Framboos

Variëteiten

De framboos is er in vroegere, latere en doordragende soorten die je -afhankelijk van het soort- vroeger of later in de zomer (of in de herfst) kunt oogsten. Er zijn dus ook herfstframbozen en je kunt verschillende rassen planten om een langere periode te kunnen blijven plukken. Of je kiest voor een doordragend ras bijvoorbeeld. En dan zijn er -eigenlijk best wel leuk- naast de rode ook gele frambozen. Deze frambozen hebben wel een beetje de typische frambozensmaak, maar ze zijn een flink stuk zoeter. Vaak is de smaak iets minder intens maar het is absoluut een lekkere framboos, net als alle anderen, die ik dan ook zou aanraden om die eens te planten. Ook de gele framboos is er in vroegere en latere rassen.

Vermeerderen

Frambozen worden zelden uit zaadjes opgekweekt, dat duurt gewoon te lang. Je kunt een frambozenstruik makkelijk stekken, of een frambozenplantje aanschaffen bij een kweker natuurlijk. Die weet je vaak heel goed de verschillen tussen de rassen in het aanbod uit te leggen. Als je dan al ooit eens een framboos uit een zaadje wil proberen op te kweken, dan moeten de zaadjes eerst worden gestratificeerd. Dat is een proces waarbij de zaden worden gekoeld voor enkele maanden om een winterperiode te simuleren. Daarna worden de zaadjes levensvatbaar bij warmere temperaturen.

Verzorging

Basis
Frambozen en bramen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, als vrucht, groeiwijze maar ook het gebruik van de vruchten. Frambozen kunnen enorm woekeren, net als bramen, dus het is belangrijk om het gebied van de frambozen af te schermen. Dat kan bijvoorbeeld met worteldoek. Mochten de frambozen al in de volle grond staan, dan krijg je ze nog maar moeilijk weg. Wortelstokken verspreiden zich net onder de grond en komen op willekeurige plaatsen weer boven. Hoewel frambozen over het algemeen iets minder woekeren dan bramen, is de woekercapaciteit ook bij frambozen goed merkbaar! Kies de plek waar je frambozen plant zorgvuldig uit. Niet omdat de framboos anders niet goed groeit, maar omdat de framboos zoals hierboven genoemd aardig groot kan worden en enorm kan gaan woekeren.

De framboos staat erg goed op een plek in de volle zon, maar ook in de halfschaduw (want het is uiteindelijk een bosplant). In de volle zon zullen de vruchten nog beter rijpen. Frambozen verplanten is door de woekercapaciteit van de plant wel weer erg makkelijk. Je kunt gewoon een stuk wortel uitgraven, los hakken en elders planten. Op de nieuwe plek komt dan weer een frambozenstruik op. Houd echter rekening met de sterke groei van de framboos. Frambozen kunnen erg groot worden. De scheuten zal je moeten opbinden. Het beste is om dit in bogen langs een muur, hoog hekwerk of betongaas te doen.

Bodem
Frambozen groeien goed op licht zure grond en liever niet een te zware grondsoort. Hoewel de framboos en braam op praktisch de zelfde wijze groeien, stelt de framboos toch nèt iets meer eisen aan de bodem. Zo moet de bodem iets luchtiger en doorlaatbaarder zijn. Op dikke klei groeit de framboos niet zo goed als op luchtige en voedzame grond. Compost en organisch materiaal toevoegen aan de bodem is goed, het toevoegen van tuinturf is het beste!

Voeding
Hoewel frambozen niet erg veel voeding nodig hebben, is het raadzaam om mestvoeding voor fruitbomen of een algemene organische meststof voor de moestuin toe te dienen. Wat betreft kalk is de framboos iets anders dan de braam. Frambozen groeien op licht zure grond en het strooien van kalk is hierdoor juist niet aan te raden.

Snoeien
Vroeg in het jaar snoei je de framboos terug. Kies jonge takken uit die mogen blijven, en snoei oude takken weg. Het beste is om takken waar vorig jaar vruchten aan hebben gezeten (of afgelopen jaar als je in het najaar snoeit), weg te snoeien. De jonge scheuten zijn de vruchtdragende takken van de volgende oogst.

Snoeitabel braam

Is het niet gelukt om in het vroege voorjaar te snoeien, of ben je dit vergeten? Geen probleem, alleen kun je dan het beste pas weer snoeien in het najaar. Takken die je gedurende het groeiseizoen wegsnoeit bevatten mogelijk beginsels van bloemen, waardoor je dus eigenlijk de oogst van het jaar wegsnoeit. Snoei je toch gedurende de rest van het jaar? Snoei dan alléén om zieke of dode takken te verwijderen.

Snoeitabel braam 2

Oogsten

Frambozen zijn zomervruchten, maar er zijn ook soorten die je in de herfst kunt oogsten. Vroege en late frambozen dus. Je kunt bij frambozen gewoon de rijpe vruchten plukken wanneer deze een diep rode kleur hebben. Laat de vrucht niet makkelijk los? Dan is deze nog niet rijp. Zelfs als deze wel al rood is is de smaak vaak minder, je kunt de vrucht dus beter nog even laten hangen tot deze wel makkelijk los laat.

Gebruiken

Frambozen kunnen goed door een fruitsalade, door de yoghurt als ontbijt of direct van de plant worden gegeten. Het is ook lekker om eens jam te maken van frambozen! Dat is als je er nog wat over hebt natuurlijk, want ze zijn eigenlijk te lekker om ze te laten liggen.

Bewaren

Frambozen zijn niet lang houdbaar. Buiten de koeling net 1 of 2 dagen, in de koelkast tot maximaal een week, afhankelijk van hoe vers ze zijn. Je kunt frambozen -net als andere bessen- ook goed invriezen om ze tot een jaar lang te kunnen bewaren. Jam van frambozen blijft -mits vacuum getrokken in een pot- ongeopend tot een jaar houdbaar.