Afrikaantje
Tagetes - Asteraceae
Voorzaaien kweken en oogsten

Afrikaantje soorten

Met zo veel verschillende soorten is het afrikaantje een prachtige sierplant. Toch kan je deze ook in de keuken gebruiken. In de moestuin heeft deze heel veel grote voordelen, waarover verderop meer. Afrikaantjes zijn dus niet alleen mooi maar ook lekker en vooral nuttig.

De meeste soorten verschillen in kleur. Afrikaantjes die we in de moestuin zetten zijn meestal éénjarige planten. Dit zijn de meeste soorten afrikaantjes. Toch zijn er ook wel wat meerjarige soorten. Het plantje is trouwens niet zo genoemd omdat deze uit Afrika komt. Sterker nog, het plantje komt van oorsprong uit Mexico en omstreken. Ze komen vandaag de dag ook hier in het wild voor.

De meest bekende soorten die we hier kweken zijn het bekende, éénjarige, gewone afrikaantje (Tagetes patula), het éénjarige grote afrikaantje (Tagetes erecta) en het éénjarige sterafrikaantje (Tagetes tenuifolia). In het wild zal je vooral het wilde afrikaantje tegenkomen, een ander soort afrikaantje.

Eigenlijk zijn er te veel soorten om op te noemen. De grootste verschillen zitten in de kleuren en vormen van de bloemetjes. Ze lopen sterk uiteen.

Afrikaantje zaaien en planten

Wanneer kan je afrikaantje zaaien?
Afrikaantje zaaien of voorzaaien/voorkiemen kan direct buiten van april tot juni. Afrikaantje zaaien of voorzaaien/voorkiemen kan onder glas van maart tot mei.
Wanneer kan je afrikaantje planten?
Afrikaantje planten of uitplanten op de bestemde plek kan buiten van april tot juli.

Meerjarige soorten worden vaak gekocht in de winkel als jong plantje. In de moestuin is afrikaantjes zaaien het makkelijkste. Je kunt afrikaantjes dan al vroeg in het voorjaar voorzaaien. Doe dit wel binnenshuis bij kamertemperatuur. Anders kan je later direct buiten zaaien of buiten voorzaaien en ze daar uitplanten.

Afrikaantjes voorzaaien

Als je afrikaantjes gaat zaaien dan gaat dit goed in kleine kweekpotjes. Vul ze met fijne zaaigrond. De zaadjes kan je steeds met een paar (2 of 3) in elk kweekpotje uitstrooien. Dek de zaadjes af met een dun laagje zaaigrond. Veel is daar niet voor nodig. Zo lang het mengsel licht vochtig blijft en de temperatuur hoog genoeg, kiemen de zaden binnen enkele weken.

Afrikaantjes zaaien in de grond

Direct in de grond zaaien kan ook. Bij voorkeur pas vanaf mei, maar bij zacht weer kan het iets eerder. De zaden kiemen veel trager bij lage temperaturen. Ook dan hoef je de zaden maar met een dun laagje aarde af te dekken. Je hoeft dus geen gaatjes te maken en kunt de zaadjes zo uitstrooien, bijvoorbeeld in rijtjes. Zorg wel dat je de afrikaantjes op een voedzame plek zaait.

Afrikaantjes planten

Pas rond half mei kan je afrikaantjes echt uitplanten. Hoewel ze vrij lage temperaturen verdragen (vanaf 5 graden celcius) kiemen de zaden pas bij kamertemperatuur. Dit is dan ook de meest aangename temperatuur voor afrikaantjes om in te groeien. Ze groeien dan het makkelijkste. Bij iets lagere temperaturen gaan ze niet dood maar staat de groei wel al snel stil.

Per vierkante meter kan je ongeveer 9 tot 13 afrikaantje planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 3 tot 5 afrikaantje planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.

Afrikaantje standplaats en verzorgen

De meeste soorten zijn éénjarige planten, vooral de afrikaantjes die je in de moestuin zaait. Afrikaantjes groeien graag op een hele voedzame plek. Houd dus vooral rekening met de grond waar ze op groeien. Verder hebben afrikaantjes weinig verzorging nodig.

Afrikaantjes groeien graag in de volle zon. Zeker de eenjarige soorten zijn absoluut niet winterhard. Wel verdragen ze lage temperaturen tot iets boven het vriespunt. De groei staat dan wel stil.

Afrikaantje is een éénjarige plant, niet wintergroen en blijft in leven zo lang de temperatuur hoger is dan 5℃.

Afrikaantje combinatieteelt en wisselteelt

Afrikaantje
Voor het kweken van afrikaantje hoef je geen wisselteelt te gebruiken.

Afrikaantje goede buren
Afrikaantje kweken kan goed samen met aardappel, slaboon, bruine boon, pronkboon, radijs, knolraap, koolraap, roos, tomaat, tuinboon, ui, wortel, als je gebruik maakt van combinatieteelt.

Afrikaantje slechte buren
Afrikaantje heeft geen nadrukkelijk slechte buren.

Afrikaantje water geven

Geef afrikaantjes tijdens drogere perioden extra water. Denk daarbij aan de zomermaanden, afrikaantjes op een zanderige grond of in potten en bakken, of als de zon in het voorjaar al veel schijnt. De rest van de tijd kunnen afrikaantjes best goed zonder extra water en verzorging. Eventueel regenwater is dan al voldoende. Geef afrikaantjes vooral niet te veel water.

Afrikaantje grondsoort en bodem

Wat de grondsoort betreft hebben afrikaantjes bijna geen eisen. Eigenlijk is er maar één vereiste en dat is een voedzame grond. Je kan dus regelmatig extra bemesten. Hoewel niet nodig op van nature voedzame grond, kan het ook dan helpen bij de groei.

Ondanks dat ze overal kunnen groeien, heeft de teelt veel nut op een zanderige grondsoort. Hier bestrijden afrikaantjes de aaltjes die er voorkomen. Dit zijn vooral wortellesieaaltjes, die zich bevinden in zanderige grondsoorten. Op andere grondsoorten hebben afrikaantjes andere functies. Zo kan je afrikaantjes ook planten tegen mieren of slakken.

pH

Afrikaantje tolereert bodems waarvan de pH-waarde tussen deze twee waarden in ligt. Links is zuur en rechts is basisch. Lees ook: Wat is pH?

Afrikaantje bemesten

Omdat afrikaantjes graag op voedzame grond staan, is extra bemesten aan te raden. Geef eerder vooral een fosfaatrijke meststof voor het vormen van nieuwe knoppen. Jonge planten nemen de meeste fosfaat op, ook voor later. Later kan je ook extra kalium geven. Een algemene en gebalanceerde meststof is voldoende.

Afrikaantje bloei en bestuiven

Wanneer bloeit afrikaantje? Afrikaantje bloeit doorgaans van mei tot september.

Als je afrikaantjes hebt staan, dan heb je een geweldige lokplant voor allerlei bestuivende insecten. Je kunt afrikaantjes dus goed planten om bijtjes en hommeltjes te lokken, maar ook natuurlijke vijanden van plaagdiertjes. Dit terwijl die plaagdiertjes zelf juist helemaal niet van afrikaantjes houden.

Afrikaantjes worden vooral door insecten bestoven. Hoewel ze dus niet echt afhankelijk zijn van de wind, kunnen afrikaantjes soms wel kruisen met andere verwante soorten.

Wanneer afrikaantje oogsten

Wanneer kan je afrikaantje oogsten? Doorgaans doe je dit van mei tot november.

Veel beestjes houden niet van afrikaantjes, maar wij kunnen ze uitstekend gebruiken in de keuken. Van afrikaantjes kan je de bloemetjes plukken. Dit kan gedurende de hele groei van de plant. Natuurlijk is het wel zonde van de mooie bloemetjes. Je kunt het plukken dus beperken zodat je ook kunt genieten van de schoonheid.

Ook de blaadjes kan je plukken. Dit kan tijdens de hele groei van de plant, het hele seizoen lang. Pluk alleen liever niet als de plantjes nog jong zijn. Ze hebben dan veel blad nodig om goed te kunnen groeien. Als de plantjes groter zijn is het plukken niet zo'n probleem.

Afrikaantje gebruiken en bewaren

De bloemetjes en de blaadjes van afrikaantjes kunnen worden gebruikt in de keuken. Met name de bloemetjes zijn dan populair. Ze dienen als prachtige garnering, bijvoorbeeld voor toetjes. Je kunt ze ook in salades gebruiken (net als het blad) en in andere gerechten.

Afrikaantjes worden door de industrie gebruikt om etherische olie te winnen. Dit gebeurt door het stoomdestillatie van de hele, uit de grond getrokken plant. Verder worden afrikaantjes vooral in de moestuin gebruikt om ongedierte op een afstandje te houden van andere planten.

De smaak van afrikaantjes is wat kruidig. Dat is dan ook de reden dat veel diertjes er niet van houden. Ze passen daarom wel goed in hartige gerechten.

Afrikaantje houdbaarheid

Alle delen van het afrikaantje gebruik je het liefst direct na het plukken, of je plukt het pas als je dit nodig hebt natuurlijk. De blaadjes en bloemetjes zijn niet lang goed te houden. Je kunt ze dan ook beter niet bewaren, maar in de koelkast kan dit tot maximaal een dag.

Afrikaantje ziektes en plagen

Het afrikaantje is een wonderplantje in de moestuin. Last van ziektes of plagen dat krijgt die niet. Sterker nog, afrikaantjes bestrijden juist veel ziektes en plagen. Je kunt afrikaantjes dus heel goed bij veel andere planten zetten in je moestuin. Onder andere bij aardappelen en bonen, maar er is nog veel meer mogelijk.

Zo bestrijden afrikaantjes op zandgrond vooral aaltjes (wortellesieaaltjes) die op zandgrond leven. Afrikaantjes kunnen mieren op afstand houden. Samen met goudsbloemen zijn ze het ideale stel tegen mieren. Zelfs bladluis is niet dol op de plant. Ook de beruchte naaktslak houdt absoluut niet van die afrikaantjes.

Afrikaantje kweken informatie