Postelein
Portulaca oleracea, Portulacaceae (posteleinfamilie)

Postelein soorten

Postelein draagt de (Latijnse) wetenschappelijke naam Portulaca oleracea en is een lid van de posteleinfamilie, ook wel portulacaceae.

Wat is postelein en welke soorten zijn er? Postelein is een beetje een vergeten groenten. Nergens voor nodig, want postelein heeft nog altijd een bijzondere smaak. Postelein heeft warmte nodig maar over het algemeen zijn er twee soorten, waarvan er een iets beter tegen kou kan.

Gewone postelein wordt regelmatig gekweekt gedurende het seizoen. Winterpostelein kan beter tegen kou en wordt op dezelfde manieren gebruikt, maar wordt in het voor- en najaar gekweekt. Eigenlijk is winterpostelein een heel ander plantje. Deze pagina gaat dus over gewone postelein en niet over winterpostelein.

Postelein zaaien of planten

Wanneer kan je postelein zaaien?
Postelein zaaien of voorzaaien/voorkiemen kan direct buiten van mei tot september. Postelein zaaien of voorzaaien/voorkiemen kan onder glas van april tot mei.

Hoe zaai je postelein? Het makkelijkste is om postelein -waarvan de zaadjes echt heel klein zijn- gewoon breedwerpig uit te strooien in een veldje of in rijen. Je hoeft de zaden eigenlijk niet af te dekken. Wel kan je bijvoorbeeld wat zaadjes mengen met zaai- en stekgrond en dit mengsel uitstrooien, om de zaadjes beter te verspreiden.

Ook de plantjes zijn erg klein en je hebt er veel van nodig. Voorzaaien is dus niet aan te raden tenzij je de zaadjes direct in een grote (balkon)bak zaait binnenshuis. Je kunt dan de hele (balkon)bak of bloempot naar buiten verplaatsen op een geschikt moment.

Per vierkante meter kan je ongeveer 226 tot 307 postelein planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 17 tot 23 postelein planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.

Postelein verzorgen

Hoe kweek je postelein? Postelein kan slecht tegen kou en mag dus pas rond mei buiten worden gezaaid (of gezet in een plantenbak). Het liefste zet je postelein in de volle zon, maar omdat ze erg ondiep wortelen drogen ze ook snel uit. Dit kan een (kleine) uitdaging zijn bij het kweken  van postelein.

Postelein is een tweejarige plant, niet wintergroen en blijft in leven zo lang de temperatuur hoger is dan 10℃.

Postelein water geven

Hoeveel water heeft postelein nodig? Hoewel postelein best goed tegen droogte kan, doe je er goed aan om toch regelmatig water te geven. De kleine plantjes wortelen erg ondiep en het vocht in de bovenste grondlaag verdampt erg snel. Zeker als je de plantjes in de volle zon hebt staan.

Postelein grondsoorten

Welke grond heeft postelein nodig? Postelein wortelt ondiep en heeft dus geen diepe potten nodig. Het kan helpen om een laag mulch rond de plantjes te strooien om uitdroging te voorkomen. Postelein groeit dan ook het beste op een licht vochthoudende grond die bij droogte toch wat vocht kan vasthouden.

pH

Postelein tolereert bodems waarvan de pH-waarde tussen deze twee waarden in ligt. Links is zuur en rechts is basisch. Lees ook: Wat is pH?

Postelein bemesten

Moet je postelein bemesten? Postelein heeft weinig voeding nodig. Wel doen de plantjes het optimaal in de buurt van de bladgewassen, waar ze dezelfde voeding krijgen als bijvoorbeeld kropsla of andijvie. De extra stikstof bevordert de aanmaak en groei van het blad, waar je postelein uiteindelijk voor kweekt.

Postelein kweken op verschillende manieren

Postelein
Voor het kweken van postelein zou je wisselteelt kunnen gebruiken. Postelein is een bladgewas. De ideale voorteelt is een koolgewas en de ideale nateelt is een vruchtgewas volgens het wisselteelt schema.

Postelein goede buren
Postelein kweken kan goed samen met bosui, kropsla, prei, rucola, spinazie, stengelui, uien veldsla, als je gebruik maakt van combinatieteelt.

Postelein slechte buren
Postelein heeft geen nadrukkelijk slechte buren.

Postelein bloei en bestuiven

Wanneer bloeit postelein? Postelein bloeit doorgaans van juni tot september.

Moet je postelein bestuiven? Postelein hoef je niet te bestuiven want je oogst het blad. Toch zijn ook de bloemetjes en andere delen van de plant (wortels) eetbaar. Je kunt postelein dus laten staan als deze bloeit, bijvoorbeeld als plant voor bestuivende insecten of om de bloemetjes te gebruiken.

Postelein maakt tweeslachtige bloemen en hierdoor goed zelfbestuivende planten. Voor de zaadteelt is dit goed om te weten, want postelein is makkelijk te telen voor het winnen van zaden. De bestuiving wordt doorgaans verricht door insecten.

Bij lage temperaturen schiet postelein snel door. Het plantje zal dan gaan bloeien maar dit is uiteraard geen probleem.

Wanneer postelein oogsten

Wanneer kan je postelein oogsten? Doorgaans doe je dit van mei tot oktober.

Je kunt postelein dicht bij de grond, aan de steeltjes van de bladeren, afsnijden. De plantjes kan je vervolgens afdoen, of natuurlijk even laten staan om mogelijk nog een tweede, dan wel iets kleinere, oogst af te wachten. Blijf in dat geval ondertussen wel water geven aan de plantjes.

Postelein gebruiken

Waarvoor gebruik je postelein? Postelein wordt direct uit de moestuin gebruikt. Volgens velen smaakt postelein lichtzuur en zelfs een klein beetje pittig. Met postelein kan je alle kanten op, van een rauwe salade tot het meekoken in diverse gerechten uit de pan of oven.

Postelein kiemgroenten

Kan je van postelein de kiemen eten? Doorgaans wordt postelein -omdat dit al een klein plantje is- niet als kiemgroente opgekweekt, maar aangezien alle delen van de plantjes eetbaar zijn is het goed mogelijk. Postelein kan als kiemgroenten worden gegeten en smaakt dan ongeveer gelijk aan het later geoogste blad.

Postelein houdbaarheid

Hoelang is postelein houdbaar? Postelein is maar heel kort te bewaren en gebruik je het liefst direct. Oogst daarom pas als je het gaat gebruiken. Bovendien is vers altijd lekkerder. Bewaar postelein zo nodig in de koelkast zodat je het later op dezelfde dag nog kunt gebruiken, maar bewaar het niet langer dan een dag.

Postelein ziektes en plagen

Welke ziektes en plagen zijn er bij postelein? Over het algemeen is postelein niet erg aantrekkelijk voor de meeste plaagdieren, maar een enkele verdwaalde slak zou wel eens hapjes kunnen nemen uit het blad. Verder heeft postelein weinig last van ziektes of schimmels en andere aandoeningen.