Pastinaak
Pastinaca sativa

Pastinaak soorten

Welke soorten pastinaak zijn er? Pastinaak is een vergeten groente en wordt ook wel pinksternakel of witte wortel genoemd. Het is een plant uit de schermbloemenfamilie. De wortel wordt tot ongeveer 20 centimeter lang.

Vaak wordt pastinaak verward met wortelpeterselie. Dat is ook niet zo gek, want de wortels van beide planten hebben dezelfde kleur en ongeveer dezelfde lengte. Aan het loof is overigens duidelijk het verschil zichtbaar. De smaak verschilt ook en de twee planten kennen beiden verschillende toepassingen.

Pastinaak zaaien en planten

Wanneer kan je pastinaak zaaien Pastinaak kan je direct buiten zaaien van februari tot mei en van juni tot juli. Pastinaak kan je binnen (voor)zaaien van februari tot maart. De beste temperatuur om pastinaak te ontkiemen is boven de 10℃.

Hoe zaai je pastinaken? Pastinaak zaai je liever direct ter plaatse. Verspenen is door de lange penwortel van dit plantje erg lastig. De wortel beschadigd, raakt verstrikt of komt in de knoop. Direct ter plekke zaaien is dan ook het makkelijkste.

Pastinaak kan je gedurende een langere tijd zaaien en dus ook meerdere keren in een jaar oogsten.

Per vierkante meter kan je ongeveer 15 tot 27 pastinaak planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 4 tot 7 pastinaak planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.

Pastinaak verzorgen/standplaats

Hoe kweek je pastinaak? Je kunt het beste pastinaak kweken op een plekje in de volle zon. Je kunt pastinaak in rijen op heuveltjes kweken voor een goede afwatering.

Pastinaak goede en slechte buren

Pastinaak wordt vaak in rijen op heuveltjes gekweekt.

Pastinaak wisselteelt
Pastinaak is een wortel- of knolgewas. De ideale voorteelt is een vruchtgewas en de ideale nateelt is een aardappelsoort of peulgewas, volgens de principes van wisselteelt.

Pastinaak goede buren
Pastinaak kan goed worden gecombineerd met (combinatieteelt: goede buren):
Bloemkool Boerenkool Broccoli Doperwt Knolraap Koolraap Koolrabi Palmkool Peul Pronkboon Rode kool Slaboon Ui Witte kool

Pastinaak slechte buren
Pastinaak heeft geen nadrukkelijk slechte buren.

Pastinaak water geven

Hoeveel water heeft pastinaak nodig? Pastinaak staat niet graag erg nat. Geef alleen water als de bodem wat droog aanvoelt. Zorg ook dat de bodem nooit helemaal kurkdroog wordt. Met name in de zomer is het verstandig om extra goed op te letten. Sla een waterbeurt over als de bodem nog vochtig is.

Pastinaak grondsoort

Welke grond heeft pastinaak nodig? Je kunt pastinaak kweken op bijna iedere grondsoort. Wel gaat de voorkeur uit naar een losse grond waarin de wortels makkelijk kunnen groeien.

Een bodem die licht vochthoudend is maar toch een goede afwatering heeft is ideaal. Voeg eventueel compost toe om de structuur te verbeteren. Bij de teelt op kleigrond is dit eigenlijk wel een vereiste om pastinaak te kweken.

Wat is pH?

Pastinaak bemesten

Moet je pastinaak bemesten? Pastinaak groeit beter door deze te bemesten. Kies dan voor een meststof met meer fosfor voor het bevorderen van de wortelgroei. Probeer terughoudend te zijn met het geven van stikstof om een bossige plant met een kleine wortel te voorkomen.

Welke meststof gebruik je voor pastinaak? De beste meststof voor het kweken van pastinaak heeft bij benadering een NPK samenstelling van 7-10-8 of 3-6-4.

Wat is NPK?

Pastinaak bloei en bestuiven

Wanneer bloeit pastinaak? Pastinaak bloeit doorgaans van juni tot september.

Moet je pastinaak bestuiven? Nee, voor de teelt is bestuiven niet nodig. Pastinaak laat je ook liever niet bloeien, daarom oogst je deze binnen één jaar. Deze tweejarige plant bloeit meestal pas in het tweede jaar en maakt dan lange bloeistengels.

Voor de zaadteelt kan je pastinaak laten staan tot het tweede jaar. De lange bloeistengels met grote bloemschermen zijn aantrekkelijk voor insecten. Pastinaak wordt dan ook door deze insecten bestoven. Pastinaak is zelfbestuivend en maakt tweeslachtige bloemtjes.

Wanneer pastinaak oogsten

Wanneer kan je pastinaak oogsten? Pastinaak oogst je doorgaans van juni tot maart.

Hoe oogst je pastinaak? In een dikke grondsoort zoals klei kan je een spitvork naast de planten in de grond steken. Vervolgens kan je de pastinaak uit de grond wiepen of de grond een beetje los trekken, waarna je de pastinaak makkelijk met de hand uit de grond kunt trekken.

In een losse grondsoort kan je de pastinaak zonder moeite uit de grond trekken met de hand. Pak hiervoor de pastinaak zo dicht mogelijk bij de grond vast.

Pastinaak gebruiken en bewaren

Waarvoor gebruik je pastinaak? Hoewel je pastinaak ook heel goed rauw kunt eten, wordt pastinaak meestal verwerkt in warme gerechten. De smaak van pastinaak wordt vaak vergeleken met die van wortel of knolselderie.

Pastinaak wordt vaak geschild voor gebruik, de schil kan wat hard zijn om te eten. Je kunt de wortel eventueel ook in plakjes of blokjes snijden voor gebruik. Pastinaak is een van de meest calorierijke groenten.

Hoelang kan je pastinaak bewaren? Pastinaak blijft het langste goed op een koele plaats. Je kunt de pastinaak in de koelkast tot maximaal 2 weken bewaren. Na kort blancheren kan pastinaak ook worden ingevroren. Gebruik de pastinaak dan wel direct uit de vriezer.

Pastinaak ziektes en plagen

Welke ziektes en plagen zijn er bij pastinaak? Pastinaak is weinig vatbaar voor ziektes, schimmels of plagen. Het meest voorkomende probleem is vraat door beestjes in de bodem. Er worden dan hapjes uit de wortel genomen. Dit is meestal te voorkomen door pastinaak in een verhoogde kweekbak of diepe kweektafel te kweken.

Pastinaak plant tabel