Doorgaans doe je dit van juni tot december.

Hoe oogst je rozen? Je kunt rozen kweken voor de bloemblaadjes maar ook voor rozenbottels. De bloemblaadjes kan je gedurende de hele bloeiperiode plukken, in een keer of steeds een beetje. Als de roos is uitgebloeid verschijnen later de rozenbottels die je van de plant kunt afknippen. Ook de gesloten bloemknoppen zijn eetbaar en kan je plukken.

Roos gebruiken en bewaren

Hoe gebruik je rozen in de keuken? Van rozenblaadjes kan je een aftreksel in heet water maken om heerlijke rozenthee te zetten. Je kunt ook rozenbottels plukken en laten drogen. Hier kan je ook thee van zetten. Rozenbottelthee heeft veel gezonde eigenschappen.

Rozenwater, een aftreksel van (verse) rozenblaadjes, wordt in sommige landen gebruikt om gerechten zoeter te maken. Je kunt het ook zo drinken. De ongeopende bloemknoppen van de roos kan je eten en verwerken in een koud gerecht.

Roos houdbaarheid

Hoelang zijn rozen houdbaar? Zo wel de rozenblaadjes als rozenbottels kan je drogen. Vooral de rozenbottels nemen enige tijd in beslag voor deze goed gedroogd zijn. Eenmaal gedroogd kan je beiden nog ten minste een half jaar tot een jaar beware, maar wel in een afgesloten potje of bakje.

Andere verse delen van de plant zoals bloemblaadjes of ongeopende bloemknoppen, gebruik je het liefst zo snel mogelijk. Deze zijn maximaal enkele dagen te bewaren in de koelkast of buiten de koeling.

Roos snoeien

Wanneer kan je roos snoeien? Doorgaans doe je dit van maart tot april.

Hoe snoei je rozen? Een rozenstruik moet jaarlijks worden teruggesnoeid. Doe dit bij voorkeur in het voorjaar. Het beste moment om een roos terug te snoeien is in april. Verwijder dan kruisende of parallel lopende takken, maar ook dode en zieke of beschimmelde takken direct.

Door te snoeien houd je een rozenstruik mooi in vorm, maar je voorkomt hiermee ook schimmels en ziektes. De wind kan goed door een luchtig gesnoeide rozenstruik waaien waardoor schimmels minder snel vat krijgen op de takken van de rozenstruik.

Roos ziektes en plagen

Welke ziektes en plagen zijn er bij rozen? Rozen zijn soms vatbaar voor sterroetdauw. In de meeste gevallen is dit te voorkomen door rozen jaarlijks goed te snoeien, zodat de wind tussen de takken kan waaien. Verwijder dode takken, ook als deze aan de plant zitten en voorkom dat de bodem lang nat blijft om schimmels en ziektes te voorkomen.

Roos kweken informatie