Rozemarijn
Voorzaaien kweken en oogsten
Salvia rosmarinus
Rozemarijn kweken
Rozemarijn draagt de wetenschappelijke (Latijnse) naam Salvia rosmarinus en is een lid van de lipbloemenfamilie, ook wel lamiaceae.
Rozemarijn soorten
Welke soorten rozemarijn zijn er? Er zijn een paar verschillende soorten rozemarijn waarvan -op de kleur van de bloemen na- de verschillen minimaal zijn. De meeste soorten rozemarijn maken wit of witblauwe bloemetjes, maar er zijn ook variëteiten met blauwe en roze bloemetjes.
Rozemarijn zaaien en planten
Wanneer kan je rozemarijn zaaien? Rozemarijn zaaien of voorzaaien onder glas kan van februari tot april.
Wanneer kan je rozemarijn planten? Rozemarijn planten of uitplanten kan buiten van april tot mei.
Hoe zaai je rozemarijn? Rozemarijn ontkiemt vrij makkelijk bij kamertemperatuur. Je hoeft de zaden bijna niet af te dekken. Binnen één tot twee weken zie je de eerste kiemplantjes boven komen. Vervolgens groeien de zaailingen wel erg traag verder.

Rozemarijn zaai je het beste in afzonderlijke kweekpotjes, waarna je de plantjes elk in een groter potje stopt of in de vollegrond uitplant. Rozemarijn is ook goed te stekken door zijtakjes af te nemen en in aarde te steken, of op water te laten wortelen.

Per vierkante meter kan je ongeveer 5 tot 8 rozemarijn planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 2 tot 3 rozemarijn planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.
Of je nu in rijen of per m² zaait, het is altijd verstandig om tussen de regels een grotere afstand aan te houden dan de plantafstand.
Rozemarijn standplaats en verzorgen
Hoe kweek je rozemarijn? Rozemarijn kweken lukt alleen op een droge plek. Rozemarijn is een plant die je makkelijk klein kunt houden, bijvoorbeeld in een pot en door regelmatig te snoeien. Toch kan rozemarijn ook erg groot worden in de vollegrond, als het plekje optimaal is. Zet rozemarijn altijd in de volle zon.
Van oorsprong is rozemarijn maar matig winterhard, maar de meeste gecultiveerde soorten kunnen goed tegen strenge vorst. Rozemarijn is oorspronkelijk een Mediterrane plant.

Rozemarijn combinatieteelt en wisselteelt
Rozemarijn
Voor het kweken van rozemarijn hoef je geen wisselteelt te gebruiken.
Rozemarijn goede buren
Rozemarijn kweken kan goed samen met
lavendel,
pronkboon,
salie,
slaboon,
tijm,
tuinboon,
wortel,
als je gebruik maakt van combinatieteelt.
Rozemarijn slechte buren
Rozemarijn kweken gaat liever niet samen met
tomaat,
als je gebruik maakt van combinatieteelt.
Rozemarijn water geven
Hoeveel water heeft rozemarijn nodig? Rozemarijn staat goed op droge grondsoorten net als salie, tijm en lavendel. Veel water heeft rozemarijn dan ook niet nodig, maar geef in een pot wel regelmatig water. Potten drogen namelijk sneller uit. Let ook extra op in de zomermaanden.
Rozemarijn grondsoort en bodem
Welke grond heeft rozemarijn nodig? Rozemarijn groeit op dezelfde grondsoorten waar tijm, lavendel en salie goed op groeien. Dat zijn zanderige grondsoorten die droog en arm zijn. Belangrijk is dat de bodem een uitstekende afwatering heeft zodat regenwater makkelijk weg kan stromen.
De teelt op kleigrond is sterk af te raden. Zelfs wanneer je brekerzand door de bodem doet is dit nooit voldoende. Kleigrond is simpelweg te vochthoudend en te dik voor rozemarijn. Gebruik je aarde of potgrond, voeg dan veel zand toe om de bodem doorlaatbaarder te maken.
Bij de teelt van rozemarijn in potten kan je perliet toevoegen. Dit is in het bijzonder geschikt voor planten die niet te nat mogen staan. Een licht gewicht en zeer luchtige korrel die je door de potgrond kunt mengen. Je kunt de bodem van potten bedekken met een laag kiezels of hydrokorrels.
pH

Rozemarijn bemesten
Moet je rozemarijn bemesten? Rozemarijn heeft maar zeer weinig voeding nodig. Bij de teelt in potten kan het zijn dat voedingsstoffen sneller zijn uitgespoeld. Je kunt rozemarijn dan een zeer lichte meststof geven, bijvoorbeeld een meststof voor (geurende) kruiden zoals lavendelmest.
Voor het bemesten van rozemarijn zou je zelf de juiste hoeveelheid stikstof (N), fosfaat (P) en kalium (K) kunnen mengen in de verhouding 0-0-0. Dit is ons advies.
Rozemarijn bloei en bestuiven
Wanneer bloeit rozemarijn? Rozemarijn bloeit doorgaans van maart tot april.
Moet je rozemarijn bestuiven? Nee, je oogst de blaadjes van de plant als kruiden. Als je zaden wilt oogsten om meer rozemarijn te zaaien, dan is de bestuiving wel vereist. Rozemarijn maakt tweeslachtige bloemen en is dus zelfbestuivend. Met de hulp van insecten worden bloemen bestoven.

De bloemen zijn zeer aantrekkelijk voor bijtjes en andere insecten. Je kunt de bloemetjes van rozemarijn dus gerust laten zitten en er eventueel zaden van oogsten. Deze kan je later gebruiken om nieuwe planten te zaaien.
Wanneer rozemarijn oogsten
Wanneer kan je rozemarijn oogsten? Doorgaans doe je dit van juni tot oktober.
Hoe oogst je rozemarijn? Van rozemarijn oogst je de blaadjes, maar ook de bloemen zijn eetbaar. Al laat je bloemen liever ook zitten voor de bijtjes, die zijn er gek op. Je kunt hele takjes afknippen en de blaadjes direct vers gebruiken, maar je kunt de takjes ook drogen als je van plan bent om rozemarijn langer te bewaren.
Rozemarijn gebruiken en bewaren
Hoe gebruik je rozemarijn in de keuken? Rozemarijn kan vaak in combinatie met tijm of zeezout worden gebruikt voor de zelfde gerechten, bijvoorbeeld over gebakken aardappelen. Rozemarijn smaakt goed bij veel vleesgerechten en kan meegebakken worden in de pan.
Rozemarijn kan ook door zoete gerechten worden gebruikt en door de soep. Vaak wordt rozemarijn gedroogd gebruikt maar je kunt het ook prima vers gebruiken. Doe dit dan zo snel mogelijk na het plukken, direct van de plant.
Rozemarijn houdbaarheid
Hoelang kan je rozemarijn bewaren? Om rozemarijn voor een langere tijd te kunnen bewaren kan je dit het beste eerst goed drogen. Rozemarijn droogt snel en is gedroogd tot een jaar of langer te bewaren. In een afgesloten pot of bak kan er eigenlijk niets mis mee gaan. De smaak blijft bij gedroogde rozemarijn ook erg goed behouden.
Rozemarijn snoeien
Wanneer kan je rozemarijn snoeien? Doorgaans doe je dit van februari tot maart.
Hoe snoei je rozemarijn? Rozemarijn kweken betekent dat je dit jaarlijks zou kunnen snoeien. Rozemarijn in de vollegrond wordt groot en kan je door te snoeien mooi in vorm houden. Rozemarijn in potten krijgt snel last van verkleuring en verdorren van oud blad en oude takjes. Deze kan je wegsnoeien.
Rozemarijn snoeien doe je nooit in de winter of als er vorst wordt verwacht. Snoei rozemarijn ook nooit helemaal terug tot de verhouten delen van de plant, maar beperk je tot verse scheuten. Laat alles wat groen is aan de plant zitten, met uitzondering van de blaadjes.
Als je vind dat rozemarijn niet gesnoeid hoeft te worden dan kan je deze natuurlijk rustig verder laten groeien. Snoeien is zeker in een pot niet vereist.
Rozemarijn ziektes en plagen
Welke ziektes en plagen zijn er bij rozemarijn? Rozemarijn is een sterk geurend en droog kruid. Veel insecten blijven bij rozemarijn op afstand en dus zal rozemarijn niet snel last krijgen van plagen. Wel kunnen spinnen een web of nest maken in een rozemarijnplant. Eigenlijk kan dat overal, maar omdat rozemarijn een droog kruid is zie je spinnen hier vaker. Schimmels komen weinig tot niet voor.
Rozemarijn kweken informatie
Naam en familie | |
---|---|
Naam | Rozemarijn |
Familie | Lipbloemenfamilie |
Wetenschappelijke naam | Salvia rosmarinus |
Familie (wetenschappelijk) | Lamiaceae |
Zaai- en oogsttijden | |
---|---|
Binnen (voor)zaaien |
februari - april |
Buiten (uit)planten |
april - mei |
Oogsten |
juni - oktober |
Snoeien |
februari - maart |
Bloeitijd |
maart - april |
Zaaien | |
---|---|
Zaaidiepte | - |
Plantafstand | 40CM |
Regelafstand | 60CM |
Per strekkende meter (M) | 2-3 planten (rij) |
Per vierkante meter (M²) | 5-8 planten (veld) |
Voorzaaien potmaat | P7CM |
Kiemtemperatuur | 16℃ + |
Gemiddelde kiemtijd | - |
Verzorging | |
---|---|
Standplaats | Volle zon |
Waterbehoefte | Weinig water |
Grondsoort | Licht/Droog/Doorlaatbaar |
Bemesting | NPK 0-0-0 |
Zuurtegraad bodem | pH 6.5-8.0 |
Teeltwijze | |
---|---|
Wisselteelt | - |
Combinatieteelt Goede buren |
lavendel, pronkboon, salie, slaboon, tijm, tuinboon, wortel, |
Combinatieteelt Slechte buren |
tomaat, |
Eigenschappen | |
---|---|
Gebruiken als | Kruiden |
Winterhard tot | -12℃ |
Wintergroen | Niet groenblijvend |
Verhoutend | Verhoutend |
Gemiddelde hoogte | - |
Worteldiepte | 40CM |
Levensverwachting | Meerjarige |
Soort | - |